حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در دیدار با سرگئی لاوروف، همتای روس خود، از نهایی شدن بررسی‌ معاهده راهبردی بلندمدت همکاری‌های دو کشور خبر داد.

به گزارش خبرگزاری‌های حکومتی در ایران، امیرعبداللهیان که شب سه‌شنبه هشتم فروردین وارد مسکو شد، روز چهارشنبه در دیدار با سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، به گفت‌گو و تبادل نظر با او پرداخت.

در این دیدار، وزیر امور خارجه روسیه تاکید کرد که گفتگو‌های ایران و روسیه در زمینه‌های مخلتف به‌طور فعالانه رو به جلو است و ادامه دارد. حسین امیر عبداللهیان نیز با بیان این که «در گام نهایی امضای معاهده همکاری‌های مشترک دو کشور ایران و روسیه قرار داریم»، اظهار امیدواری کرد که کمتر از یک ماه آینده ویرایش نهایی این معاهده در وزارت امور خارجه ایران انجام شود.

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی همچنین خاطرنشان کرد که هیئت‌های عالی‌رتبه دو طرف «در سطوح مختلف و در زمینه‌های متنوع» در حال تبادل نظر هستند و روسای جمهوری دو کشور با یکدیگر ارتباط مستمر دارند.

امیرعبداللهیان در بدو ورود به فرودگاه مسکو اعلام کرده بود که موضوع برجام یکی از محورهای گفتگوهایش با لاوروف خواهد بود.

در نشست مشترک خبری وزیران امور خارجه ایران و روسیه، سرگئی لاوروف در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه «در حال حاضر روسیه چه اقدامی برای بازگشت طرف‌های برجام به تعهداتشان انجام می‌دهد؟» بدون اشاره مستقیم به اقدامات مسکو گفت: «با همتای ایرانی خود در مورد وضعیت برجام صحبت کردیم. ما درک مشترکی داریم که هیچ جایگزینی برای این توافق بین‌المللی که در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد به اتفاق آرا به تصویب رسیده، وجود ندارد. ما خواهان ازسرگیری سریع اجرای کامل این قطعنامه هستیم و با اقداماتی که مانع این امر می شود، مخالفیم.»

سرگئی لاوروف نیز در این نشست مشترک، همکاری با ایران را بر خلاف «تحریم‌های غیرقانونی آمریکا و دست‌نشانده‌هایشان» رو به گسترش خواند و درباره برجام گفت: «برجام جایگزینی ندارد و خواهان احیای هر چه سریع‌تر این توافق هستیم. جهان در انتظار بازگشت آمریکا به تعهداتش است و تحریم‌ها علیه ایران باید لغو شود.»

روز دوشنبه میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین، در گفتگویی با روزنامه روسی ایزوستیا، گفت اگرچه مذاکرات احیای برجام به بن‌بست رسیده است اما طرف‌های غربی این مذاکرات از اعلام «مرگ» این توافقنامه هسته‌ای خودداری می‌کنند. به ‌گفته اولیانوف توافق هسته‌ای، که در تیر ماه ۱۳۹۴ به امضای طرفین رسید اما رئیس‌جمهوری سابق آمریکا در اردیبهشت ۱۳۹۷ از آن خارج شد، همچنان شانس احیا شدن دارد، هرچند به باور این دیپلمات ارشد دولت پوتین، شانس تحقق این امر در مقایسه با گذشته بسیار اندک است.

لاوروف در ادامه به روابط پرتنش اخیر میان ایران و آذربایجان نیز اشاره کرد و افزود: «روسیه امیدوار است تنش‌ها در روابط ایران و آذربایجان موقتی بوده و به زودی برطرف شود.»

او اظهار کرد که در جریان گفتگو با امیرعبداللهیان درباره سوریه، فلسطین، قفقاز، یمن و دریای خزر نیز بحث و تبادل نظر انجام شده است.

