برنامه‌ریزی هند برای فرود کاوشگر هندی روی ماه هم‌زمان با آغاز اجلاس سران بریکس در ژوهانسبورگ تصادفی نبود. به همین دلیل، سیریل رامافوسا، رئیس‌جمهوری آفریقای جنوبی، ضمن خوشامدگویی به نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند، گفت: «به‌زودی فرود فضاپیمای شما روی ماه را تبریک می‌گوییم».

 هندی‌ها برای فرود کاوشگرشان روی ماه روز و ساعت مشخصی انتخاب کردند تا این پیام را به جهان برسانند که ما امروز یک کشور بزرگ‌ایم، نه‌تنها از نظر جمعیت، بلکه از نظر توانایی علمی و فناوری.

پس از آنکه نارندرا مودی هند را به چهارمین کشور جهان تبدیل کرد که روی ماه فرود آمد و اولین کشوری شد که به قطب جنوب ماه رسید، با تفاخر زیاد در اجلاس سران بریکس حضور یافت؛ به ویژه اینکه کشورش این راه دراز برتری جهانی را با سرعت بسیار طی کرد. اینکه کشوری که نیمی از جمعیتش در خانه‌هایشان توالت ندارند، به‌تنهایی به ماه برسد، شاید کمی متناقض به نظر برسد؛ با این حال این داستان موفقیت هند است که البته با موفقیت‌های چین، روسیه و غرب تفاوت بسیاری دارد.

دولت هند می‌توانست کارش را به ساخت توالت، وسایل حمل‌ونقل برای کسانی که نمی‌توانند در قطارهای این کشور که در زمان استعمار بریتانیا ساخته شده است، جا پیدا کنند و تامین مسکن برای ده‌ها میلیون نفری که در خیابان می‌خوابند، محدود کند اما تصمیم گرفت در همه عرصه‌ها از جمله توسعه آموزشی و علمی با تمرکز بر فناوری به سمت پیشرفت گام بردارد و شهروندانش را به پیشتازان انقلاب فناوری در ایالات متحده تبدیل کند.

در واقع، آنچه هند را به نمونه‌ای درخشانی در نشست سران بریکس تبدیل کرد، در حالی‌ که مردم سراسر جهان فرود کاوشگر آن بر ماه را تماشا می‌کردند، این است که این کشور مسیر توسعه موشک‌هایش را برای نفوذ به فضا و دسترسی به ماه انتخاب کرد، نه اینکه مانند همسایه‌اش ایران تمام پولش را صرف تولید و توسعه موشک‌ برای تهدید منطقه و پیشبرد برنامه‌های هسته‌ای برای مقاصد نظامی کند.

هند با یک دست در حال بازسازی کشوری جهان سومی است تا مردمش از ابتدایی‌ترین نیازهای یک زندگی ساده برخوردار شوند و با دست دیگر یکی از سریع‌ترین اقتصادهای جهان را می‌سازد.

مودی دو سال پیش در جشنی که به مناسبت ارائه خدمات اجتماعی بهتر گرفته شد، گفت: «ما با فراهم کردن توالت برای بیش از ۶۰۰ میلیون نفر در ظرف ۶۰ ماه و ساخت بیش از ۱۱۰ میلیون توالت دنیا را شگفت‌زده کردیم.» امروز مودی توانایی دانشمندان هندی برای ارسال کاوشگر به ماه را جشن می‌گیرد.

هند در تلاش قبلی برای ارسال کاوشگر به ماه شکست خورد اما ناامید نشد. در حال حاضر، هند ششمین اقتصاد بزرگ جهان است و تلاش دارد تا سال ۲۰۵۰ خود را به مقام سوم برساند.

تجربه هند در عرصه فضا با ایالات متحده و روسیه تفاوت بسیاری دارد. زمانی‌ که دو کشور یادشده وارد رقابت فضایی شدند، هر کشور دست‌کم به یک قرن پیشرفت تمدنی دست یافته بود، در حالی‌ که هند تا دو دهه پیش، کشوری فقیر بود و در پایین‌ترین پله نردبان قرار داشت.

هرچند رقابت در عرصه فضا پیشرفتی برای نشان دادن غرور ملی و افزایش ارزش کشور در جهان است، بخش بزرگ این پیشرفت نشان‌دهنده توسعه علمی یک کشور و بیانگر تحقق آرزوهای آینده است؛ به‌ویژه اینکه انسان در فضای بیکران به دنبال دستیابی به راه‌حلی برای پایان دادن به مشکلات و چالش‌ها در زمین است.

آمریکایی‌ها هم پس از یک وقفه طولانی تصمیم گرفتند سفر به ماه را بار دیگر از سر گیرند؛ در نتیجه، دو شرکت آمریکایی برای فرود بر سطح ماه به رقابت پرداختند. چین و روسیه نیز برای بازگشت به ماه برنامه‌ریزی می‌کنند. ژاپن در ماه آوریل گذشته برای فرود بر ماه اقدام کرد، اما ماموریتش موفقیت نبود و هم‌اکنون در حال آزمایش‌های دیگر برای رفتن به ماه است. اسرائیل نیز که از نظر علمی و فناوری کشوری پیشرفته به‌شمار می‌رود، چندی قبل تصمیم گرفت به ماه سفر کند، اما تلاش‌هایش با شکست مواجه شد و تا به حال تصمیم دیگری در این زمینه اتخاذ نکرده است.

در فرجام، به هند و دانشمندان آن بابت پیشرفت و موفقیتی که در رسیدن به ماه داشتند، تبریک و تهنیت می‌‌گوییم.

برگرفته از روزنامه الشرق‌الاوسط