در پی «سیاست افزایش جمعیت» با تاکید علی خامنه‌ای و اجرای «قانون جوانی جمعیت»، از جمله «افزایش نوزادان دارای معلولیت»، مقام‌های مسئول در ایران از ارائه گزارش‌های آماری مرتبط امتناع می‌کنند. در تازه‌ترین مورد، رئیس سازمان بهزیستی، آمار مربوط به نوزادان دارای معلولیت را «محرمانه» خواند، و مرکز آمار ایران نیز انتشار گزارش آماری از جمعیت معلولان کشور را متوقف کرده است.
علی‌محمد قادری، رئیس سازمان بهزیستی، در پاسخ به پرسش یکی از خبرنگاران حاضر در نشست خبری در پیوند با انتشار آمار تعداد نوزادانی را که در دو سال اخیر با نارسایی‌های جسمانی یا ذهنی یا «معلول» به دنیا آمده‌اند، گفت: «من اجازه ندارم اطلاعات محرمانه مردم را به شما بدهم.»
همزمان، کمپین حمایت از حقوق معلولان، محرمانه شدن آمار نوزادان معلول را در دو سال اخیر، «نتیجه اجرای قانون جوانی جمعیت» دانست.
در جریان نشست خبری ۲۴ تیر علی‌محمد قادری، رئیس سازمان بهزیستی کشور، برخی خبرنگاران حاضر از او درباره «آمار شیرخوارهای دارای معلولیت در مراکز بهزیستی» پرسیدند، اما رئیس سازمان بهزیستی از پاسخ دادن امتناع کرد.
در ادامه همین نشست خبری وقتی بنفشه سام‌گیس، گزارشگر روزنامه اعتماد، از رئیس سازمان بهزیستی خواست که به این پرسش خبرنگاران پاسخ دهد، علی‌محمد قادری در پاسخ خطاب به خبرنگار اعتماد گفت: «شما اجازه ندارید در خصوص تنویر افکار یا نکاتی که همکارانتان پرسیدند، بخواهید ورود کنید. اصلا این اجازه را شما ندارید. مگر شما مفتش هستید.»
اما این خبرنگار توضیح داد: «همکارم پرسید که چه تعداد فرزند دارای معلولیت در مراکزتان دارید که گفتید طبق ملاحظات، عدد شیرخوارهای دارای معلولیت را اعلام نمی‌کنید»، و سپس با طرح این پرسش که «چرا این آمار اعلام نمی‌کنید»، خطاب به رئیس سازمان بهزیستی گفت: «چون معلوم خواهد شد که ممنوع کردن غربالگری در زمان بارداری مادر در دو سال گذشته، چقدر به تعداد فرزندان معلول اضافه کرده» و «حذف غربالگری باعث تولد فرزند معلول شده» است.
در همین حال رامک حیدری، مدیرعامل انجمن حمایت از بیماران دیستروفی، بیماری ماهیچه‌ای ژنتیکی، ۲۷ تیر، تایید کرد که حتی مرکز آمار ایران نیز ارائه گزارش‌های آماری را درباره تعداد افراد مبتلا به نارسیایی‌های جسمی یا ذهنی در کشور، متوقف کرده است.
مدیرعامل انجمن حمایت از بیماران دیستروفی با تاکید بر اینکه «یکی از ضعف‌های موجود در حوزه معلولان، نبود آمار دقیق است»، گفت: «ما از مرکز آمار خواستیم که در آخرین سرشماری، خوداظهاری برای مشخص شدن تعداد معلولان در کشور اختصاص دهند، که این کار انجام نشد.»
او گفت که دستگاه‌های حکومتی در تصمیم‌گیری‌ها و اختصاص بودجه فقط به آمار محدود بهزیستی اکتفا می‌کنند، در حالیکه «بهزیستی آمار غیرواقعی از تعداد معلولان ارائه می‌دهد و در واقعیت شاید تعداد معلولان پنج برابر عدد اعلام شده از سوی بهزیستی» است.
