غلامحسین محسنی اژه‌ای و علیرضا پناهیان، دو روحانی نزدیک به علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، که یکی رئیس قوه قضاییه و دیگری سخنران بیت رهبری است، روز جمعه ۱۸ فروردین در سخنانی جداگانه، به موضوع «بی‌فایده بودن بگیروببندها» در حوزه حجاب و «دین‌گریز شدن» مردم ایران اشاره کردند.
در حالی که نظام جمهوری اسلامی همچنان می‌کوشد قوانین حکومتی مانند «حجاب اجباری» یا «ممنوعیت غذاخوردن در ماه رمضان» را بر زنان و مردانی ایرانی تحمیل کند، حالا برخی مقام‌های عالی‌رتبه نظام اذعان کرده‌اند چنین سیاست‌هایی برای نظام «هزینه بالایی» دارد و در ۴۴ سال اخیر با شکست مواجه شده است.
غلامحسین محسنی اژه‌ای در جریان بازدیدی رسمی در شهر کرج، تحمیل حجاب اجباری به زنان را که فعالان حقوق بشر نقض حقوق اساسی زنان می‌دانند، یک «مسئله فرهنگی» خواند. او در سخنانی که به نظر می‌رسد مخاطب آن مقام‌ها و نهادهای ارشد نظام‌اند، گفت: «اساس مسائل فرهنگی را باید با مسائل فرهنگی حل کرد؛ اگرچه در این مقوله باید به موضوع‌های صیانتی و حقوقی نیز توجه داشت، چنانچه بخواهیم مسائل فرهنگی را صرفا با بگیروببند حل کنیم، هزینه‌ها بالا می‌رود و شاهد اثربخشی مطلوب نخواهیم بود.»
محمد مصدق، معاون اول رئیس قوه قضاییه نیز روز جمعه در مراسم دیگری، درباره تحمیل حجاب اجباری به زنان گفت: «هیچ فرهنگی با تحمیل به‌درستی اجرایی نمی‌شود و در آموزه‌های اسلامی ما نیز این امر وجود دارد و جوامع مختلف آثار فرهنگ تحمیلی را شاهد بوده‌اند.»
در ادامه، نوبت به علیرضا پناهیان، روحانی تندرو، رسید تا در برنامه تلویزیونی «ماه من» صداوسیمای حکومتی، تلویحا خواستار عقب‌نشینی نظام در موضوع حجاب اجباری شود. پناهیان گفت: «امام از مردم قدرت تشخیص می‌خواهد، نه صرفا اطاعت. برای اینکه مردم قدرت تشخیص پیدا کنند، باید فرصت اعمال تشخیص به آن‌ها داده شود؛ حتی اگر این فرصت دادن به قیمت قتل امام حسین در نتیجه سلطه معاویه و یزید باشد.»
او در ادامه برای اولین‌بار در صداوسیما، دین‌گریز شدن مردم ایران در سال‌های اخیر را تایید کرد: «اگر ما تعلیمات افرادی مثل شهید صدر یا بیانات علامه طباطبایی یا برخی سخنان مرحوم شاه‌آبادی را به میان می‌آوردیم و آن‌ها را مبنای تولید ادبیات دینی قرار می‌دادیم، الان در میان جوان‌های خودمان شاهد این مقدار دین‌گریزی نبودیم. فتنه اخیر نشان داد ضعف‌های ما که موجب دین‌گریزی تعدادی از جوان‌ها شد، قابل توجه است. این را باید جدی بگیریم.»
منظور او از «فتنه»، خیزش سراسری ایرانیان علیه جمهوری اسلامی است که از شهریور ۱۴۰۱ تاکنون ادامه دارد و معترضان در آن، شعارهای زیادی مانند «تا آخوند کفن نشود، این وطن وطن نشود» علیه روحانیون ایرانی فریاد زدند.
