درحالی که وزیر کار و مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی در دولت ابراهیم رئیسی، طی هفته‌های اخیر به دفعات مدعی بهبود وضعیت مالی بازنشستگان ایرانی شده‌اند، رئیس کانون بازنشستگان تامین اجتماعی استان تهران، روز شنبه ۱۵ مهرماه در گفت‌وگو با خبرگزاری ایلنا این گزاره را تکذیب کرد و با اشاره به سه تا هفت برابر شدن هزینه‌های درمان بازنشستگان در دو سال اخیر، از افزایش حداکثر ۲۵ درصدی حقوق‌ها در سال «که به فقیرتر شدن بازنشستگان منجر شده» گلایه کرد.  

اعتراض‌های بازنشستگان ایرانی به وضعیت وخیم معیشتی و تفاوت فاحش میزان درآمدها با رقم خط فقر، هر هفته سه‌شنبه‌ها در سراسر ایران ادامه دارد و همزمان، مدیران مجموعه وزارت کار و تامین اجتماعی ایران، در روزهای گذشته این خبرها را منتشر کرده‌اند؛ «به زودی ۷۰ هزار میلیارد تومان از بدهی دولت به سازمان تامین اجتماعی پرداخت می‌شود»، «سازمان توانسته در ۲.۵ سال اخیر ۴۹ هزار میلیارد تومان نقدینگی از بیمه‌شدگان جدید به دست بیاورد»، «۱۰۶ هزار میلیارد تومان بدهی بانکی تامین اجتماعی در دولت جدید تسویه شده» و «خوشبختانه دیگر تامین اجتماعی نیازی به استقراض از بانک‌ها ندارد».

وعده‌هایی که بازنشستگان و فعالان صنفی در این حوزه می‌گویند هیچ‌یک از آن‌ها به توقف روند فقیرتر شدن این قشر منجر نشده است و از مخالفت سازمان تامین اجتماعی با اعطای وام ۲۰ میلیون تومانی به ده‌ها هزار نفر بازنشسته در سراسر ایران سخن می‌گویند.

علی دهقان‌کیا، رئیس کانون بازنشستگان تامین اجتماعی تهران، در این رابطه می‌گوید: «تا الان فقط ۱۴ هزار وام در شهر تهران به بازنشستگان تامین اجتماعی پرداخت شده، در صورتی که قرار بود تا پایان سال ۴۰۰ هزار وام به بازنشستگان کارگری پرداخت شود و بر این اساس، باید ۴۰ تا ۵۰ هزار فقره وام تا پایان سال به بازنشستگان تهرانی پرداخت شود، اما تا امروز که در ماه هفتم سال هستیم، حتی۲۰ هزار فقره وام هم در تهران پرداخت نشده است. من زمینه‌ای برای این کار نمی‌بینم، چون باید درآمدهای واقعی برای سازمان ایجاد شود. گاهی آقایان صحبت‌های می‌کنند که نمود عینی و واقعی ندارد.»

او در ادامه افزود: «وقتی متوسط هزینه‌های درمان بازنشستگان در دو سه سال اخیر حداقل ۳ تا ۴ برابر شده، چه امیدی می‌توان به این وعده‌ها داشت؟ تا قبل از آزادسازی نرخ ارز، مواد اولیه دارو با دلار ۴۲۰۰ تومانی وارد می‌شد، اما حالا با دلار ۲۸ هزار تومانی مواد اولیه وارد می‌کنند. هزینه‌های درمان در مواردی ۷ برابر بیشتر شده است. چطور قرار است هزینه‌های درمان بازنشستگان را به صفر برسانند؟ آقای مدیرعامل در جایی مطرح کرده تلاش داریم هزینه‌های درمان را به صفر برسانیم، باید پرسید چگونه؟»

در حالی‌ که مسئولان دولتی همچنان از افزایش دستمزد کارگران و حداقل‌بگیران به اندازه نرخ واقی تورم خودداری می‌کنند، فعالان حقوق بازنشستگان می‌گویند شمار زیادی از آن‌ها با حقوق هفت تا هشت میلیون تومانی زندگی می‌کنند. نصرالله دریابیگی، نایب‌رئیس کانون بازنشستگان تامین اجتماعی، روز ۲۰ شهریور این موضوع را تایید کرده و گفته بود که ۷۰ درصد بازنشستگان تامین اجتماعی حداقل حقوق را می‌گیرند و «صورتشان را با سیلی سرخ نگه می‌دارند».