مدیرعامل انجمن حمایت از بیماران دیستروفی با تاکید براینکه «مشخص نبودن آمار معلولان به معنای این است که سیاستگذاران نمی‌دانند معلولان چند درصد از جامعه هستند و چه نیازهایی دارند»، افزود: «در چنین شرایطی هم تصمیمات درستی گرفته نمی‌شود و بهزیستی با عملکردی که داشته، فاصله عمیقی میان خود و معلولان ایجاد کرده است.»
مرکز آمار ایران تا ۱۳۹۰ و پیش از تاکید علی خامنه‌ای بر لزوم افزایش جمعیت ایران، هر پنج سال یک بار گزارشی آماری از جمعیت افراد مبتلا به نارسایی‌های جسمی و ذهنی در کشور منتشر می‌کرد.
بنا به پژوهشی که در شماره بهار و تابستان ۱۳۹۳ مجله بررسی‌های آمار رسمی ايران درباره «چگـونگی شـیوع معلولیـت در ایران» منتشر شده است، گزارش جمعیت معلولان بر اساس سرشماری سال‌های ۱۳۸۵ و ۱۳۹۰ مرکز آمار ایران بررسی، و در آن تاکید شده است که در قیاس با ۱۳۸۵، جمعیت معلولان کشور در ۱۳۹۰ روندی کاهشی را طی می‌کرده است.
دراین پژوهش آمده است که از جمعیت ۷۰ میلیون و ۴۹۵ هزار نفری ایران در ۱۳۸۵، حدود ۱.۴۴ درصد، معادل یک میلیون و ۱۲ هزار نفر، دارای معلولیت بوده‌اند. اما در ۱۳۹۰ نسبت جمعیت افراد مبتلا به این نارسایی‌ها در جمعیت ۷۵ میلیون و ۱۴۹ هزار نفری، به ۱.۳۵ درصد رسیده است و طی پنج سال به ازای افزایش پنج میلیون نفری کل جمعیت کشور، فقط حدود پنج هزار نفر به جمعیت افراد مبتلا به نارسایی افزوده شده است.
با این حال، پس از تاکید علی خامنه‌ای بر لزوم افزایش جمعیت ایران، از یک دهه پیش سیاست‌های جمعیتی حکومت جمهوری اسلامی تغییر کرد. بر این مبنا، مرکز آمار ایران گزارش‌های آماری درباره جمعیت معلولان ارائه نداده و اینک سازمان بهزیستی نیز آمار نوزادان میتلا به نارسایی را «محرمانه» اعلام کرده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
علی خامنه‌ای نخستین بار در مرداد ۱۳۹۰ خواهان افزایش پرشتاب جمعیت ایران شد و گفت: «من معتقدم که کشور ما با امکاناتی که داریم، می‌تواند ۱۵۰ میلیون نفر جمعیت داشته باشد. هر اقدام و تدبیری که می‌خواهد براى متوقف کردن رشد جمعیت انجام بگیرد، بعد از ۱۵۰ میلیون نفری شدن کشور انجام بگیرد.»
او در مهر ۱۳۹۱ نیز سیاست قبلی جمهوری اسلامی ایران را در دهه هفتاد برای «کنترل جمعیت»، اشتباه خواند و گفت: «یکی از خطاهایی که خود ما کردیم، این بوده که تحدید نسل از اواسط دهه ۷۰ به این طرف باید متوقف می‌شد. مسئولان کشور در این باره اشتباه کردند و خودم هم سهیم هستم.»
با اینکه نهادهای حکومتی، مانند مرکز آمار و سازمان بهزیستی، به ویژه در دو سال اخیر، از ارائه گزارش آماری کامل از جمعیت افراد مبتلا به نارسایی امتناع می‌کنند، آمارهای پراکنده برخی مقام‌های مسئول، از افزایش تولد نوزادان دارای نارسایی‌های جسمی و ذهنی در پی اجرای سیاست‌های افزایش جمعیت نشان دارد.
