اسماعیل چمنی، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و بافندگان فرش تبریز، از تعطیلی بیشتر کارگاههای بافت فرش در این شهر خبر داد و دلیل آن را افزایش قیمت مواد اولیه ذکر کرد. او اضافه کرد که کشورهایی مانند چین، پاکستان و هند بازارهای فرش صادراتی ایران را در دست گرفتهاند.
به گفته رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و بافندگان فرش تبریز، افزایش نرخ تورم و کاهش قدرت خرید مردم به کاهش رونق فرش در بازارهای داخلی منجر شده، ضمن اینکه قیمت مواد اولیه افزایش پیدا کرده و یکی از دلایل کمرونق شدن بازار همین افزایش بیرویه قیمت مواد اولیه است.
اسماعیل چمنی کاهش قابلتوجه صادرات فرش به دلیل تحریمها را نیز تایید کرد و گفت وقتی امکان بازگشت پول وجود ندارد، صادرکننده هم نمیتواند صادراتش را انجام دهد. به گفته این فعال صنفی، تولید فرش «دیگر نه برای تولیدکننده صرف دارد و نه برای قالیباف. وقتی تولید کم شود، بر صادرات هم اثر میگذارد».
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
طی سالهای اخیر فعالان هنرــصنعت فرش دستباف بارها هشدار دادهاند که بازار صادرات فرش از دست ایران خارج شده است. اسماعیل چمنی نیز در گفتوگو با سایت دیدهبان ایران، این موضوع را تایید کرد و گفت: «اگر بگوییم این اتفاق نیفتاده است، گزاف گفتهایم.»
او افزود: «تا چند سال پیش صادرات فرش ایران حدود دو میلیارد دلار در سال بود اما اکنون به سالانه ۴۰ میلیون دلار رسیده است.» به گفته چمنی، نپال، پاکستان، افغانستان و ترکیه کشورهاییاند که با صادرات فرشهای کشمیری از ایران جلو افتادهاند.
رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و بافندگان فرش تبریز در عین حال تاکید کرد که وضعیت امروز فرش ایران بیشتر تحتتاثیر «سیاستگذاریهای نادرست» دولت است؛ در حالی که بیش از هشت میلیون نفر از این حرفه ارتزاق میکنند.
او با بیان اینکه بیمه تولیدکنندگان فرش بهشدت کاهش یافته، گفت که تنها در استان آذربایجان شمار بیمهشدگان در فاصله زمانی ۱۰ ساله از ۹۰ هزار نفر به ۳۰ هزار نفر رسید، در حالی که اگر بیمه بود، قالیبافها به کارشان ادامه میدادند.
او افزود: «در دو سال گذشته چون درآمدها با هزینهها نمیخواند، بسیاری از افراد فعال در این صنعت شغلشان را از دست دادند.»
گزارش اخیر اتاق بازرگانی ایران با استناد به آمار سازمان تجارت جهانی نشان میدهد که طی سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۲، در بازار تجارت جهانی فرش دستباف به صورت میانگین بیش از ۱۵۰ کشور صادرکننده وجود دارد.
در سال ۲۰۲۲، هند با ۳۱۰ میلیون دلار و سهم حدود ۳۰.۳ درصد از کل صادرات فرش، چین با ۹۳.۱ میلیون دلار و سهم حدود ۹.۱ درصد از کل صادرات فرش و مصر با ۸۹.۸ میلیون دلار با سهم حدود ۸.۸ درصد از کل صادرات سه کشور عمده در زمینه صادرات فرش دستباف بودند و نپال با سهم حدود ۸.۳ درصد، پاکستان با سهم حدود ۷.۷ درصد و ایران با سهم ۷.۴ درصد از کل صادرات فرش دستباف جهان در رتبههای بعدی قرار داشتند. به عبارت دیگر، ۷۱.۵ درصد از کل صادرات فرش دستباف جهان در دست شش کشور است.
این در حالی است که آمارها نشان میدهد ایران در سال ۲۰۱۱، حدود ۲۵.۵ درصد از عرضه فرش دستباف به بازارهای جهانی را به خود اختصاص داده بود که بیشترین متوسط سهم سالیانه جهانی از بازار فرش محسوب میشد؛ ولی اینک سهم ایران از صادرات فرش دستباف کاهش یافته و از ۲۵.۵ درصد به ۷.۴ درصد رسیده است.