پارلمان اروپا جایزه آزادی اندیشه «ساخاروف» سال ۲۰۲۳ را به مهسا امینی و خیزش «زن، زندگی، آزادی» ایران اهدا کرد.

روبرتا متسولا، رئیس پارلمان اروپا، روز پنجشنبه ۱۹ اکتبر (۲۷ مهر)، در استراسبورگ فرانسه با اعلام این خبر گفت: «جایزه ساخاروف امسال به نشانه بزرگداشت تلاش زنان، مردان و جوانان ایرانی، به جنبش زن زندگی آزادی اهدا می‌شود.»

او روز ۱۶ سپتامبر و نخستین سالگرد کشته شدن مهسا امینی را گرامی داشت و افزود: «پارلمان اروپا مفتخر است که در کنار مردم شجاعی که در ایران به مبارزه برای برابری، عزت و آزادی ادامه می‌دهند، می‌ایستد».

به گزارش خبرگزاری فرانسه، روبرتا متسولا با ادای احترام به تمام کسانی که بهای این آزادی را پرداخته‌اند، گفت پارلمان اروپا با انتخاب آن‌ها به‌عنوان برندگان جایزه ساخاروف برای آزادی اندیشه، مبارزاتشان را ارج می‌نهد.

جایزه آزادی اندیشه «ساخاروف»، بالاترین نشانی است که اتحادیه اروپا در سال ۱۹۸۸، به افتخار آندره ساخاروف، دانشمند و مخالف شوروی سابق، بنیان گذاشت و برای ادای احترام به افراد و نهادهایی که زندگی خود را وقف دفاع از حقوق بشر و آزادی اندیشه کرده‌اند اهدا می‌شود. مراسم اهدای این جایزه، ۱۳ دسامبر (۲۲ آذر)، در مقر پارلمان اروپا در استراسبورگ برگزار می‌شود.

نیروهای گشت ارشاد تهران، ۲۲ شهریور  ۱۴۰۱، مهسا امینی، دختر ۲۲ ساله اهل سقز را به دلیل نادیده گرفتن قوانین سخت‌گیرانه حجاب اجباری جمهوری اسلامی بازداشت کردند. مهسا امینی سه روز بعد در یکی از بیمارستان‌های تهران جان باخت. اما مرگ او اعتراضات گسترده‌ای را در سراسر ایران برانگیخت. این اعتراضات که از آن با عنوان «خیزش» سراسری ایرانیان یاد می‌شود و ماه‌ها طول کشید، با تکیه بر شعار «زن، زندگی، آزادی»، حجاب اجباری و دیگر سیاست‌های سرکوب‌گرانه حکومت ایران را به باد انتقاد و اعتراض گرفت.

رئیس پارلمان اروپا در ادامه با اشاره به شعار سه کلمه‌ای این خیزش گفت: «این شعار صدای وحدت‌بخش تمام کسانی است که برای برابری، کرامت و آزادی در ایران می‌ایستند.»

اعلام جایزه ساخاروف اتحادیه اروپا دو هفته پس از اهدای جایزه صلح نوبل به نرگس محمدی، فعال حقوق بشر زندانی ایرانی، صورت می‌گیرد.

به گزارش آسوشیتدپرس، جایزه ساخاروف امسال نامزدهای دیگری نیز داشت. ویلما نونیز و رومی رولاندو آلوارز، به‌عنوان دو چهره نمادینی که در دفاع از حقوق بشر در نیکاراگوئه شناخته شده‌اند و همچنین سه نفر از زنان لهستان، السالوادور و ایالات متحده‌ که مبارزه برای «آزادی سقط جنین رایگان، ایمن و قانونی» را رهبری می‌کنند، از نامزدهای دریافت این جایزه بودند.

سال گذشته، پارلمان اروپا این جایزه را به مردم و سازمان‌های مدنی اوکراین به دلیل «شجاعت و استقامتشان» در مبارزه‌ برای ارزش‌های ملی اهدا کرد.