پس از سفر ویلیام لای، معاون رئیس‌‌جمهوری تایوان به ایالات متحده، چین در واکنشی خشم‌آلود و قابل‌پیش‌بینی، روز شنبه نوزدهم اوت (۲۸ مرداد)، یک رزمایش‌ نظامی در اطراف تایپه با عنوان «هشدار جدی به نیروهای جدایی‌طلب» برگزار کرد.

ویلیام لای که نامزد پیشتاز ریاست‌جمهوری تایوان در انتخابات ماه ژانویه به شمار می‌رود، در جریان سفر خود به پاراگوئه، ضمن توقف در نیویورک دیدارهایی با مقام‌های ایالات متحده داشت. تایپه و واشینگتن می‌گویند که چنین توقف‌هایی در میان سفر امری عادی است و دلیلی برای انجام اقدامات ‌«تحریک‌آمیز» چین وجود ندارد، اما پکن این دیدار را «نشانه حمایت ایالات متحده از تایوان» دانسته و به آن واکنش نشان داده است.

به گزارش رویترز، فرماندهی ارتش آزادیبخش خلق چین، روز شنبه، در بیانیه‌ای کوتاه اعلام کرد که در حال انجام گشت‌زنی‌های مشترک رزمی دریایی و هوایی در اطراف جزیره تایوان است.

در این بیانیه آمده است که تمرینات مشترک با تمرکز بر هماهنگی کشتی‌ها و هواپیماهای نظامی و همچنین مانورهای ضد زیردریایی در شمال و جنوب غربی تایوان برای آزمایش «قابلیت‌های رزمی واقعی» برگزار می‌شود.

به گفته ارتش، این یک هشدار جدی علیه نیروهای جدایی‌طلب و خواهان استقلال تایوان است که با نیروهای خارجی تبانی می‌کنند.

مقام‌های تایوانی پیش‌بینی کرده بودند که چین مانورهای نظامی را در نزدیکی تایوان از سر بگیرد. آن‌ها گفته بودند که پکن احتمالا از توقف ویلیام لای در ایالات متحده به‌عنوان بهانه‌ای برای ارعاب رای‌دهندگان پیش از انتخابات سال آینده استفاده می‌کند تا آن‌ها را از جنگ احتمالی بترساند.

وزارت دفاع تایوان اعلام کرد که از صبح روز شنبه ۱۹ اوت، ۴۲ هواپیمای چینی و هشت کشتی نظامی را در جریان رزمایش اطراف جزیره شناسایی کرده و در پاسخ، کشتی‌ها و هواپیماهای خود را مستقر کرده است.

این وزارتخانه با صدور بیانیه‌ای گفت: «۲۶ هواپیمای چینی از خط میانه تنگه تایوان عبور کردند.» این در حالی است که برای چندین دهه، این خط به‌عنوان یک مرز غیررسمی بین دو ارتش عمل می‌کند.

در ویدیویی که ارتش چین روز شنبه با عنوان رزمایش نظامی منتشر کرد، جت‌های جنگنده جی-۱۰ و جی-۱۶ به همراه یک ناوشکن دریایی در حال گشت‌زنی دیده می‌شود و در یک پیام متنی تاکید می‌شود که «محاصره همه‌جانبه جزیره» انجام شده است.

دولت تایوان به‌شدت این رزمایش‌ها را محکوم کرد و وزارت دفاع تایپه نیز اعلام کرد که توانایی، عزم و اطمینان برای تضمین امنیت ملی را دارد. مقام‌های این جزیره در بیانیه‌ای از پکن خواستند که ارعاب را متوقف و مذاکرات را آغاز کند. در بیانیه آن‌ها آمده است: «مردم تایوان به دفاع از خودشان مصمم‌اند و هرگز تسلیم تهدیدهای زورگویان نخواهند شد.»

در بیانیه دولت تایوان تاکید شده: «تایوان، یک کشور مستقل است و از حق مشروع و قانونی برای انجام تعاملات دیپلماتیک عادی با کشورهای دوست برخوردار است.»

در همین حال جوزف وو، وزیر امور خارجه تایوان، در رسانه اجتماعی اکس نوشت: «چین به‌صراحت اعلام کرده است که می‌خواهد انتخابات جزیره را شکل دهد، اما سرنوشت تایپه نه بر اساس خواسته همسایه قلدر، بلکه بر عهده مردم تایوان است.»

ساعاتی قبل از این رزمایش، جو بایدن، رئیس‌جمهوری ایالات متحده و رهبران کره جنوبی و ژاپن در کمپ دیوید برای تعمیق همکاری‌های دفاعی و اقتصادی توافق کردند. آن‌ها در عین حال بر اهمیت صلح و ثبات در سراسر تنگه تایوان به‌عنوان عنصر ضروری امنیت و رفاه در جامعه بین‌المللی تاکید داشتند.

جزیره تایوان، سال ۱۹۴۹ میلادی، در‌پی انقلاب کمونیستی چین و جنگ داخلی، از چین جدا شد و خود را کشوری مستقل نامید، اما پکن همچنان تایوان را بخشی از قلمرو چین می‌داند. ارتش چین اعلام کرده است که برای شکست قاطعانه هر شکلی از «استقلال تایوان» و تلاش‌های مداخله‌جویانه خارجی، آماده‌ جنگ است.

چین از زمان روی کار آمدن تسای اینگ ون به‌عنوان رئیس‌جمهوری تایوان در سال ۲۰۱۶، فشارهای نظامی و دیپلماتیک را افزایش داده است. چین قصد دارد از طریق این فشارها، تایوان را به پذیرش حاکمیت چین وادار کند. پکن تاکنون درخواست‌های تسای برای مذاکره درباره جدایی‌طلب بودن را رد کرده است و در همین حال تسای بارها وعده داده که از آزادی و دموکراسی تایوان دفاع می‌کند.

بر اساس آمارهای منتشرشده، چین از‌نظر قدرت هوایی با بیش از دو هزار و ۹۲۱ فروند هواپیمای جنگی، از تایوان که ۷۴۴ فروند هواپیما دارد، پیشتر است. از سوی دیگر، تایوان برای دفاع در برابر چهار هزار و ۸۰۰ تانک چین،  فقط ۶۵۰ تانک دارد.