مستند «نان و گل‌های سرخ» از کارگردان افغان، روی فرش قرمز جشنواره کن

«نان و گل‌های سرخ» روایت مقاومت زنان افغانستان مقابل زن‌ستیزی طالبان است

صحرا مانی، کارگردان افغان، جنیفیر لاورنس، بازیگر آمریکایی و شماری دیگر از سینماگران در هفتادوششمین دوره جشنواره کن‌ــValery HACHE / AFP

مستند «نان و گل‌های سرخ»، ساخته صحرا مانی، فیلمساز افغان به تهیه‌کنندگی جنیفر لاورنس، هنرپیشه مشهور هالیوود و برنده اسکار، عصر یکشنبه ۳۱ اردیبهشت در سالن نمایش جشنواره فیلم کن، اکران شد. این فیلم مستند مبارزه مدنی زنان افغانستان با رویکرد زن‌ستیز طالبان و تلاش آنان برای راندن زنان به حاشیه تاریک تاریخ را روایت می‌کند.

پیش از آغاز نمایش فیلم، صحرا مانی روی سن رفت و در مورد فیلمش صحبت کرد. او گفت که فیلمش روایت تلاش زنان برای به دست آوردن کرامت انسانی و آزادی است که طالبان در تلاش برای گرفتن آن از زنان در افغانستان‌اند.

صحرا مانی افزود: این فیلم پیامی از سوی زنان در افغانستان است؛ پیامی ملایم که لطفا صدای ما باشید که زیر فشار دیکتاتوری طالبان بی‌صدا شده‌ایم. حالا که زنان اجازه ندارند حتی از خانه‌های خود بدون محرم خارج شوند، من وظیفه خود دانستم که صدای آنان باشم و روزگار تلخشان را به تصویر بکشم.

صحرا مانی به وب‌سایت رسمی جشنواره کن گفت که دشوارترین بخش این مستند، فیلمبرداری و حفظ امنیت افرادی بود که در این فیلم حضور داشتند. پس از اینکه همه عوامل فیلم توانستند از افغانستان خارج شوند، پخش این فیلم ممکن شد. 

جنیفر لاورنس و شرکت سینمایی مشترکش با جاستین سیاروکی، تهیه‌کنندگی این فیلم را بر عهده دارند. این دو چندی قبل فیلم اول صحرا مانی به نام «هزاران دختر مثل من» را که در سال ۲۰۱۸ ساخت، تماشا کردند و پس از دیدن این فیلم بود که به فکر حمایت از زنان افغانستان و نمایش روزگار بد آنان افتادند. آن‌ها صحرا مانی را پیدا کردند و در مورد تهیه فیلمی در مورد روزگار زنان در افغانستان به توافق رسیدند.

صحرا مانی برای فیلمبرداری این فیلم مخفیانه به افغانستان رفت. جنیفر لاورنس می‌گوید: ما به‌شدت استرس داشتیم. پس از اینکه او به فرانسه رسید و بعدا بقیه عوامل فیلم از افغانستان خارج شدند، ما نفس راحتی کشیدیم. لاورنس که برنده جایزه اسکار نیز است، می‌گوید: دیدن زنانی که در حال بزرگ کردن فرزندان خودند و هم‌زمان در خیابان علیه ظلمی که به آنان می‌شود اعتراض می‌کنند، واقعا ویران‌کننده است. ما مسئولیت داریم به هر نحو ممکن برای تغییر این وضعیت کاری بکنیم. 

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

مستند «نان و گل‌های سرخ» روایت مبارزه سه زن با ظلم طالبان است. آنان اگرچه از خطرات ایستادگی مقابل طالبان آگاه‌اند، نمی‌خواهند حق خود را به‌راحتی از دست بدهند. آن‌ها در خیابان‌ها مقابل طالبان ایستادگی می‌کنند. در یک صحنه از فیلم، طالب به یک دختر می‌گوید: حرف نزن وگرنه همین جا می‌کشمت و دختر در جوابش با صدای بلندتر می‌گوید: پس بکش! شما مدرسه را از ما گرفتید، دانشگاه را از ما گرفتید، پس بهتر است مرا هم بکشی. این لحظات دلهره‌آور در حالی رقم می‌خورند که یک دوربین فیلمبرداری مخفی در حال ثبت آن‌ها است.

فیلم در کل سه زن جوان را دنبال می‌کند: زهرا حق‌پرست، یک دندان‌پزشک، ترنم سعیدی، فعال حقوق زنان که در پاکستان به سر می‌برد و شریفه موحدزاده، زنی که از کار دولتی اخراج شده و مجبور است در خانه بماند. بخشی از لحظات این فیلم را خود صحرا مانی فیلمبرداری کرده و بخشی دیگر را دختران و زنانی که به خیابان‌ها می‌روند یا در زیرزمین خانه‌ها در حال تدارک برنامه‌های اعتراضی‌اند. 

فیلم با به تصویر کشیدن زندگی روزمره مردم در افغانستان آغاز می‌شود؛ بازاری شلوغ که مردم در حال خریدند با مغازه‌هایی پر از اجناس مختلف و کودکانی با لباس‌های رنگارنگ در خیابان‌ها در حال دویدن و بازی کردن‌اند. سپس رعد برق می‌زند که نشانه آغاز دوران تاریک است و سپس سه زن که محور اصلی فیلم‌اند به تصویر کشیده می‌شوند؛ آنان در حال تدارک برنامه اعتراضی خود در خیابان‌اند.  در یک سکانس فیلم، ۱۲ صندلی در یک زیرزمین با میزی دراز به نمایش در می‌آید و زنان را در حال گفت‌وگو و کار برای برنامه اعتراضی در آنجا نشان می‌دهد و بعد از آن، لحظات دلهره‌آور روبرو شدن با طالبانی که برای حقوق زنان و کرامت آنان هیچ ارزشی قائل نیستند.

فیلم در حال حاضر در جشنواره کن به نمایش درآمده اما تهیه‌کنندگانش در نظر دارند آن را در گوشه‌کنار جهان به نمایش بگذارند. جنیفر لاورنس و جاستین ساروکی تصمیم گرفته‌اند همه جهان را از شرایط زندگی زنان و دختران تحت‌سیطره طالبان خبردار کنند. لاورنس می‌گوید: ما دیگر از این کشور جدا نمی‌شویم. دموکراسی تنها چیزی است که ما داریم و نباید بگذاریم آزادی‌های فردی زنان پایمال شود. 

بیشتر از فرهنگ و هنر