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی نیز در پاسخ به سوالی درباره ابراز نگرانی آمریکا از همکاری دفاعی روسیه و ایران در زمینه دریافت تجهیزات نظارتی و سایبری از مسکو در ازای ارسال پهپاد به این کشور ادعا کرد:‌ «همکاری‌های دفاعی یکی از موضوعات در دستور کار مشترک تهران و مسکو است اما همکاری‌های ما علیه هیچ طرفی نخواهد بود.»

با وجود ادعاهای ایران مبنی بر بیطرفی در جنگ روسیه علیه اوکراین، وزیر امور خارجه ایران در نشست مشترک با لاوروف در روز چهارشنبه، «تسلیح اوکراین از سوی غرب به سلاح‌های متنوع و پیشرفته» را «گامی در جهت پیچیدهتر شدن اوضاع» دانست.

گفته‌های امیرعبداللهیان در حالی است که وزارت دفاع بریتانیا روز یکشنبه ششم فروردین در تازه‌ترین ارزیابی اطلاعاتی خود درباره جنگ اوکراین از استفاده گسترده از پهپادهای ساخت ایران از طرف روسیه در چند روز اخیر خبر داد. بر اساس گزارش این وزارتخانه، روسیه از ابتدای ماه مارس دست‌کم ۷۱ مرتبه با پهپادهای شاهد ساخت ایران علیه اهداف گوناگون، به اوکراین حمله کرده است.

وزارت دفاع بریتانیا معتقد است روسیه احتمالا به صورت منظم پهپادهای ساخت ایران را دریافت می‌کند. به نظر می‌رسد که جمهوری اسلامی ایران پهپادها را مرتب تولید می‌کند تا توان پر کردن زرادخانه روسیه را داشته باشد، هرچند که مقامات جمهوری اسلامی از جمله شخص علی خامنه‌ای کمک به روسیه در جنگ علیه اوکراین را رد می‌کنند.

امیرعبداللهیان در ادامه نشست خبری مشترک با لاوروف، اظهار امیدواری کرد که این دیپلمات روس در آینده نزدیک برای امضای توافقنامه ایران و سوریه عازم تهران شود.

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در بخش دیگری از این نشست خبری مشترک، به توافق تهران و ریاض اشاره کرد. او ضمن بیان این که بزودی با وزیر امور خارجه عربستان دیدار می‌کند، یادآور شد: «برخی تفاوت دیدگاه‌ها طبیعی است، اما مانع بازگشت روابط دوجانبه و بازگشایی سفارتخانه‌ها و سرکنسولگری‌ها نمی‌شود.»

امبر عبداللهیان همچنین با تاکید بر اینکه «به دنبال درگیری و ایجاد تنش نیستیم» اظهار کرد: «اتفاقاتی در روزهای اخیر در منطقه شرق فرات رخ داده است و متاسفانه طرف آمریکایی اتهام بی اساسی را مبنی بر حمله گروه‌هایی که مدعی است منتسب به ایران هستند و ادعای دیگری که با پهپاد ایرانی منطقه‌ای را هدف قرار دادند، مطرح کرده است. آمریکایی‌ها قبل از اینکه اسنادی را برای اثبات ادعای خود ارائه دهند قضاوت‌های عجولانه و رفتار شتاب‌زده‌ای را داشتند. ما به دنبال درگیری و ایجاد تنش نیستیم. ایران همواره نقش سازنده‌ای داشته است و در حوادث شرق فرات پاسخ ما به طرف آمریکایی روشن و قاطع بود.»

او در پاسخ به پرسشی درباره نشست چهارجانبه ایران، روسیه، سوریه و ترکیه نیز گفت: «این نشست قرار است هفته آینده در سطح معاونان وزرای خارجه چهار کشور برگزار شود. هدف اصلی آن نزدیک کردن دیدگاه‌های ترکیه و سوریه است. ایران و روسیه هم تلاش خواهند کرد این دیدگاه‌ها به هم نزدیک شود. چنانچه در این گفت‌و‌گوها چارچوبی مشخص شود، دور بعدی نشست در سطح وزرای خارجه می‌تواند برگزار شود.»