عکاس آسوشیتدپرس خاطره دوربین قدیمی جعبه چوبی را در افغانستان زنده کرد

بازگشت دوربین قدیمی به خیابان‌ها، به نحوی با عقب‌گرد افغانستان به ۲۲ سال گذشته ربط دارد

عکاسی با دوربین جعبه‌ای در خیابان‌های کابل - PRAKASH SINGH / AFP

رودریگو عبد، عکاس آسوشیتدپرس، پس از ۲۰ سال دوباره دوربین قدیمی دست‌ساز چوبی را به خیابان‌های افغانستان برد و با این کار نه‌تنها خاطره سال‌های گذشته را در ذهن مردم این کشور زنده کرد، بلکه تغییرات به‌وجود آمده در دو سال اخیر به‌دلیل بازگشت طالبان را نیز به نحوی به تصویر کشید.

این عکاس آرژانتینی پس از سال ۲۰۰۱ که طالبان در افغانستان شکست خوردند، به این کشور رفته بود و در آنجا استفاده از دوربین‌های قدیمی را که در آن زمان در خیابان‌های افغانستان وجود داشت یاد گرفته بود. این دوربین‌ها که در افغانستان به «کمره فوری» معروف بود، از یک دوربین بسیار ساده همراه با یک جعبه دست‌ساز چوبی، یک تاریک‌خانه کوچک و یک آستین پارچه‌ای که ارتباط عکاس را با محیط دوربین فراهم می‌کند، ساخته شده است.

این دوربین‌ها که تصویرشان سیاه و سفید بود، از سال۱۹۵۰ تا ۲۰۰۶ در خیابان‌های افغانستان دیده می‌شدند. مردم بیشتر برای مدارک هویتی، با این دوربین‌ها عکس می‌گرفتند. اما آرام آرام با به بازار آمدن دوربین‌های دیجیتال و رنگی و سپس گوشی‌های تلفن همراه که قابلیت عکاسی داشتند، این دوربین‌ها ناپدید شدند و به خاطرات پیوستند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

اما اکنون، دو سال پس از بازگشت طالبان به قدرت، در حالی که بسیاری از بخش‌های زندگی در افغانستان با یک عقب‌گرد انکارنشدنی روبرو شده‌اند، عکاس آسوشیتدپرس با دوربین قدیمی جعبه چوبی به افغانستان بازگشته است تا سبک زندگی کنونی افغان‌ها را مستند کند. او با این دوربین عکس‌هایی از مناظر طبیعی، مکان‌های تفریحی و زندگی عادی مردم گرفته است.

رودریگو عبد می‌گوید: «من عاشق این شیوه عکاسی شدم، [با این کار] به ابتدایی‌ترین عمل عکاسی بازمی‌گردم، آن زمان طولانی که به چهره‌ها، جزئیات، بافت‌ها، مناظر شهری و روستایی نگاه می‌کنم.»

به گفته عبد، دوربین قدیمی جعبه چوبی اکنون برای بیشتر مردم افغانستان به یک شیء عجیب تبدیل شده است، در حالی‌که تا ۱۵ سال پیش یک تصویر عادی در خیابان بود.

بازگشت این دوربین قدیمی به خیابان‌های افغانستان، به نحوی با به عقب‌گرد این کشور به ۲۲ سال گذشته ربط دارد. در آن زمان که طالبان در نخستین دور حاکمیتشان در افغانستان بر سر قدرت بودند، عکاسی به‌جز برای مدارک هویتی مجاز نبود و هیچ عکسی در هیچ جای شهر مجوز نصب نداشت. اکنون نیز در سال ۲۰۲۳، بیش از دو دهه پس از آن زمان، یک بار دیگر تصویر انسان‌ها در آگهی‌های شهر، ویترین‌های مغازه‌ها و پوسترهای اعلانات ممنوع است.

علاوه بر این، طالبان حضور زنان و دختران در مکان‌های عمومی، چهره واضح و بدون حجاب زنان و بسیاری دیگر از مظاهر دنیای مدرن در افغانستان را ممنوع کرده‌اند.

از یک منظر می‌توان گفت که افغانستان یک‌بار دیگر به زمان دوربین‌های فوری جعبه چوبی بازگشته است، به همان تاریک‌خانه و همان عکس‌های کوچک سیاه و سفید و همان خیابان‌هایی که مردمان فقیر و ناامید از آینده در آن قدم می‌زنند و واضح است که با جهان مدرن فاصله زیادی دارند.

بیشتر از جهان