هفته گذشته بنیاد آسیا بر اساس یک نظر سنجی، که از حدود بیست هزار شهروند افغانستان انجام شده، اعلام کرد که خوشبینی مردم نسبت به عملکرد دولت افزایش نسبی پیدا کرده است.
بر اساس این نظرسنجی بیش از 36 درصد از شهروندان افغانستان بر این باورند که دولت در مسیر درستی به پیش میرود. این میزان خوشبینی در سال 2018 کمی بیش تر از 32 درصد بوده است. 55 درصد از کسانی که در این نظر سنجی شرکت کرده بودند، دلیل اصلی خوشبینی خود را امنیت، و بیش از 48 درصد هم بازسازی عنوان کردهاند. در این نظر سنجی 18 درصد شرکت کنندهها در شهرها زندگی میکردند و82 درصد در روستاها.
در این نظر سنجی همچنان 88 درصد از مردم، از مذاکرات دولت با طالبان حمایت کردهاند.
این نظر سنجی در حالی از بهتر شدن نگاه مردم نسبت به عملکرد دولت حکایت دارد که در سالهای گذشته، نظرسنجیها به طور مداوم از کاهش رضایت مردم از دولت خبر میداد.
اما دلیل این که خوشبینی نسبت به عملکرد دولت در میان مردم بالا رفته، چه میتواند باشد ؟
نخستین دلیل این است که تلاشهای دولت در راستای ایجاد فضای امن برای مردم کمکم جنبههای مثبت خود را نشان میدهد. در یکی دو سال اخیر دولت توانسته محدوده بیشتری را زیر نفوذ خود در بیاورد. تعدادی از شهرستانهایی که چندین سال در کنترل طالبان بود، حالا دوباره به دست دولت در آمده است؛ هرچند این دستاوردهای دولت هزینه فراوانی داشته است. تلفات نیروهای دولتی در یکی دو سال گذشته بالا رفته و همچنان کمبود نیرو در صفوف نیروهای امنیتی مشاهده میشود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
با این حال دولت توانسته است تا حد زیادی حضور طالبان را از بیشتر مناطق افغانستان پاک کند. در کنار آن افزایش احتمال توافق میان دولت و طالبان نیز تا حد زیادی در خوشبینی مردم از عملکرد دولت نقش داشته است. این که 88 درصد مردم از مذاکرات صلح میان دولت و طالبان حمایت میکنند، به نحوی حمایت از عملکرد دولت را نیز نشان میدهد. زیرا دولت طرحهای مختلفی برای گفتگو ارائه داده و در آخرین قدم اعلان کرد که بدون هیچ گونه قید و شرطی حاضر به گفتگو با طالبان است.
از آن سو عملکرد خشونت بار طالبان نیز تمایل مردم را به سوی دولت بیشتر ساخته است. رویکرد خشونتگرای طالبان و جنایتهای فجیعی که گروه داعش در گوشه و کنار افغانستان کرده است، حتی روستانشینانی را که در گذشته گفته میشد به خاطر ظاهر شریعت مدار طالبان دلبستگی بیشتری به این گروه داشتهاند، از آنان دلسرد کرده. نباید از یاد برد که ستون فقرات گروه داعش را نیز همان نیروهای طالب که در گذشته زیر پرچم سفید طالبان میجنگیدند، تشکیل داده بود.
در طول پنج سال گذشته، دولت در بُعد اقتصادی نیز تلاش کرده روند بازسازی را سرعت ببخشد. تمرکز بر توسعه کشاورزی، که شغل اصلی مردم افغانستان است و پیدا کردن بازارهای بینالمللی، تا حدی وضعیت اقتصادی مردم در روستاها را بهتر کرده است. علاقه به خرید زعفران افغانستان، قرارداد فروش چلغوز افغانستان به چین، به ارزش بیش از 2 میلیارد دلار، تلاش برای پیدا کردن بازار برای انار قندهار، انگور هرات، سیب وردک و محصولات زراعتی دیگر تا حدی وضعیت را برای مردم زراعتپیشه افغانستان بهبود بخشیده.
در کنار آن توجه به بازسازی در روستاهای افغانستان نیز تا حدی در افزایش خوشبینی مردم، بهخصوص روستانشینان نقش داشته است. حکومت افغانستان تنها از طریق وزارت توسعه روستاها سالانه بیش از هشت هزار پروژه تحقیقاتی را در سراسر روستاهای افغانستان پی میگیرد.
در هشت سال گذشته این وزارت از طریق برنامه تحقیق صنایع روستایی، در حدود صد هزار شغل دائمی، فقط برای زنان به وجود آورده است. حالا نیز با ایجاد برنامه اقتصادی دیگری، به نام تقویت اقتصاد روستایی، برای پنج سال آینده برنامه ریزی کرده است تا 500 هزار شغل دیگر نیز در روستاهای افغانستان به وجود بیاورد که 80 درصد آن برای زنان است. به همین دلیل خوشبینی در میان روستانشینان نسبت به شهرنشینان بیشتر است.
شهروندانی که در شهرها زندگی میکنند، به دلیل وابستگی به مسائل سیاسی و نقد عملکرد دولت در عرصه حکومتداری دل خوشی از دولت ندارند. به همین دلیل سطح مقبولیت دولت در شهرها نسبت به روستاها پایین است. البته نباید از ضعفها و مدیریت نادرست دولت در بعضی حوزهها نیز چشمپوشی کرد.
دولت هنوز نتوانسته به معنای واقعی وحدت و یکپارچگی را میان اقوام مخلتف به وجود بیاورد. شیوه حکومتداری حکومت وحدت ملی، تا حد زیادی فاصله میان دولت و مردم را بیشتر کرده و تعدادی از شهروندان افغانستان معقتدند که رویکرد حکومت در حوزه قدرت، بیشتر ناسیونالیستی و قومگرایانه است. با این حال برای کسانی که خیلی دغدغه سیاستهای دولت در عرصه تمرکز قدرت را ندارند، این حکومت توانسته قدمهای مؤثری در راستای رفاه بردارد.