جهان با نگرانی شاهد رویارویی‌ها و درگیری‌های خونین در خارطوم، پایتخت سودان و سایر شهرهای این کشور بین نیروهای ارتش به رهبری ژنرال عبدالفتاح البرهان و نیروهای واکنش سریع (آراس‌اف) به فرماندهی ژنرال محمد حمدان دقلو (حمیدتی) است. این درگیری‌ها در میان هشدارهای منطقه‌ای و بین‌المللی در مورد احتمال وخیم‌تر شدن اوضاع و دچار شدن کشور به جنگ داخلی همچنان ادامه دارد. این در حالی است که دو طرف درگیر در جنگ سرسختانه بر بازی‌ای پافشاری دارند که برد یک طرف به معنای باخت طرف دیگر است و همه درخواست‌ها و ابتکارات کشورهای عرب، آفریقایی و بین‌المللی برای پایان دادن به درگیری‌ها و تشویق دو طرف به نشستن پای میز مذاکره را رد می‌کنند.
تاکنون تلاش‌های منطقه‌ای در متقاعد کردن ارتش سودان و نیروهای واکنش سریع به اجرای چند آتش‌بس موفقیت‌آمیز بوده است که هدف آن ایجاد یک مسیر امن برای رساندن کمک‌های بشردوستانه و پزشکی و همچنین فراهم آوردن امکان دسترسی مجروحان و سایر افراد نیازمند به خدمات پزشکی به بیمارستان بوده است.
همچنین به مشکلات ناشی از متوقف شدن خدمت‌رسانی به بیمارستان‌ها، به تعلیق درآمدن روند تامین خدمات بهداشتی و مواد غذایی، قطعی طولانی و پی‌درپی برق و همچنین نبود سوخت نیز پرداخته شده است. با این وجود، همه این آتش‌بس‌ها موفق به خاموش کردن صدای تیراندازی‌ها نشده و در عوض، درگیری‌های سنگین به‌طور متناوب رخ داده است که به افزایش نگرانی‌ها در زمینه کارآمدی هرگونه آتش بس در آینده منجر شده است، به‌ویژه با توجه به نبود نهادهای محلی و بین‌المللی در محل تا با دو طرف درگیر در جنگ ارتباط برقرار کنند و امکان برقراری آتش‌بس بین آن‌ها را فراهم آورند. افزون بر این، تمایل هر یک از دو طرف به تحکیم موقعیت نظامی خود و به دست آوردن نیروی تقویتی نظامی مضاعف طی دوره آتش‌بس اوضاع را پیچیده‌تر می‌کند.
ارتش سودان، نیروهای واکنش سریع را تهدیدی علیه حکومت این کشور می‌داند. در سودان هرگز یک نیروی نظامی که در کنار ارتش منظم که پس از استقلال این کشور در سال ۱۹۵۶، پرسنل و تجهیزات عظیمی گرد‌آوری کرده، وجود نداشته است. در حالی‌که همه چیز در سودان مرتبا در سال‌های اخیر رو به افول بوده و نیروهای واکنش سریع روزبه‌روز قدرتمندتر شده‌‌اند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
تنش‌ها بین البرهان و حمیدتی- که معاون البرهان در شورای حاکمیتی انتقال است - بالا گرفته است تا آنجا که هر یک از دوطرف می‌کوشد دیگری را نه فقط از شورای حاکمیتی انتقال بلکه از همه عرصه‌های سیاسی و نظامی کشور حذف کند. هر دو ژنرال بر بازی پافشاری می‌کنند که در آن برد یک طرف به معنای باخت طرف دیگر است. البرهان، نیروهای واکنش سریع و فرمانده آنان را «شورشی» می‌خواند و تاکید می‌کند که ضمن سرپیچی از نهاد نیروهای نظامی، از ادغام در ارتش عادی خودداری کرده‌اند. او اصرار دارد که نیروهای واکنش سریع باید از پایتخت و سایر شهرهایی که اکنون در آن حضور دارند خارج شوند و تا زمان ادغام در واحدهای نظامی ارتش، در مکان‌های دیگری مستقر شوند.
البرهان همچنین خواهان آن است که حمیدتی از رهبری نیروهای واکنش سریع برکنار شود و مسئول کشتار و ارعاب شهروندان و همچنین از بین بردن زیرساخت‌ها و نهادهای حکومتی شناخته شود. از آن سو، حمیدتی می‌کوشد تا فرماندهی ارتش را در دست بگیرد، موجبات دستگیری البرهان و همکارانش در شورای حاکمیتی انتقالی را فراهم آورد و با انتصاب فرماندهان جدید در ارتش، با آن‌ها مذاکره کند. حمیدتی همچنین می‌خواهد کنترل همه قرارگاه‌ها و پایگاه‌های نظامی در سرتاسر سودان را که با بمباران ارتش و نیروی هوایی طی دو هفته گذشته از بین رفته است، در اختیار بگیرد.
