پس از تحویل دادن سفارت افغانستان در تهران به نمایندگان طالبان، عبدالقیوم سلیمانی، سرپرست پیشین این سفارتخانه، با شماری از دیپلماتها به مهمانی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران دعوت شد.
رسول موسوی، دستیار وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران، چهارشنبه، ۱۰ اسفند (یکم مارس)، در صفحه توییتر خود نوشت: «دیپلماتها روزی میآیند، روزی میروند. اصل، روابط بین کشورها است و مردم آنها است که باید باقی بماند. روابط دوستی با افغانستان بدون تغییر در چارچوب تعریفشده در راستای منافع مردم دو کشور ادامه دارد.»
در عکسهایی که موسوی منتشر کرده است، تصویرِ بهادر امینیان، سفیر پیشین جمهوری اسلامی ایران در کابل، هم به چشم میخورد.
اما یک دیپلمات پیشین افغانستان که نخواست نامش ذکر شود، در گفتگو با ایندیپندنت فارسی ادعا کرد که عبدالقیوم سلیمانی، سرپرست پیشین سفارت افغانستان در تهران، با حضور سه دیپلمات طالبان مخالفت نکرد و این یکی از دلایل دستیابی طالبان به کنترل سفارت بود.
وزارت خارجه طالبان در خرداد ۱۴۰۱ سه تن را به شمول فضل محمد حقانی، نمایندگان این گروه در ایران معرفی کرد و تهران نیز ماموریت این افراد را پذیرفت.
این دیپلمات افغان گفت شماری از دیپلماتها مخالف پذیرفتن این سه عضو طالبان در سفارت افغانستان در تهران بودند، اما عبدالقیوم سلیمانی در عمل مخالفتی نشان نداد.
او گفت: «زمانی که طالبان برای سفارت دیپلمات تعیین کردند، جمعی از دیپلماتها مخالفت و تاکید کردند که وزارت خارجه ایران یا آنها را همچنان قبول کند یا طالبان را، اما قیوم سلیمانی با این کار مخالف بود و خواست ارتباط خود را هم با طالبان و هم با حکومت ایران حفظ کند.»
با سرنگونی حکومت افغانستان به دست طالبان، عبدالغفور لیوال، سفیر حکومت افغانستان در تهران، از مقامش کنارهگیری کرد و عبدالقیوم سلیمانی، معاون سفیر، به سرپرستی این سفارت برگزیده شد.
سلیمانی برادرزاده محمد اسماعیلخان، فرمانده پیشین جهادی در غرب افغانستان، است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
حکومت طالبان فاقد مشروعیت بینالمللی است و نامهها و سندهای وزارت خارجه طالبان در بیشتر سفارتخانههای افغانستان در دنیا اعتبار ندارد. با این حال، پس از کنارهگیری عبدالغفور لیوال، امیرخان متقی در یک یادداشت کتبی، سلیمانی را به مسند سفیر افغانستان در تهران برگزید.
جمهوری اسلامی ایران روابط نزدیکی با طالبان برقرار کرده است و حتی پیش از روی کار آمدن این گروه، با آنها تماس داشت. برخی از مقامهای حکومت پیشین افغانستان و آمریکا، جمهوری اسلامی ایران را به حمایت مالی و تسلیحاتی از طالبان متهم میکردند.
تهران با تحویل دادن سفارت افغانستان به گروه طالبان که از مشروعیت بینالمللی برخوردار نیست، با موجی از انتقادها در میان شهروندان افغانستان مواجه شده است.
حتی روزنامه جمهوری اسلامی، چاپ تهران، نیز روز دوشنبه، ۸ اسفند (۲۷ فوریه)، در واکنش به این اقدام وزارت خارجه ایران نوشت: «تحویل دادن سفارت به یک گروه نامشروع و تروریستی، علاوه بر مخاطرات امنیتی زیادی که دارد، بهعنوان لکه سیاهی در پرونده روابط ایران و افغانستان ثبت خواهد شد.»
بیش از چهار میلیون مهاجر افغان در ایران زندگی میکنند و با حضور این شمار از مهاجران، سفارت افغانستان و نمایندگیهای آن درآمد زیادی دارند. مهاجران برای دریافت و تمدید گذرنامه و خدمات کنسولی دیگر به سفارت و کنسولگریها رجوع میکنند و برای این خدمات باید پول بپردازند.
پس از سرنگونی حکومت پیشین افغانستان، میزان دقیق عواید سفارت و کنسولگری این کشور در ایران مشخص نیست، چون این عواید تاکنون به حکومت طالبان منتقل نمیشد.
به نظر میرسد که یکی از هدفهای اصلی طالبان دستیابی به کنترل سفارت و کنسولگریهای افغانستان در ایران، دسترسی به عواید مالی آنها است.