وزیر اقتصاد دولت ابراهیم رئیسی ۱۷ مرداد ۱۴۰۲ در گفت‌وگو با خبرگزاری خبرآنلاین با رد شایعه گران‌ شدن بنزین، اخبار گرانی نان در شهرهای مختلف را موضوعی متفاوت دانست و تصریح کرد وزیر کشور در روزهای آتی درباره آن توضیح می‌دهد.

احسان خاندوزی در حالی حاضر به شرح دلایل گرانی نان با وجود تاکید دولت بر ثابت ماندن قیمت آن نشده است که به‌صورت معمول وظیفه تنظیم بازار بر عهده وزارتخانه‌های اقتصاد، صمت و جهاد کشاورزی است و مشخص نیست آنچه خاندوزی «داستان ویژه» نان می‌نامد، چه ارتباطی با وظایف وزارت کشور دارد.

خاندوزی در عین‌ حال تاکید کرد مدیران استان‌های مختلف کشور بنا به شرایط در حال تصمیم‌گیری درباره قیمت نان‌اند.

گرانی نان در تعطیلات هفته گذشته پس از آن اعلام شد که هجدهم تیرماه مسعود امراللهی، مدیرکل دفتر بازرسی و نظارت بر کالاهای اساسی وزارت جهاد کشاورزی، وعده داده بود قیمت نان افزایش نخواهد یافت و هرگونه افزایش قیمت، گران‌فروشی تلقی شده و با متخلفان برخورد می‌شود.

در اواخر هفته گذشته و هم‌زمان با تعطیلات، رسانه‌ها از افزایش قیمت نان به‌دلیل گرمای هوا و تعطیلی در برخی استان‌ها خبر دادند و این مسئله را موجب متغیر بودن قیمت نان در شهرهای مختلف دانستند.

ابتدای مردادماه، رئیس اتحادیه صنف نانوایان مشهد اعلام کرده بود قیمت نان در این استان افزایش‌ یافته و این افزایش قیمت با هماهنگی استانداری خراسان رضوی اجرایی شده است.

احمدرضا کشت‌گر همچنین اعلام کرد مسئله افزایش قیمت نان تنها مختص به این استان نیست و بر اساس گفته مسئولان، به‌زودی نرخ مصوب نان در تمامی کشور اصلاح می‌شود.

اما سخنان رئیس اتحادیه صنف نانوایان مشهد هفتم مردادماه با واکنش معاون اقتصادی استانداری تهران مواجه شد. «محمدعلی مهری» با رد شایعه افزایش قیمت هشدار داد هرگونه گران‌فروشی بیش از نرخ مصوب تخلف محسوب می‌شود.

حالا تناقض سخنان مقام‌های عالی اقتصادی و صنفی بر سر تغییر قیمت نان باعث شده است، ادعای احسان خاندوزی مبنی بر تکذیب هرگونه تصمیم دولت برای گران‌شدن قیمت بنزین محل تردید قرار بگیرد.

خاندوزی گفته است: «در مورد گرانی بنزین قاطعانه بگویم هیچ طرحی در دستور کار دولت نیست.»

این ادعا در حالی مطرح می‌شود که به گفته کارشناسان، تصمیم دولت مبنی بر اجرای طرح آزمایشی «ادغام کارت‌های سوخت با کارت‌های بانکی» که وزیر نفت از انجام آن در یکی از جایگاه‌های پمپ‌بنزین خبر داد، در کنار طرح جمع‌آوری کارت‌های سوخت جایگاه‌داران و هشدار مداوم رسانه‌های نزدیک به دولت در مورد افزایش مصرف سوخت در کشور، همگی بخشی از مهیاسازی افکار عمومی برای گران‌ شدن بنزین یا کاهش سهمیه خودروها در کام نخست است.

دوم مردادماه «هوشنگ فلاحتیان»، معاون برنامه‌ریزی وزارت نفت، اعلام کرد: «در دو سال گذشته، میانگین مصرف روزانه بنزین از ۸۸ میلیون لیتر به ۱۲۲ میلیون لیتر در روز رسیده است.»

فلاحتیان مصرف بنزین در ایران را بالاتر از استاندارد جهانی دانست و خواستار آن شد مردم برای مدیریت مصرف بنزین با دولت همکاری کنند. همچنین، هم‌زمان با تعطیلی ناگهانی اعلام‌شده دولت در هفته گذشته، سخنان رئیس مجلس شورای اسلامی، شایعه احتمال گرانی بنزین طی هفته‌های اخیر را تشدید کرد.

محمدباقر قالیباف دهم مردادماه اصلاح قیمت‌ها و وضعیت اقتصادی در ایران آن را به‌دلیل نیازمندی کشور به تصمیم‌های شجاعانه، سخت و تلخ دانست. رئیس مجلس شورای اسلامی حکومت را ناگزیر به انجام این تصمیم دانست و گفت: «باید این تصمیمات را بگیریم و پای آن بایستیم و بفهمیم که این تصمیمات قابل اجرا است.»

اگرچه محمدباقر قالیباف به طور مشخص به جزئیات این «تصمیم سخت و تلخ» اشاره نکرد، اما همین سخنان مبهم کافی بود تا برخی کارشناسان اقتصادی دست‌ بردن در قیمت حامل‌های انرژی و حذف بیشتر یارانه‌ کالاهای اساسی را تصمیم مدنظر رئیس مجلس بدانند.

از ابتدای سال ۱۴۰۲، برخی اقتصاددانان با اشاره به کسری بودجه تاکید کردند، دولت رئیسی بر خلاف ادعاها توان ثابت نگه‌ داشتن قیمت بنزین و کالاهای اساسی مانند نان را ندارد.

سیامک قاسمی، اقتصاددان، خردادماه گفته بود دولت به‌دلیل کسری بودجه بالایی که دارد، از نظر اقتصادی ناچار به سه‌نرخی کردن بنزین است.

در نظر کارشناسان با درنظرگرفتن ناتوانی دولت در تامین میزان بنزین موردنیاز در کشور و استفاده از ذخیره استراتژیک و چالش کسری بودجه و یارانه سوخت، این احتمال که تصمیم دشواری که رئیس مجلس به آن اشاره داشته افزایش قیمت سوخت در ماه‌های پیش رو باشد، بسیار است.

از طرفی، گفته می‌شود نزدیکی سالگرد آغاز خیزش مردمی ایران، بازگشایی مراکز آموزشی و ایام انتخابات مجلس شورای اسلامی، مسائلی‌اند که به‌دلیل ملاحظات امنیتی، مانع تصمیم‌گیری سریع دولت برای افزایش قیمت سوخت شده‌اند.