ابراهیم رئیسی به‌تازگی طی سخنانی به‌صراحت اذعان کرد که در پاسخ به خانواده‌ بیماران خاص که در اعتراض به کمبود یا نبود دارو مقابل مجلس تجمع کرده بودند، گفته که «عمر دست خدا است».

این سخنان رئیس دولت سیزدهم موجی از واکنش‌ها را در پی داشت و بسیاری آن را نشانه‌‌ای آشکار از نحوه عملکرد جمهوری اسلامی در بخش دارو و درمان دانستند. گزارش اخیر مرکز آمار ایران نیز طبقاتی و کالایی شدن درمان طی سال‌های اخیر را اثبات می‌کند.

این گزارش که هزینه‌های درمان خانوارهای ایران را در سال ۱۴۰۱ بر اساس میزان درآمد ماهانه آنان طبقه‌بندی کرده است، نشان می‌دهد که خانوارهای شهری با درآمد کمتر از ۱۲ میلیون تومان به‌طور میانگین یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان در ماه برای هزینه‌های بهداشت و درمان صرف کرده‌اند. مزدبگیران و حداقل‌بگیران که سال ۱۴۰۱ درآمد ماهانه آنان به‌طور متوسط کمتر از هفت میلیون تومان بود، در این گروه قرار می‌گیرند. به عبارت دیگر، خانواده‌ای با درآمد کمتر از هفت میلیون تومان نزدیک به ۱.۵ میلیون تومان بابت درمان پرداخت کرده است.

بر این اساس، خانوارهایی که درآمد آنان بین ۱۲ تا ۲۷ میلیون تومان بود، ماهانه دو میلیون تومان برای درمان هزینه کرده‌اند و هزینه‌های درمان خانوارهای دارای درآمد ۲۷ تا ۳۶ میلیون تومان هم در ماه معادل سه میلیون تومان اعلام شده است. گروه‌های درآمدی بالاتر نیز به‌طور میانگین ماهانه چهار میلیون تومان برای هزینه‌های بهداشت و درمانشان صرف کرده‌اند.

این گزارش به‌صراحت آشکار می‌کند که در نتیجه عملکرد دولت‌های جمهوری اسلامی، درمان هم در ایران به یک کالا تبدیل شده و هرکس بنا بر وسعش از آن بهره‌مند می‌شود؛ به طوری که خانوارهای مرفه برای درمان بیشتر هزینه می‌کنند ولی سلامتی اعضای خانواده‌های کم‌درآمد در معرض خطر فزاینده قرار می‌گیرد؛ زیرا برای خانواده حداقل‌بگیر حتی پرداخت همان یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان در ماه نیز چالش‌برانگیز است.

خبرگزاری ایلنا، در گزارشی با عنوان «درمان برای کارگران شبیه یک کابوس است» نوشت این در حالی است که حدود ۶۰ درصد خانوارهای ایرانی سال قبل فقط ماهی شش میلیون تومان یا کمتر حقوق می‌گرفتند و امروز درمان کیفی از دایره توانایی‌ خانوارهای کارگری به‌شدت دور است.

در نتیجه کاهش توان مالی مردم، بسیاری از اقشار جامعه به خوددرمانی روی می‌آورند که متخصصان درباره خطرهای آن بسیار هشدار داده‌اند اما علی دهقان‌کیا، رئیس کانون بازنشستگان کارگری تهران، می‌گوید مدت‌ها است که بسیاری از بازنشستگان سراغ دارو و درمان نمی‌روند زیرا در توانشان نیست که بروند و بیماری‌شان معالجه کنند؛ پس به خوددرمانی روی آورده‌اند.

در این میان، خانواده‌هایی که یک یا چند تن از اعضای آن‌ها به بیماری خاص مبتلا هستند، با مشکلات بیشتری مواجه‌اند؛ همان کسانی‌ که ابراهیم رئیسی اعتراضشان را با «عمر دست خدا است» پاسخ داد و آنان را به تولید دارو در آینده حواله کرد.

وعده تولید داخلی دارو و امتناع از واردات داروهای موردنیاز بیماران خاص در جمهوری اسلامی به اقدامی روشمند برای زمین‌گیر کردن بیماران تبدیل شده است؛ زیرا برای این بیماران زمان موضوعی حیاتی است و نمی‌توان درمان آنان را به آینده مبهم با احتمال تولید دارو در داخل موکول کرد.

گزارش‌های اخیر رسانه‌های داخلی ایران نیز نشان می‌دهد که خانواده‌های کم‌درآمد برای تامین داروهای موردنیاز به دردسرهای جدی افتاده‌اند. این وضعیت به‌خصوص پس از حذف ارز ترجیحی دارو و افزایش چند برابری قیمت‌ها تشدید شد.

روزنامه هم‌میهن روز ۱۳ مهر در گزارشی با عنوان «نقشه فرار بیماران»، نوشت بسیاری افراد به دلیل افزایش قیمت و کمبود داروها و بالا بودن تعرفه بیمارستان‌ها یا قید درمان را می‌زنند یا پس از دریافت خدمات درمانی، بیمارستان را ترک می‌کنند.

افزایش فرار از بیمارستان‌ها را پیش‌تر محمد شریفی‌مقدم، دبیرکل خانه پرستار، هم تایید کرده و گفته بود: «درباره فرار بیماران از بیمارستان‌های جنوب پایتخت اخبار فراوانی دریافت کرده‌ام؛ بیمارانی که قادر به پرداخت هزینه درمان نبوده‌اند و بعد از بهبودی و پایان دوره نقاهت به طریقی از بیمارستان گریخته‌اند.»

به‌رغم هزینه‌ بالای بیمارستان‌ها و بحران فزاینده کمبود و نبود دارو، ابراهیم رئیسی در مراسم افتتاح بیمارستان حکیم ادعای پیشرفت در بخش درمان را مطرح کرد و مدعی شد که بیش از ۹۵ درصد داروهای موردنیاز در داخل ایران تهیه می‌شوند و ایران صادرکننده دارو به دیگر کشورها است.

کاربران شبکه‌های اجتماعی در واکنش به ادعای او این سوال را مطرح کرده‌اند که اگر ایران واقعا صادرکننده دارو به دیگر کشورها است، چرا نیازهای داخلی تامین نمی‌شوند؟