انوشیروان محسنی بندپی، رئیس وقت سازمان بهزيستی كشور، در آبان ۱۳۹۴ گفت: «سالانه بیش از ۳۰ هزار نوزاد دارای معلولیت در کشور متولد می‌شود.» او سه سال بعد، ۲۷ آبان ۱۳۹۷، از افزایش این تعداد خبر داد و گفت که سالانه تا ۳۵ هزار نوزاد دارای معلولیت در ایران متولد می‌شوند.
محمدصادق کشفی‌نژاد، مدیرکل وقت بهزیستی استان فارس، ۳۱ شهریور ۱۳۹۹ از «تولد سالانه ۳۰ تا ۴۰ هزار کودک معلول در ایران» خبر داد و گفت: «حدود ۵۰ درصد از معلولیت‌های مختلف، مانند نابینایی، ناشنوایی، عقب‌ماندگی ذهنی»، در ایران «به دلیل اختلال ژنتیکی» ایجاد می‌شوند.
به گفته انوشیروان محسنی بندپی، رئيس پیشین سازمان بهزيستی كشور «نیمی از نوزادان دارای معلولیت حاصل اختلالات ژنتیکی هستند، در حالیكه می‌توان با علت‌یابی ژنتیکی، معلول‌زایی را كاهش داد.»
محسنی بندپی در همان زمان با اشاره به اجرای غربالگری ژنتیک از ۱۳۷۸ در ایران، اعلام کرده بود که سازمان بهزيستی كشور در جایگاه «تخصصی‌ترين نهاد پیشگیری از معلوليت»، راهبردهایی برای جلوگیری از تولد کودکان دارای نارسایی‌های جسمی و ذهنی دارد و اوج این راهبردها «در ماده ۷۵ قانون برنامه ششم توسعه و قانون الزام غربالگری ژنتيک ديده شده و آيين‌نامه‌هایی در دستوركار هيئت‌دولت قرار گرفته است».
او افزود که بررسی نتایج اجرای طرح غربالگری ژنتیکی نشان داده است که مداخله‌های غربالگری در مهار تولد نوزادان مبتلا به نارسایی و ناهنجاری موثر بوده است.
با این حال، پس از تصویب و اجرای «قانون جوانی جمعیت و تعالی خانواده» از آبان ۱۴۰۰ که در راستای تاکید مداوم علی خامنه‌ای بر افزایش جمعیت ایران انجام شد، وزارت بهداشت ارائه خدمات «غربالگری ناهنجاری جنین» را حذف کرد.
مقام‌های وزارت بهداشت در ۱۴۰۱ با دفاع از این اقدام، گفتند: ««غربالگری جنین به عنوان یک خدمت بهداشتی قابل‌ارائه نیست» و فقط در صورتی انجام می‌شود که پزشک متخصص در مورد برخی از زنان باردار، درخواست انجام غربالگری داشته باشد.
«افزایش نوزادان دارای معلولیت»، یکی از پیامدهای اجرای «قانون جوانی جمعیت» در پی تاکید علی خامنه‌ای بر افزایش جمعیت کشور است. در کنار این، افزایش بارداری‌های ناخواسته به دلیل اقدام وزارت بهداشت و بهزیستی در حذف ارائه ابزارهای پیشگیری نیز به افزایش «سقط جنین زیرزمینی» منجر شده است.
محسن ذاکریان، دبیر قرارگاه کشوری «طرح نفس»، یکشنبه، یکم مرداد (۲۳ ژوئیه)، در همین زمینه گفت که «بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ هزار سقط جنین‌های غیرقانونی طی یک سال اخیر» در ایران انجام شده است که به معنای انجام روزانه دست‌کم یک هزار سقط جنین بدون‌مجوز است و می‌تواند زندگی هزاران زن جوان را نیز در معرض خطر قرار دهد.