به‌رغم پیشروی‌ها و موفقیت‌های ارتش در تخریب پایگاه‌های نیروهای واکنش سریع و قطع مسیرهای پشتیبانی از دارفور و سایر مناطق و همچنین به‌رغم سخنان البرهان در مورد پشت سر گذاشتن مرحله افزایش تنش‌ها و رویارویی، او تاکنون در سرکوب کامل نیروهای واکنش سریع و کنترل کامل خارطوم ناموفق بوده است. به همین دلیل است که البرهان از پذیرش درخواست‌های مطرح‌شده برای انجام مذاکرات با حمیدتی خودداری کرده است و در عوض، بر پیش بردن گزینه نظامی اصرار دارد. پیشروی‌های بزرگ بر روی زمین، اهرم فشار لازم را در اختیار البرهان قرار می‌دهد تا در هرگونه مذاکره احتمالی در آینده با حمیدتی موضع بهتری داشته باشد. اما با تداوم اغتشاش‌های کنونی، این احتمال وجود دارد که سودان دچار مداخلات خارجی شود که موجب وخیم‌تر شدن بحران انسانی و همچنین افزایش تلفات شهروندان این کشور خواهد شد.
تداوم این بحران همچنین موجب سرایت درگیری‌ها به سایر مناطق و احتمالا شروع جنگ داخلی خواهد شد که ضمن تشدید بیشتر بحران کنونی، هزینه‌های امنیتی، اقتصادی و سیاسی سودان را افزایش خواهد داد.
پافشاری دو طرف بر ادامه جنگ تاکنون ۵۰۰ کشته و هزاران مجروح به جای گذاشته و موجب شده است تا ده‌ها هزار نفر از مناطقی که درگیری در آن جریان دارد، بگریزند و به سوی سایر مناطق سودان و همچنین کشورهای همسایه از قبیل چاد، سودان جنوبی، اتیوپی و مصر بروند.
این درگیری‌ها همچنین باعث شده است اکثر کشورهای جهان سفارتخانه‌ها و کنسولگری‌های خود در سودان را تعطیل و شهروندان خود را از طریق هوا، دریا و زمین از این کشور جنگ‌زده خارج کنند. پس از آغاز جنگ در سودان، ابتکارات متعددی از طرف تعدادی از سازمان‌ها و کشورهای منطقه‌ای مطرح شده است که علاقه‌مندند ضمن برقراری صلح در سودان، درگیری‌هایی که به مدت دو هفته در جریان بوده و به طور مستمر افزایش یافته است، پایان یابد.
در یکی از آخرین ابتکارات که از طرف «مرجع بین دولتی توسعه» که در زمینه توسعه در شرق آفریقا فعال است، مطرح شد از ارتش و نیروهای واکنش سریع خواسته شده بود نمایندگان خود را به پایتخت سودان جنوبی، جوبا، بفرستند تا در مورد راه‌های توقف جنگ مذاکره کنند. اما همه این ابتکارات در متوقف کردن جنگ و رسیدن به یک راه‌حل سیاسی شکست خورده‌اند.
ترجیح دادن گزینه نظامی از جانب دو طرف این جنگ، احتمالا بهترین گزینه برای پایان دادن به نبرد جاری بین آن‌ها نیست. چنین گزینه‌ای به طولانی شدن این جنگ و وخیم‌تر شدن بحران‌های انسانی منجر خواهد شد که متوجه شهروندان این کشور است. افزون بر این، سرکوب حمیدتی و بیرون راندن او از خارطوم ممکن است موجب شود او به زادگاه خود یعنی دارفور عقب‌نشینی کند و رهبری شورش داخلی را در دست بگیرد که تهدیدی علیه امنیت و ثبات سودان خواهد بود. بهترین گزینه دو طرف، استقبال از مذاکرات و پذیرش گفت‌وگو به‌عنوان ابزاری برای حل‌وفصل درگیری‌های جاری است تا ضمن پیشگیری از وخامت بیشتر اوضاع که در حال حاضر نیز بسیار بدتر شده است، سایه تهدید تجزیه بیشتر سودان نیز برطرف شود.
