نخستین ماموریت روسیه در ماه پس از ۴۷ سال شکست خورد. این شکست زمانی رخ داد که فضاپیمای لونا-۲۵ از کنترل خارج شد و پس از بروز مشکلی در آماده‌سازی پیش از فرود بر ماه، سقوط کرد.

به گزارش رویترز، راشا کوسموس، آژانس فضایی دولتی روسیه، اعلام کرد که ساعت ۱۱:۵۷ شنبه، ۱۹ اوت (۲۸ مرداد)، پس از بروز مشکلی، ارتباط خود را با سفینه لونا ـ۲۵ از دست داده است. این مشکل در شرایطی رخ داد که فرود نرم این سفینه فضایی روی کره ماه برای دوشنبه، ۲۱ اوت، برنامه‌ریزی شده بود.

راشا کوسموس در بیانیه خود افزود: «سفینه در یک مدار پیش‌بینی‌ناپذیر حرکت کرد و در نتیجه، برخورد با سطح ماه رخ نداد.» در ادامه این بیانیه آمده است که کمیسیون ویژه‌ای برای بررسی دلایل قطع ارتباط با سفینه لونا-۲۵ تشکیل شده است.

ماموریت جدید فضانوردان روسیه امیدهایی در مسکو ایجاد کرده بود که این کشور در حال بازگشت به رقابت بزرگ سفر به ماه است. این شکست، اینک مهر تایید دیگری بر زوال قدرت برنامه فضایی روسیه است که در دوران شوروی و رقابت جنگ سرد، بسیار قدرتمند به‌شمار می‌رفت.

مسکو نخستین بار در ۱۹۵۷ ماهواره‌ای به نام اسپوتنیک ـ ۱ را به دور زمین پرتاب کرد و سپس در ۱۹۶۱، یوری گاگارین، فضانورد شوروی، نخستین انسانی شد که به فضا سفر کرد.

 روسیه از زمان لونا-۲۴ در ۱۹۷۶، دورانی که لئونید برژنف، رهبر حزب کمونیست، بر کرملین حکومت می‌کرد، به انجام ماموریتی در ماه اقدام نکرده بود و امید داشت که با این ماموریت جدید، نشان دهد که با وجود افول پس از فروپاشی شوروی و هزینه هنگفت جنگ اوکراین، همچنان می‌تواند در فضا با ابرقدرت‌ها رقابت کند.

شکست لونا – ۲۵ در حالی رخ می‌دهد که اقتصاد دو تریلیون دلاری روسیه با عظیم‌ترین چالش خارجی‌اش در دهه‌های گذشته روبه‌رو است: فشار تحریم‌های غرب و نبرد در بزرگ‌ترین جنگ در اروپا از زمان جنگ جهانی دوم.

با وجود اهمیت این ماموریت و شکست آن، تلویزیون دولتی روسیه پس از انتشار خبری در مورد آتش‌‌سوزی در جزیره تنریف اسپانیا و چند گزارش دیگر، فقط ۲۶ ثانیه به انتشار خبر قطع ارتباط و سقوط لونا ـ ۲۵ اختصاص داد.

روسیه در این ماموریت با هند، که فضاپیمای چاندرایان-۳ آن قرار است در این هفته روی قطب جنوبی ماه فرود آید، رقابت داشت. مسکو همچنین در مقیاس گسترده‌تری، با چین و ایالات متحده، که هر دو بلندپروازی‌های زیادی برای سفر به ماه دارند، رقابت دارد.

همزمان با انتشار خبر سقوط لونا، سازمان تحقیقات فضایی هند در شبکه اجتماعی اکس (توییتر) نوشت: «چاندرایان-۳ هند قرار است ۲۳ اوت روی ماه فرود آید.»

آناتولی زاک، متخصصی که برنامه‌های فضایی روسیه را پیگیری می‌کند، درباره شکست ماموریت لوناـ۲۵ گفت: «سیستم کنترل پرواز این ماموریت آسیب‌پذیر بود و باید اصلاحات زیادی در آن انجام می‌شد.»

زاک گفت که روسیه پیش از انجام یک ماموریت ساده‌تر که رویه معمول اتحاد جماهیر شوروی سابق [بود و اینک نیزرویه معمول] ایالات متحده، چین و هند است، به فرود بسیار بلندپروازانه‌ای روی ماه اقدام کرد و شکست خورد.

دانشمندان روسی بارها شکایت کرده‌اند که برنامه فضایی این کشور با اقدامات مدیران ضعیفی که مشتاق پروژه‌های غیرواقعی‌اند، تضعیف شده است. آن‌ها درباره وجود فساد و کاهش سختگیری‌های موجود در سیستم آموزشی علمی روسیه پس از شوروی نیز هشدار داده‌اند.

چالش‌های پیش روی برنامه فضایی روسیه، با شکست ماموریت فضاپیمای «فوبوس‌گرانت» به یکی از قمرهای مریخ در ۲۰۱۱ نمایان شد. در آن زمان، این فضاپیما حتی نتوانست از مدار زمین خارج شود و به اقیانوس آرام سقوط کرد.

در اوایل دهه ۲۰۱۰، روسیه به ایده ماموریت لونا-۲۵ برای سفر به ماه رسید. این فضاپیما موفق شد از مدار زمین خارج شود، اما شکست آن اینک به معنای آن است که روسیه احتمالا نخستین کشوری نخواهد بود که از آب منجمدی که دانشمندان معتقدند در قطب جنوب ماه وجود دارد، نمونه‌برداری می‌کند.

هنوز مشخص نیست که این ماموریت ناموفق، بر سفر به ماه و برنامه‌های فضانوردی روسیه که انجام چندین ماموریت دیگر را در سال‌های آینده پیش‌بینی کرده است، چه تاثیر بلندمدتی خواهد داشت.