یکی از مبلغان شناختهشده حکومت روسیه، یکشنبه، دوم ژوئیه (۱۱ تیر)، رئیس گروه واگنر را متهم کرد که میلیاردها دلار از بودجه دولتی استفاده کرده، اما سپس «از مسیر خارج» شده است. دیمیتری کیسیلوف این اظهارات را یکشنبه در برنامه هفتگی خود مطرح کرد. خبرگزاری فرانسه ضمن گزارش در مورد سخنان کیسیلوف، آنها را نشانه شکلگیری گفتمان جدید کرملین در مورد گروه واگنر و یوگنی پریگوژین، رهبر و فرمانده آن، دانست که چندی پیش به کودتای نافرجامی در روسیه دست زد.
کیسیلوف گفت: «پریگوژین به دلیل پولهای بزرگ از مسیر خارج شد. او فکر میکرد میتواند وزارت دفاع، دولت و شخص رئیس جمهوری را به چالش بکشد.»
این چهره رسانهای، به رئیس جمهوری روسیه نزدیک است و ولادیمیر پوتین در ۲۰۱۳ او را به ریاست «روسیا سگودنیا» منصوب کرد که یک گروه رسانهای بزرگ در روسیه است. او همچنین معاون مدیر رادیووتلویزیون دولتی سراسری روسیه است و گفتههایش در مواردی، مانند ضدیت با همجنسگرایی و دفاعش از حمله روسیه به اوکراین، از سالها پیش جنجالآفرین بودهاند.
کیسیلوف با اشاره به عملیات گروه واگنر در سوریه و کشورهای آفریقایی، گفت که این عملیاتها و نیز موفقیت نیروهای پریگوژین در برخی نبردها در شرق اوکراین، باعث شده بود که او احساس مصونیت کند. کیسیلوف همچنین بدون ارائه شواهدی، مدعی شد که پریگوژین بیش از ۸۵۸ میلیارد روبل (معادل نزدیک ۱۰ میلیارد دلار آمریکا) از بودجه دولتی دریافت کرده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
واگنر سالها به مثابه گروهی شبهنظامی مطرح میشد و دولت روسیه در جریان حملههای خود به اوکراین در ۲۰۱۴ از آن استفاده میکرد تا منکر نقش رسمی کرملین شود. آمریکا و اتحادیه اروپا مدتها است پریگوژین را تحت تحریمهای سنگین قرار دادهاند، ولی کرملین همواره از او دفاع میکرد. اما در پی شورش واگنر، پوتین چند روز پیش برای نخستین بار اعتراف کرد که دولت روسیه هزینه «کامل» این گروه را تامین میکرده است. پوتین گفت که گروه واگنر بین ماه مه ۲۰۲۲ و مه ۲۰۲۳ بیش از ۸۶ میلیارد روبل از بودجه دولت دریافت کرده است. طبق قانون روسیه، گروههای شبهنظامی خصوصی ممنوعاند. اما سه ماه پیش قانونگذاران روسیه مصوبهای تصویب کردند که طبق آن، منتقدان «گروههای داوطلب» مانند واگنر، به سالها زندان محکوم میشوند.
ارزیابی در مورد آینده سیاسی پوتین در پی شورش واگنر، همچنان در روسیه و سایر کشورها ادامه دارد. برخی میگویند پوتین تضعیف شده است، اما برخی دیگر به چنین چیزی باور ندارند. ویاچسلاو ولودین، رئیس مجلس روسیه، یکشنبه در پیامی که در کانال تلگرام منتشر کرد، گفت پوتین از «این موقعیت بسیار دشوار» قویتر از پیش بیرون آمده است، و افزود: «او هر کاری لازم بود کرد تا جلو خونریزی را بگیرد.» ولودین، که مانند پوتین عضو «حزب روسیه متحد» است، افزود: «اگر در سالهای ۱۹۱۷ و ۱۹۹۱ افرادی مثل پوتین سر کار بودند، نه انقلابی صورت میگرفت و نه اتحاد شوروی فرو میپاشید.»
ویلیام برنز، مدیر سازمان سیا، نیز شنبه، یکم ژوئیه (۱۰ تیر)، در سخنرانیای در بنیاد دیچلی در منطقه آکسفوردشر انگلستان، گفت مدتی طول خواهد کشید تا اعمال و گفتههای پریگوژین بر اوضاع روسیه تاثیر بگذارد. با این حال، او تاکید کرد که شورش واگنر «نشاندهنده تاثیر ویرانگر جنگ پوتین بر جامعه و حکومت خود است».
اشاره برنز، به گفتههای پریگوژین بود که با حمله شدید به رهبری نظامی روسیه، آنها را متهم کرده بود که قصد «دزدیدن» پیروزی واگنر را در شرق اوکراین دارند. پریگوژین همچنین «دیوانسالاری هیولاوار» مسکو را متهم کرده بود که باعث کند شدن روند دستاوردهای نظامی شده است.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین، نیز شنبه گفت دستکم ۲۱ هزار نیروی واگنر در اوکراین کشته شدهاند. او گفت که این گروه بهویژه «تلفاتی عظیم» در شرق اوکراین متحمل شده است. زلنسکی همچنین افزود که ۸۰ هزار نفر از نیروهای واگنر نیز زخمی شدهاند.
هنوز کاملا روشن نیست که خروج پریگوژین از کشور و نقل مکانش به بلاروس، چه تاثیری بر جنگ اوکراین خواهد گذاشت. پریگوژین بسیاری از نیروهای خود را از زندانیهای روسیه به خدمت گرفته بود و معلوم نیست که ارتش روسیه قصد داشته باشد روند استفاده از زندانیان را ادامه دهد.