دریابیگی همچنین تصریح کرده بود که بازنشستگان با این مبلغ «فقط می‌توانند زنده بمانند»؛ درحالی‌ که «آن‌ها کارگران دیروز این مرزوبوم بودند و در سخت‌ترین شرایط از جمله جنگ ایران و عراق ایثارگری کردند و حالا شایسته نیست که در تامین حداقلی‌ترین نیازهای خود بمانند».

اکنون نیز رئیس کانون بازنشستگان تامین اجتماعی شهر تهران در پاسخ به افزایش ۴۹ هزار میلیارد تومانی منابع سازمان تامین اجتماعی از محل بیمه‌شدگان جدید گفت: «ضریب پشتیبانی سازمان امروز حدود ۴ یا حتی کمتر است. براساس محاسبات رسمی، ماهانه ۱۵ هزار میلیارد تومان هزینه ۲۶ گروه بیمه شده خاص می‌شود. حتی پیش‌بینی شده در سال ۱۴۰۲ دولت باید حدود ۲۱۴ هزار میلیارد تومان برای این ۲۶ گروه میهمان ناخوانده سفره تامین اجتماعی که حدود ۳ میلیون نفر هستند به سازمان پرداخت کند. دولت این ۲۱۴ هزار میلیارد تومان را نمی‌دهد و برنامه‌ای هم برای پرداخت ندارد، آن‌وقت صحبت از آن ۷۰ هزار میلیارد تومان می‌شود که قرار است پرداخت شود و هنوز پرداخت نشده است».

دهقان‌کیا تاکید کرد: «این ۲۱۴ هزار میلیارد تومان فقط بدهی جاری دولت برای سال ۱۴۰۲ است و حدود ۶۰۰ هزار میلیارد تومان بدهی دولت مربوط به سال‌های قبل است که پرداخت نشده است. این هزینه‌ها برای گروه‌های خاص و آن عدم توانایی پرداخت وام به میزان وعده‌ داده شده و افزایش هزینه‌های دارو و درمان، نشان نمی‌دهند که وضع سازمان قرار است بهتر شود و خدمات بیشتری به بازنشستگان و مستمری‌بگیران ارائه شود. امروز بازنشستگان کمرشان زیر هزینه‌های درمان خم شده و خیلی از بازنشستگان می‌گویند آن‌چنان هزینه‌ها بالاست که دیگر سراغ دارو و درمان و بیمارستان نمی‌رویم و با درد در خانه می‌مانیم تا ببینیم چه می‌شود.»

ششم شهریورماه امسال، رئیس کانون عالی بازنشستگان کارگری در ایران از خروج ۴۰۰ قلم دارو در سال جاری از پوشش بیمه‌های پایه خبر داده و آن را «ظلم به بازنشستگان کشور» تعبیر کرده بود. رضا اسدی با انتقاد از نبودن نماینده بازنشستگان در شورای ‌عالی بیمه و با بیان اینکه «برخی از این داروها برای زندگی فرد بازنشسته اهمیت زیادی دارند»، افزوده بود که با توجه ‌به الکترونیکی شدن نسخه پزشکان، مستنداتی نیز نزد بازنشستگان وجود ندارد تا بازنشسته شکایت کند و بگوید از من مبلغی بابت دارو اخذ شده است.

اگرچه ماده ۹۶ قانون تامین اجتماعی، این سازمان را مکلف کرده است که دست‌کم سالی یک‌بار، حقوق بازنشستگان را برابر با نرخ تورم افزایش دهد، بازنشستگان در تجمع‌های اعتراضی خود تاکید دارند درحالیکه تورم در کشور بیش از ۶۰ درصد است و‌ به ‌صورت ماهیانه رشد می‌کند، افزایش ‌نیافتن دریافتی بازنشستگان متناسب با نرخ تورم، معیشت‌ آن‌ها را به خطر انداخته است.

به گفته بازنشستگان حاضر در تجمع‌های اعتراضی، با اینکه به گفته برخی نمایندگان مجلس و مدیران و مسئولان حکومتی، خط فقر در کشور از ۲۰ میلیون تومان فراتر رفته است، حقوق ماهانه بیش از ۷۰ درصد بازنشستگان تا سقف ۷ میلیون تومان است و کفاف حداقل‌های معیشتی را نیز نمی‌دهد.