پناهیان به عنوان یکی از سخنرانان بیت علی خامنه‌ای در مراسم مذهبی، در حالی دین‌گریز شدن جوانان ایرانی را تایید کرد که علی خامنه‌ای، پیش از این، فاصله گرفتن مردم ایران از دین اسلام را «دروغ غربی‌ها و رسانه‌های معاند» تعبیر و ادعا کرده بود که میزان علاقه جوانان به دین اسلام در سال‌های اخیر بیشتر شده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
پوشش اسلامی و حجاب برای زنان در ایران کمی پس از انقلاب بهمن ۵۷ و به فرمان روح‌الله خمینی، بنیان‌گذار جمهوری اسلامی، اجبار شد، در حالی که در آن زمان هنوز هیچ قانونی برای محدود کردن پوشش زنان در ایران به تصویب نرسیده بود. اعمال حجاب اجباری به تظاهرات زنان در اسفند همان سال منجر شد و اولین اعتراض‌ها علیه حکومت برآمده از انقلاب را رقم زد.
با وجود اجرای خشونت‌بار قانون حجاب اجباری در بیش از چهار دهه عمر جمهوری اسلامی، ایران در ماه‌های اخیر و پس از قتل حکومتی مهسا امینی به دست نیروهای گشت ارشاد، اعتراض‌هایی گسترده و فراگیر شکل گرفت و معترضان ضمن محکوم کردن حجاب اجباری، خواستار تغییر حکومت شدند. در تعطیلات نوروز نیز ویدیوهای زیادی از زنان ایرانی در معابر عمومی و پارک‌ها منتشر شد که بدون حجاب اجباری، در حال رقص و آوازخوانی بودند.
مبارزاتی مدنی و سیاسی که اگرچه در موارد زیادی با سرکوب خشن ماموران جمهوری اسلامی مواجه شد، خشم زنان و مردان ایرانی از حکومت اسلامی را کم نکرد و به اذعان بسیاری از جامعه‌شناسان در ایران، زنان دیگر حاضر نیستند چنین قوانین سرکوبگرایانه‌ای را بپذیرند.
با وجود اینکه علی خامنه‌ای به‌تازگی با «حرام شرعی و سیاسی» خواندن حجاب آزاد، خواستار رعایت حجاب اسلامی شد، پیش از این در سخنانی، سعی کرد ادبیات جمهوری اسلامی درباره زنان مخالف حجاب اجباری را ملایم‌تر کند و گفت: «باید به جای بدحجاب بگوییم ضعیف‌الحجاب؛ یعنی کسی که حجابش ضعیف است.»
او اضافه کرد که نوع پوشش این زنان «موجب نمی‌شود که ما این افراد را از حوزه دین و انقلاب و مانند این‌ها خارج بکنیم و خارج بدانیم».
به دنبال این سخنرانی، محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی، در یک برنامه تلویزیونی گفت: «به چه حقی می‌گوییم وقتی خانمی بدحجاب است، اجازه ندهیم مترو سوار شود؟»
حساب اینستاگرامی سخنگوی فراجا و همچنین خبرگزاری تسنیم وابسته به سپاه پاسداران هم ویدیویی قدیمی از خامنه‌ای را بازنشر کردند که در آن می‌گوید: «عده‌ای جوان در خیابان به بدحجاب‌ها حمله می‌کردند. امام گفتند بروید این‌ها که حمله کردند را بگیرید، بزنید و زندانی کنید. بنده هم موافق این کارها نیستم که باعث بشود بگویند این‌ها منطق ندارند و اهل حمله و جنجال‌اند.»
مقام‌های جمهوری اسلامی و نیروهای تحت امر آن تاکنون به صورت رسمی مقابل خواست میلیون‌ها ایرانی برای کنار گذاشتن قوانین سرکوبگرایانه تسلیم نشده‌اند و در نوروز امسال هم ویدیوهایی از ضرب‌وجرح زنان بی‌حجاب به دست نیروهای بسیج و پلیس منتشر شد، اما سخنان تازه مقام‌های عالی‌رتبه نظام بی‌شک می‌تواند به معنای موفقیت‌آمیز بودن اعتراض‌های زنان و مردان در چند ماه اخیر و اعتراف روحانیون شیعه به شکست مقابل خواست حداکثری جامعه باشد.
