در حالی که گذراندن مراحل پذیرش کودکی به فرزندخواندگی در ایران طولانی، پیچیده و نیازمند دارا بودن شرایطی خاص است، سازمان بهزیستی در اقدامی تبعیض‌آمیز و مغایر با حقوق کودکان، اعلام کرد که آماده است کودکان بالای پنج سال بیمار را ظرف مدت کوتاهی به متقاضیان بسپارد.
این خبر را فاطمه ارزانیان، معاون امور اجتماعی بهزیستی استان تهران، در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا اعلام کرد و آن را «نویدی» برای متقاضیان فرزندخواندگی دانست. این مقام سازمان بهزیستی درباره اینکه واگذاری کودکان بالای پنج سال و بیمار با زیر پنج ساله‌های سالم چه تفاوتی دارد، توضیحی نداد.
ارزانیان از متقاضیان به سرپرستی گرفتن کودکان دارای معلولیت خواست برای ثبت‌نام به سایت بهزیستی مراجعه کنند. به گفته او، در حال حاضر حدود یک هزار و ۶۰۰ کودک در مراکز استان تهران نگهداری می‌شوند.
به نظر می‌رسد واگذاری شتاب‌زده کودکان بالای پنج سال و بیمار به متقاضیان اقدامی در جهت کاهش هزینه‌های سازمان بهزیستی است. در حالی که همین سازمان برای واگذاری کودکان سالم زیر دو سال به متقاضیان سخت‌گیری‌هایی غیرضروری دارد.
متقاضیان فرزندخواندگی بارها به این موارد غیرضروری از جمله الزام به دین اعتراض کرده‌اند و آن را مانعی برای به سرپرستی گرفتن کودکان بی‌سرپرست می‌دانند. کنشگران حقوق کودک نیز یکی از دلایل خریدوفروش غیرقانونی نوزادان در ایران را ناشی از همین عملکرد بهزیستی و شرایط سخت‌گیرانه آن برای فرزندخواندگی می‌دانند.
متقاضیان فرزندخواندگی در ایران باید به یکی از «ادیان مصرح» در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران معتقد باشند. واجبات دین را رعایت کنند و از مصرف نوشیدنی‌های الکلی بپرهیزند. بیمه پایه داشته باشند و بخشی از اموال خود را به نام کودک کنند. به گفته این متقاضیان، در مراحل پذیرش کودک نیز کارشناسان بهزیستی و مقام‌های دادگستری به‌جای اینکه توانایی آنان برای نگهداری و مراقبت از طفل را بسنجند، درباره اعتقادات و باورهای دینی آنان کنکاش می‌کنند. ضمن اینکه یکی از شروط موافقت با درخواست‌ها شرکت در جلسات مشاوره دینی است.
به‌رغم این سخت‌گیری‌ها که گاه بیش از دو سال طول می‌کشد، اکنون مقام‌های سازمان بهزیستی آماده‌اند کودکان بیمار و بالای پنج سال را به شکلی عجولانه از سر خود باز کنند.
سازمان بهزیستی متولی امور آسیب‌دیدگان اجتماعی در جمهوری اسلامی است اما این سازمان همواره در پاسخ به انتقادها به کم‌کاری‌هایش، کسری بودجه را بهانه می‌آورد.
بهزیستی پیش‌تر اعلام کرده بود که طی سال گذشته با رشد حدود ۸۰ درصدی، دو هزار و ۳۰۰ کودک در روند فرزندخواندگی به متقاضیان سپرده شده‌اند. از این میان، چنانچه معاون امور اجتماعی بهزیستی استان تهران می‌گوید، ۵۰۰ کودک به متقاضیان تهرانی تحویل داده شده‌اند و دست‌کم ۱۶ تن از آنان را دختران مجرد بالای ۳۰ سال به فرزندخواندگی گرفتند.
بر اساس قوانین جمهوری اسلامی ایران، دختران مجرد بالای ۳۰ سال تنها می‌توانند برای فرزندخواندگی دختران درخواست دهند. همچنین در صورت فوت یکی از زوجین یا طلاق آن‌ها، این سازمان بهزیستی است که تصمیم می‌گیرد کودک به یکی از زوجین یا شخص ثالث سپرده شود.
بر مبنای این قانون، مردان پس از مرگ یا طلاق همسر مجرد محسوب می‌شوند و امکان به سرپرستی گرفتن کودکان را ندارند؛ بنابراین امکان نگهداری فرزند هم از آنان سلب می‌شود. در صورتی که فرزند پسر باشد و پدر فوت کند هم مادری که مجرد شده است، دیگر امکان سرپرستی پسرش را ندارد و حق سرپرستی طفل از او گرفته می‌شود. این موضوع علاوه بر اینکه خانواده فرزندپذیر را با مشکلات روحی دوری از فرزند مواجه می‌کند، آسیب‌های روحی و عاطفی برای طفل نیز به همراه دارد که پس از مرگ یکی از والدین، باید رنج جدایی از والد دیگر را نیز متحمل شود.
