خبرگزاری آسوشیتدپرس روز دوشنبه بیست‌و‌چهارم ژوییه (دوم مرداد) اخبار رسانه‌های دولتی ایران مبنی بر آغاز رزمایش سالانه نیروی هوایی جمهوری اسلامی را منعکس و بر هم‌زمانی آن با اعزام هواپیماهای جنگنده آمریکا به منطقه تاکید کرد.

ایالات متحده هفته گذشته اعلام کرد نسبت به گذشته، هواپیماهای جنگنده بیشتری را به منطقه می‌فرستد تا جمهوری اسلامی را از توقیف کشتی‌های تجاری در منطقه خلیج فارس بازدارد. در همین حال خبرگزاری دولتی ایرنا روز یکشنبه از آغاز رزمایش نیروی هوایی جمهوری اسلامی در تنگه هرمز خبر داد.

بنا بر گزارش‌ها، ۱۱ پایگاه نیروی هوایی جمهوری اسلامی ایران در این رزمایش موسوم به فداییان ولایت شرکت دارند و در بندرعباس واقع در دهانه تنگه راهبردی هرمز رزمایشی را برگزار می‌کنند. رسانه‌های ایران اشاره کرده‌اند که بیش از ۹۰ فروند هواپیمای جنگنده، بمب‌افکن و پهپاد در این رزمایش شرکت خواهند کرد.

سرلشکر حمید واحدی، فرمانده نیروی هوایی ارتش، با ادعای اینکه چنین مانوری پیام دوستی، صلح و امنیت به منطقه می‌دهد، افزود: «امنیت پایدار، بهبود و تقویت روابط منطقه‌ای، همزیستی مسالمت‌آمیز و دفاع از مرزهای هوایی در دستور کار قرار دارد.»

اگرچه ایران هرازگاه چنین رزمایش‌هایی را برگزار می‌کند و مدعی است که هدف از آن‌ها ارزیابی آمادگی رزمی نیروهایش و به نمایش گذاشتن توانایی‌های آن‌ها است، اکنون برگزاری مانور بلافاصله پس از اقدام آمریکا برای افزایش حضور نظامی در منطقه، چیزی غیر از پیام دوستی موردادعای ایران را به اذهان متبادر می‌کند.

آمریکا که بارها از تلاش‌های ایران برای توقیف کشتی‌های تجاری در تنگه هرمز و دریای عمان خبر داده بود، به‌تازگی اعلام کرده است که جت‌های جنگنده و یک کشتی جنگی اضافی را به تنگه هرمز و خلیج عمان می‌فرستد. بنا بر اعلام پنتاگون، ناوشکن یو‌اس‌اس توماس هادنر و تعدادی جنگنده اف‌ــ۳۵ به سمت منطقه حرکت خواهند کرد.

این اقدام ایالات متحده پس از آن صورت گرفت که ایران اوایل ژوییه تلاش کرد دو نفتکش با پرچم جزایر مارشال و باهاما را در نزدیکی تنگه هرمز توقیف کند. به گفته نیروی دریایی ایالات متحده، در هر دو مورد، شناورهای نیروی دریایی ایران با ورود ناوشکن یواس‌اس مک فول‌، عقب‌نشینی کردند.

نیروی دریایی ایالات متحده می‌گوید ایران در دو سال گذشته دست‌کم پنج کشتی تجاری را توقیف و برای بیش از ده‌ها کشتی دیگر مزاحمت ایجاد کرده است. بسیاری از این درگیری‌ها در تنگه هرمز و اطراف آن رخ داده‌اند.

در همین حال، علی صدرزاده‌، روزنامه‌نگار و کارشناس امور خاورمیانه در گفت‌وگو با ایندیپندنت فارسی، دلایل افزایش حضور نظامی آمریکا در منطقه خلیج فارس را علاوه بر مهار تهدیدهای جمهوری‌اسلامی، مقابله با نفوذ چین و روسیه در آب‌های خلیج فارس و تنگه هرمز دانست. این روزنامه‌نگار آشنا به تحولات منطقه خاورمیانه واکنش کشورهای عرب منطقه به افزایش حضور نظامی ایالات متحده در خلیج فارس را مثبت ارزیابی و تاکید کرد حتی عراق هم که به‌نسبت روابط نزدیک‌تری با جمهوری ‌اسلامی ایران دارد، از افزایش حضور آمریکا برای تامین امنیت منطقه استقبال خواهد کرد.

به گفته این کارشناس، در صورت ادامه کارشکنی‌های جمهوری اسلامی، احتمال‌‌‌ رویارویی نظامی جمهوری ‌اسلامی با ایالات متحده بعید نیست.

مقام‌های نظامی ایالات متحده علاوه بر دست داشتن حکومت ایران در توقیف کشتی‌های تجاری، این کشور را عامل مجموعه‌ای از حملات پهپادی سال‌های اخیر و انفجار مین‌های ضدکشتی در آب‌های منطقه معرفی کرده‌اند.

سال ۲۰۲۱ در جریان حمله پهپادی عوامل وابسته به حکومت ایران به یک کشتی تجاری مرتبط با اسرائیل، دو خدمه اروپایی این کشتی کشته شدند.

جان کربی، هماهنگ‌کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی آمریکا، در ماه مه ۲۰۲۳ گفت که آمریکا قصد دارد «یکسری اقدام‌ها برای تقویت وضعیت دفاعی» خود در خلیج فارس انجام دهد. پس از سخنان جان کربی، ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، بیانیه‌ای طولانی صادر کرد و ایالات متحده را به «ایجاد و تشدید بی‌ثباتی و ناامنی در منطقه خلیج فارس از طریق سیاست‌های مداخله‌گرانه و مخرب» متهم کرد. ایران از مدت‌ها پیش مخالف حضور آمریکا در منطقه بوده است.