مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی ایران در گزارشی، وضعیت بهداشتی مدارس دولتی را چالش‌برانگیز خواند و مهم‌ترین عوامل آن را ضعف سازوکارهای ساختاری و اجرایی، فقدان اعتبارات لازم، کمبود مربی بهداشت با تحصیلات مرتبط و نامناسب بودن ساختارهای فیزیکی و بهداشتی مدارس برشمرد.
بر اساس این گزارش، بیش از ۱۱ درصد مدارس دولتی ایران فاقد آب آشامیدنی لوله‌کشی‌اند. افزون بر این، سرویس‌های بهداشتی بیش از هشت درصد مدارس نیز آبریزگاه ندارند.
بنا به گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، آموزش و پرورش دولتی ایران با کمبود ۲۰ هزار مربی متخصص در حوزه سلامت روبه‌رو است که به شدت بر کیفیت عملکرد مدارس تاثیر می‌گذارد.
قانون انتقال مراقبان بهداشت مدارس به واحدهای آموزشی تابعه وزارت آموزش و پرورش، برای هر ۴۸۰ دانش‌آموز، یک مراقب سلامت در نظر گرفته است. حال آنکه در ۱۴۰۱ به ازای هر دو هزار و ۶۳۱ دانش‌آموز، یک مراقب موجود بوده است. به بیان دقیق‌تر، هر مراقب سلامت، مسئول رسیدگی به بیش از پنج برابر ظرفیت تعیین‌شده را بر عهده داشته است.
کمبود فضای آموزشی و تراکم بیش از حد دانش‌آموزان در کلاس‌های درس، از دیگر چالش‌هایی است که از کیفیت آموزش به شدت کاسته است. بر اساس مصوبه شورای عالی آموزش و پرورش، کلاس‌های درس دوره ابتدایی در هیچ شرایطی نباید بیش از ۲۶ نفر دانش‌آموز داشته باشند. حال آنکه برخی کلاس‌ها با حضور تعدادی بالاتر از این سقف و در مواردی تا ۴۰ دانش‌آموز، برگزار می‌شوند.
افزون بر این، با گذشت نزدیک به ۴۵ سال از انقلاب ۵۷، هنوز کلاس‌های سه هزار و ۳۹۴ مدرسه (نزدیک به ۵.۴ درصد)، در سازه‌های خشتی و گلی، چادر، کپر و کانکس برگزار می‌شود.
بر اساس گزارش دفتر سلامت و تندرسی وزارت آموزش و پرورش و آمارهای این وزارت، ۸۶ درصد مدارس دولتی فاقد پایگاه تغذیه سالم‌اند، و نزدیک به ۱۹ درصد مدارس سامانه دفع بهداشتی فاضلاب ندارند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس در بخش دیگری، با استناد به داده‌های وزارت آموزش و پرورش، به وضعیت اضافه‌وزن و چاقی دانش‌آموزان در ۱۳۹۸ پرداخته است. بر این اساس، حدود ۲۶ درصد از دانش‌آموزان دختر اضافه‌وزن، و نزدیک به شش درصد آنان کمبود وزن داشته‌اند. این نسبت در میان دانش‌آموزان پسر متفاوت بوده است. ۳۴ درصد آنان دارای اضافه‌وزن، و حدود ۲.۵ درصد هم به کمبود وزن دچار بوده‌اند. بیشترین میزان کمبود وزن و لاغری، در میان دانش‌آموزان استان‌های سیستان و بلوچستان و نیز هرمزگان گزارش شده است.
با اینکه در قوانین بودجه پنج سال گذشته، اعتباری معادل هشت میلیارد و ۷۲۱ میلیون ریال از محل منابع عمومی دولت برای سلامت دانش‌آموزان و موضوع بهداشت مدارس در نظر گرفته شده است، در عمل فقط یک میلیارد و ۱۹۴ میلیون ریال، حدود ۱۱ درصد از اعتبار پیش‌بینی‌شده، به این امر تخصیص یافته است.
براساس گزارش اداره سلامت و تندرستی وزارت آموزش و پرورش، سرانه مطلوب سلامت برای هر دانش‌آموز در سال گذشته خورشیدی ۱۶۰ هزار تومان بوده است، در حالیکه بر اساس اعتبارات موجود، به هر دانش‌آموز فقط هفت هزار و ۶۰۰ تومان، یعنی کمتر از پنج درصد از رقم تعیین‌شده، تخصیص یافته است.
وضعیت بحرانی آموزش و پرورش در ایران در حالی ادامه دارد که حکومت جمهوری اسلامی ایران بودجه نهادهای حکومتی، نظامی و مذهبی، مانند موسسات حوزوی در قم، نهادهای زیرمجموعه سپاه پاسداران یا سازمان‌های تبلیغاتی، را بین ۷۰ تا ۳۴۰درصد افزایش داده است.
