تونس و الجزایر، دو کشور عربی واقع در شمال آفریقا افزون بر داشتن روابط تاریخی و مرزهای مشترک، روابط درهم تنیده ای دارند که توصیف آن در بسیاری از موارد کار آسانی نیست، ویژگی تعلقات میان دو کشور طوری است که تحولات یکی از کشورها تأثیر مستقیمی در اوضاع جانب مقابل دارد.

به محض اعلام نتایج انتخابات الجزایر در هفته گذشته، قیس سعید، رئیس جمهور تونس در یک تماس تلفنی با عبد المجید تبون، رئیس جمهور منتخب الجزایر، ضمن عرض تبریک به رئیس جمهور جدید، بر لزوم گسترش روابط میان دو کشور تأکید کرد. ناظران سیاسی این اقدام را گامی در راستای نزدیکی میان دو جانب دانسته و عقیده دارند که رئیس جمهور جدید تونس قصد دارد سیاستی را در قبال الجزایر در پیش گیرد که محمد باجی قائد سبسی، رئیس جمهور فقید تونس برای گسترش روابط با الجزایر اتخاذ کرده بود. البته در دوره ریاست منصف المرزوق، رئیس جمهور پیشین تونس، نزدیکی با مراکش، روابط تونس با الجزایر را در حاشیه رانده بود.

روابط میان تونس و الجزایر در گذر تاریخ با فراز و فرودهای زیادی رو به رو بوده و مقاومت ملت های دو کشور در برابر استعمار فرانسه نقش مثبتی در ایجاد تقارب و نزدیکی میان دو کشور داشته است.

در همین راستا، ابراهیم الوسلاتی، تحلیل گر سیاسی در صحبتی که با اندیپندنت عربی داشت، گفت: به رغم این که روابط میان تونس و الجزایر در گذشته بارها با دشواری رو به رو شده است، اما اهمیت نزدیکی میان دو جانب همواره رهبران تونس و الجزایر را موفق به زدودن ناسازگاری های کرده و دو کشور را باهم پیوند داده است.

البته، پیروزی عبد المجید تبون در انتخابات الجزایر، ضربه ای قوی به گروه های اسلام گرا تلقی شده و آینده روابط میان تونس و الجزایر را در آزمون دیگری قرار داده است، زیرا گروه های اسلام گرا پیروزی عبدالقادر بن قرینه را پیشبینی می کردند و اکنون که نامبرده شکست خورده است، گروه های اسلام گرا در هر دو کشور دچار آشفتگی شده اند. جنبش النهضه تونس که خود در تلاش برای تشکیل دولت در تونس بود، اکنون با پیروزی عبد المجید تبون، شگفت زده شده و با آن که پیامدهای انتخابات الجزایر را به سود گروه های اسلام گرا نمی بیند، اما ناگزیر شده است به رئیس جمهوری جدید الجزایر، پیام تبریکی ارسال کند. از سوی دیگر، جنبش النهضه تونس، همدلی و پشتیبانی خود را از گروه های اسلام گرای الجزایر نیز اعلام داشته است.

در همین حال، مصطفی مشاط، تحلیل گر سیاسی معتقد است که اعلامیه ای جنبش النهضه در پیوند به تحولات الجزایر، نمایانگر نگرانی شدید جنبش النهضه بوده و چنین می رساند که گروه های اسلام گرا در هر دو کشور به شدت دچار آشفتگی شده اند.

ابراهیم الوسلاتی، عقیده دارد که جنبش النهضه تونس با تمام جناح های اسلام گرا در کشورهای عربی به ویژه در الجزایر ارتباط مستحکم دارد، اما از هنگام شکست شبه نظامیان وابسته به گروه های اسلام گرا توسط ارتش آزادی بخش ملی الجزایر در بیش از سه دهه گذشته، اسلام گرایان الجزایر به شدت ناتوان شده و در حاشیه قرار گرفته اند. افزون بر آن، تحولات اخیر لیبی و تهاجم نیروهای ارتش ملی لیبی به طرابلس، جنبش النهضه را بیشتر از پیش وادار به همزیستی با روند اوضاع جاری در الجزایر می کند.

در راستای تلاش برای نزدیکی روابط میان دو کشور، قیس سعید، رئیس جمهور تونس پس از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری، ضمن تأکید بر گسترش روابط با الجزایر، تعهد کرده بود که نخستین سفر خارجی وی به الجزایر خواهد بود، شکی نیست که دیدار قیس سعید از الجزایر، می تواند مسیر توسعه روابط میان دو کشور را بیش از هر زمان دیگری هموار کند.

از سوی دیگر، وجود گروه های تروریستی مستقر در مناطق صعب العبور کوهستانی در مرزهای دو کشور که بیش از هزار کیلومتر امتداد دارد، تهدیدی برای امنیت تونس و الجزایر به شمار می رود و همین تهدید مشترک، عامل دیگری برای ایجاد هماهنگی و همکاری میان دو کشور همسایه می شود.

منافع مشترک اقتصادی نیز نقش موثری در نزدیکی میان الجزایر و تونس دارد. در پیوند به این موضوع، کمال بن یونس، رئیس مرکز مطالعات سیاسی ابن رشد در صحبتی که با اندیپندنت عربی داشت، گفت: جنبش النهضه تونس اهمیت روابط اقتصادی با الجزایر را درک می کند، زیرا همه ساله حدود 3 میلیون نفر از شهروندان الجزایر برای گردشگری به تونس سفر می کنند و این روند، باعث رشد اقتصادی عظیمی در تونس می شود.

بن کمال علاوه کرد: با آن که تونس به عنوان یک بازیگر اصلی در تحولات الجزایر به شمار نمی رود، اما این کشور می تواند از پیروزی دموکراسی و دستاوردهای سیاسی و اقتصادی اخیر الجزایر به صورت قابل ملاحظه ای بهره مند شود.

https://www.independentarabia.com