واردات نفت چین از ایران به بالاترین حد خود رسیده است، چرا که جمهوری اسلامی تولید خود را با وجود سایه تهدید برای تحریم‌های بیشتر ایالات متحده، افزایش می‌دهد.

به گزارش رویترز، تحریم‌های موجود به‌دلیل برنامه هسته‌ای ایران اجرایی شده است و قانون‌گذاران آمریکایی به‌دنبال اعمال فشار بیشتر پس از حملات هفتم اکتبر حماس - که مدت‌هاست جمهوری اسلامی از آن حمایت می‌کند- علیه اسرائیل‌اند؛ هرچند جمهوری اسلامی هرگونه دخالتی در آن حملات را رد کرده است.

قانونگذاران ایالات متحده اکنون قانونی را بررسی می‌کنند که می‌تواند تدابیری را بر بندرها و پالایشگاه‌های خارجی که نفت صادرشده از ایران را فراوری می‌کنند، اعمال کند.

رویترز در گزارش خود به این پرداخته است که بر اساس داده‌های رهگیری کشتی از ورتکسا، چین بزرگ‌ترین واردکننده نفت خام جهان و بزرگ‌ترین مشتری ایران است. بر اساس این آمار، چین طی ۱۰ ماه اول سال ۲۰۲۳ میلادی، نفت ایران را به‌طور متوسط ۱.۰۵ میلیون بشکه در روز، خریداری کرده است. این آمار ۶۰درصد بالاتر از رکوردهای ثبت‌شده گمرک چین در سال ۲۰۱۷ است.

واردات نفت چین از ایران، در سال جاری پس از افزایش تولید ایران و ارائه تخفیف‌های شدید افزایش یافته است. بر اساس این گزارش، تولید اکتبر تهران به ۳.۱۷ میلیون بشکه در روز رسیده است که بالاترین میزان از سال ۲۰۱۸ است، یعنی درست زمانی که واشینگتن تحریم‌ها را دوباره علیه ایران اعمال کرد.

داده‌های ورتکسا نشان می‌دهد که واردات ماه اکتبر چین از ایران به حدود ۱.۴۵ میلیون بشکه در روز رسیده است که بالاترین سطح ماهانه تا‌کنون است. گمرک چین  از دسامبر ۲۰۲۰ تاکنون، به‌جز دو محموله در دسامبر ۲۰۲۱ و ژانویه ۲۰۲۲، هیچ واردات مستقیمی از ایران به ثبت نرسانده است. تقریبا تمام نفت ایران که وارد چین می‌شود، منشا آن مالزی یا سایر کشورهای خاورمیانه ثبت شده است.

این نفت‌ها را «ناوگان اشباح» حمل می‌کنند، نفت‌کش‌های قدیمی که معمولا هنگام بارگیری در بندرهای ایران، فرستنده‌های خود را خاموش می‌کنند تا شناسایی نشوند. سایر تاکتیک‌هایی که این کشتی‌ها استفاده می‌کنند عبارت‌اند از جعل مکان‌ها و انجام عملیات انتقال کشتی‌به‌کشتی در مکان‌هایی خارج از مناطق مجاز انتقال و گاهی اوقات در آب‌و‌هوای نامناسب به‌منظور پنهان‌کردن فعالیت‌ها، که باعث ایجاد ترس دربین کشورها درمورد آلودگی احتمالی محیط‌زیستی می‌شود.

این کشتی‌ها گاهی اوقات از طریق ماهواره‌ها در نزدیکی بندرها در عمان، امارات متحده عربی و مهم‌تر از همه مالزی - قطب اصلی حمل‌ونقل - قابل‌ردیابی می‌شوند و محموله‌ها را عمدتا در بندرهای استان شاندونگ چین تخلیه می‌کنند. در اوایل سال جاری، زمانی که سهمیه‌ها محدود بود، تاجران چند محموله نفت خام سنگین ایران را به‌عنوان مخلوط قیر برچسب‌گذاری کردند که مقامات چینی را بر آن داشت تا بازرسی‌ نفت‌کش‌ها را افزایش دهند.

پالایشگاه‌های دولتی غول‌پیکر سینوپک و پتروچاینا، زمانی مشتریان اصلی نفت ایران با سرمایه گذاری در میدان‌های نفتی این کشور بودند. اما آن‌ها برداشت نفت ایران را از اواخر سال ۲۰۱۹ متوقف کردند. سپس دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، تحریم‌های جدیدی را علیه صادرات نفت تهران اعمال کرد.

تحریم‌ها ابتدا به کاهش شدید انتقال نفت به چین منجر شد، اما با پیوستن پالایشگاه‌های مستقل بیشتر به خرید از ایران، حجم آن افزایش یافت. به گفته تاجران چینی، بیش از ۴۰ پالایشگاه مستقل چینی نفت ایران را فراوری می‌کنند. آن‌ها با سیستم مالی جهانی مبتنی‌بر دلار مواجه نیستند و نیازی به همکاری با شرکت‌های غربی در زمینه فناوری ندارند. اعتقاد بر این است که بیشتر تراکنش‌ها به ارز چینی پرداخت می‌شود.