گروه‌های نظامی رقیب که از ماه گذشته در سودان با یکدیگر درگیر بوده‌اند، برای گفت‌وگو وارد عربستان سعودی شدند. این اولین مذاکره دو طرف پس از سه هفته درگیری است که بیشتر در خارطوم، پایتخت سودان، و منطقه دارفور در جنوب‌غربی کشور در جریان بوده و باعث کشته‌شدن صدها نفر و زخمی‌شدن شماری بیشتر شده است. 

دو طرف اصلی درگیری، ارتش سودان و گروه شبه‌نظامی «نیروهای واکنش سریع» بوده‌اند. اولی تحت رهبری عبدالفتاح البرهان قرار دارد که ماه‌ها کنترل بخش اعظم دولت را در اختیار داشته است. دومی تحت لوای محمد حمدان است که زمانی معاون البرهان بود و حالا رقیب او. نمایندگان هر دو گروه روز شنبه وارد جده شدند تا «صحبت‌های پیش از مذاکرات» را آغاز کنند. هدف دو طرف، برقراری آتش‌بسی پایدار است. میلیون‌ها نفر از شهروندان غیرنظامی سودان به‌علت درگیری‌ها امکان دریافت کمک‌های اولیه را نداشته‌اند.

شاهزاده فیصل بن‌فرحان، وزیر خارجه عربستان سعودی، در توئیتر نوشت: «ما از حضور نمایندگان نیروهای مسلح سودان و نیروهای واکنش سریع، در شهر جده با هدف مشارکت در گفت‌وگو استقبال می‌کنیم. امیدواریم نتیجه این گفت‌وگوها پایان تخاصم و بازگشت امنیت و ثبات به جمهوری سودان باشد». 

ریاض به‌همراه آمریکا، نقش اصلی را در آوردن دو گروه متخاصم پای میز مذاکرات داشته است. در بیانیه مشترک دولت‌های دو کشور تاکید شده است: «پادشاهی عربستان سعودی و ایالات متحده از هر دو طرف تقاضا دارند که منافع ملت سودان و مردم این کشور را در نظر بگیرند و فعالانه در مذاکرات با هدف آتش‌بس و پایان تخاصم شرکت کنند.» این بیانیه به نقش سایر کشورها همچون بریتانیا و امارات متحده عربی و سازمان‌هایی همچون اتحادیه آفریقا و اتحادیه عرب در رقم‌زدن مذاکرات نیز اشاره کرده است. 

درگیری‌های فعلی سودان در روز ۱۵ آوریل آغاز شدند و از آن پس چند مرتبه شاهد امضای آتش‌بس بودیم، اما دو طرف به این توافق‌ها پایبند نمانده‌اند. در روز شنبه، ۱۶ اردیبهشت‌ماه نیز علی‌رغم شروع مذاکرات، درگیری‌ها در خارطوم همچنان ادامه دارد. در شهر بحری که «خارطوم شمالی» هم نامیده می‌شود و آن‌سوی رود نیل واقع شده است، جمعه‌شب هواپیماهای جنگی بر فراز شهر پرواز می‌کردند. مردی به نام احمد به خبرنگار روزنامه بریتانیایی گاردین گفت: «ما از خانه بیرون نمی‌آییم، چون می‌ترسیم تیر بخوریم.» 

روز شنبه در شرق خارطوم صدای درگیری مسلحانه و حملات هوایی گزارش شد. شاهدان عینی روز جمعه در مرکز این شهر، خبر از ادامه حملات هوایی و انفجارهایی دادند که ازجمله در نزدیکی فرودگاه رخ داده بود. بسیاری از درگیری‌های چند روز گذشته در نزدیکی قصر ریاست‌‌جمهوری بودند. 

بر اساس داده‌هایی که سازمان یونیسف روز جمعه منتشر کرد، دست‌کم ۱۹۰ کودک در درگیری‌های اخیر سودان کشته و ۱۷۰۰ کودک نیز زخمی شده‌اند. کشورهای خارجی به خارج‌کردن شهروندان خود از سودان مشغول‌اند و ایران نیز با کمک عربستان سعودی شهروندان خود را از آن کشور خارج کرده است. اما مردم محلی با کمبود جدی غذا، آب، دارو و سوخت مواجه‌اند.

مذاکرات جده درحالی آغاز می‌شود که دفع‌الله الحج، فرستاده ویژه البرهان، گفته است که ارتش سودان حاضر به مذاکره مستقیم با هیئت‌های اعزامی «نیروهای واکنش سریع» نیست، چون آن‌ را گروهی «شورشی» می‌داند. اما این گروه شبه‌نظامی اعلام کرده است که تنها با هدف پیداکردن راهی برای رساندن کمک به مردم کشور وارد مذاکرات می‌شود. 

شبکه تلویزیونی سی‌ان‌ان به نقل از شاهدان محلی اعلام کرد «نیروهای واکنش سریع» قصد دارند بیمارستان‌هایی را که «موقعیت راهبردی» دارند، تصرف کنند. یک مقام ارشد پزشکی در یکی از بیمارستان‌های ایالت خارطوم گفت که این گروه شبه‌نظامی هم‌اکنون «بیمارستان و زایشگاه امدرمان» را تصرف کرده است. این بیمارستان بزرگ‌ترین بیمارستان زنان در سودان محسوب می‌شود. به نظر می‌رسد «نیروهای واکنش سریع» از بیمارستان‌ها به‌عنوان پایگاه خود استفاده می‌کنند، چون می‌دانند حمله هوایی به آن‌ها دشوار خواهد بود. ارتش سودان بسیاری از پایگاه‌های تحت تسلط این گروه را در همان چند روز نخست درگیری‌ها نابود کرد.

کارشناسان معتقدند که برهان و حمدان در حال حاضر هیچ‌یک قصد توقف درگیری‌ها را ندارند چون هنوز هر دو باور به امکان پیروزی نظامی خود را حفظ کرده‌اند. 

جو بایدن، رئیس‌ جمهوری آمریکا، به‌تازگی تهدید کرده است که واشگتن علیه کسانی که «صلح، امنیت و ثبات سودان را به خطر انداخته‌اند» و «گذار دموکراتیک سودان را زیر سوال برده‌اند» تحریم وضع می‌کند. 

سودان در زمان حکومت عمر البشیر ده‌ها سال تحت تحریم‌های متعدد بود. بشیر در سال ۲۰۱۹ درپی اعتراضات وسیع خیابانی، در کودتایی سرنگون شد.