ذوب سریع بزرگ‌ترین توده یخ دنیا

دانشمندان هشدار می‌دهند که بزرگ‌ترین توده یخ دنیا دارد ده بار سریع‌تر از میزان مورد انتظار ذوب می‌شود، زیرا آب اقیانوس منجمد جنوبی که آن را در بر گرفته، بر اثر گرمایش خورشیدی دارد گرم‌ می‌شود.

توده یخ "راس" مساحتی به وسعت کشور فرانسه و صدها متر ضخامت دارد و نود درصد یخ آن زیر سطح آب است.

پژوهش گروهی بین‌المللی از دانشمندان در چهار سال گذشته، اطلاعاتی گرد آورده‌ است که نشان می‌دهد بخش شمال غربی این توده یخ چه تأثیر متقابلی با اقیانوسی که زیر آن است دارد.

این پژوهش نشان می‌دهد که به دلیل جریان رو به داخل  آب  گرم، یخ بسیار سریع‌تر از آنچه پیش‌تر تصور می‌شد دارد آب می‌شود.

مولف اصلی این پژوهش، دکتر کریگ استیوارت از موسسه ملی پژوهش‌های آبی و جوی نیوزیلند (نیوا) می‌گوید: "عموما تصور می‌شود که ثبات توده‌های یخ بستگی به مقدار تماس آنها با آب گرم عمیق اقانوس دارد، ولی ما دریافتیم که آب سطحی هم که آفتاب گرمش می‌کند، نقشی اساسی در ذوب شدن توده‌های یخ ایفا می‌کند." دکتر استیوارت این پژوهش را زمانی که دانشجوی دکترا در دانشگاه کمبریج بود انجام داد.

 تأثیر متقابل میان یخ و اقیانوسی که صدها متر زیر سطح توده‌های یخی است، اثر مستقیمی بر سطح درازمدت آب دریاها دارد.

توده یخ "راس" سد طبیعی مهمی است که با مسدود کردن راه یخی که از برخی بزرگ‌ترین یخچال‌های دنیا به سوی لایه یخ جنوبگان غربی جریان دارد، باعث ثبات این لایه می‌شود.

دکتر پل کریستوفرسن، از موسسسه پژوهش‌های قطبی اسکات در دانشگاه کمبریج که در تألیف این گزارش مشارکت داشته، می‌گوید: "مطالعات قبلی نشان داده‌اند که وقتی توده‌های یخ فرو می‌ریزند، یخچال‌هایی که آنها را تغذیه می‌کنند ممکن است با سرعتی دو تا سه برابر، ذوب شوند."

"آنچه این مورد را متفاوت می‌کند، ابعاد عظیم توده یخ "راس" است، که صد برابر بزرگتر از توده‌های یخی است که قبلا شاهد ناپدید شدن‌شان بوده‌ایم."

اگر لایه یخ جنوبگان غربی ذوب شود، تخمین زده می‌شود که آب حاصل از این روند، می تواند ۴.۸ متر به سطح آب دریاها بیفزاید.

گروه پژوهشی، اطلاعات را با استفاده از دستگاه اقیانوس‌نگاری که گروهی از اعضای "نیوا" زیر توده یخ "راس" نصب کرده‌اند به دست آورد.

این گروه با استفاده از سنجش‌گرهایی که به حفره‌ای عمق ۲۶۰ متری یخ فرستاده ‌شدند، دما، میزان نمک، میزان ذوب یخ، و جریان‌های اقیانوسی درون حفره زیر یخ را اندازه گرفت.

سنجش‌گرهای زیر یخ نشان دادند که آب سطح اقیانوس که آفتاب آن‌را گرم می‌کند، به درون حفره زیر توده یخ نزدیک جزیره راس جاری است و باعث افزاش تقریبا سه برابری میزان ذوب یخ در ماه‌های تابستان می‌شود. درست رو‌به‌روی توده یخ "راس"، آب‌های آزاد است. به گفته دانشمندان، این منطقه که با نام "یخگیر دریای راس" شناخته می‌شود، در تابستان به‌سرعت گرمای آفتاب را جذب می‌کند، واین آب‌ گرم‌تر است که دارد بر میزان ذوب یخ در حفره خود توده یخ تأثیر می‌گذارد.

یافته‌های گزارش نشان می‌دهد که شرایط حفره توده یخی بیش از آنچه پیش‌تر تصور می‌شد با سطح اقیانوس و جو مرتبط است. این در عین‌حال نشان می‌دهد که میزان ذوب یخ در نزدیکی دیواره یخی، به‌سرعت به تغییرات پدید آمده در بالاترین لایه آب‌های گرم‌تر اقیانوس واکنش نشان می‌دهد.

دکتر استیوارت می‌گوید: "احتمال زیادی هست که تغییر اقلیم منجر به کاهش یخ در دریا و افزایش دمای سطح اقیانوس در دریای راس شود، و بر این اساس میزان ذوب یخ در این منطقه در آینده افزایش خواهد یافت." دکتر کریستوفرسن می‌افزاید: "مشاهدات ما از دیواره جلویی توده یخ، می‌تواند در مورد یخچال‌های بزرگ زیادی که به درون خود توده یخی جریان دارند هم صادق باشد، یخچال‌هایی که بعضی‌شان تا ۹۰۰ کیلومتر دورترند."