یک سازمان حمایت از حقوق هنرمندان از کشور‌های جهان خواسته است تا به هنرمندان افغان به‌دلیل خشونت طالبان علیه آنان، پناهندگی بدهند.

به گزارش روزنامه هنر چاپ لندن، سازمان ابتکار آزادی هنر( AFI) که در شهر نیویورک مستقر است، با همکاری دانشگاه برکلی کالیفرنیا گزارشی را منتشر کرده که برخورد تند و خشونت‌بار طالبان علیه هنرمندان را در افغانستان نشان می‌دهد. در این گزارش آمده است که طالبان موضعی خصمانه علیه هنرمندان دارند، آنان را هدف قرار می‌دهند و حتی به قتل می‌رسانند.

این گزارش همچنین می‌گوید طالبان هرگونه فعالیت هنری را در افغانستان جرم تلقی می‌کنند و هنرمندان، موسیقی‌دانان، بازیگران سینما و تئاتر و نویسندگان در معرض خطر قتل‌های فراقانونی، بازداشت‌های خودسرانه، بازداشت و تحقیر قرار دارند.

این گزارش همچنین می‌افزاید که طالبان در کنار منع هرگونه فعالیت هنری، تمام سازمان‌ها و موسسه‌های هنری و فرهنگی را هم تعطیل کرده‌اند.

بسیاری از هنرمندان هم آثار هنری خود را مخفی کرده‌اند، برخی از آن‌ها را نابود کرده‌اند و برخی دیگر را هم به نرخ نازلی به فروش رسانده‌اند. هم‌زمان، بازار آثار هنری نیز راکد شده است و اهل هنر تنها راه معیشت خود را از دست داده‌اند و با بحران اقتصادی و فقر دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند. از سوی دیگر، با وجود تاکید کشور‌های مهاجر‌پذیر در دو سال گذشته درخصوص پذیرش هنرمندان، تعداد بسیار کمی از آنان توانسته‌اند از افغانستان خارج شوند. 

سانجی ستی، مدیر اجرایی سازمان ابتکار آزادی هنر، می‌گوید کشور‌های جهان باید از آلمان پیروی کنند، زیرا این کشور تعداد زیادی از هنرمندان افغان را پذیرفته است. دولت آلمان تاکنون ۳۷ هزار درخواست اسکان مجدد را پذیرفته است که در میان آنان تعداد زیادی از هنرمندان قرار دارند.

با این حال و به گفته سانجی ستی، برخی از کشور‌ها مانند ایالات متحده آمریکا نه‌تنها به هیچ هنرمندی پناهندگی نداده، بلکه حتی از ارائه ویزای هنری به هنرمندان افغان برای اجرا، تحصیل یا کار در آمریکا نیز خود‌داری کرده است. 

از سوی دیگر، هنرمندان افغان می‌گویند که طالبان با هر فعالیت هنری مخالفت می‌کنند و حتی هنرمندان را به قتل می‌رسانند. یما فرهاد، نقاش افغان که در موسسه هنرسالار فعالیت می‌کرد، می‌گوید: «زمانی که در شهر کابل در حال نقاشی روی دیوار بودم، یک جنگجوی طالب تفنگش را به سویم نشانه رفت. من از ترس شلیک، کارم را نیمه رها کردم و از منطقه دور شدم.»

او می‌گوید دیگر هنرمندان موسسه هنرسالار که بیشتر نقاشی‌های روی دیوار انجام می‌دادند، تهدید شده‌اند. یما می‌افزاید: « کابل برای ما به یکباره سقوط نکرد، بلکه سه بار سقوط کرد. بار اول زمانی که طالبان کابل را گرفتند، بار دوم زمانی که نقاشی‌های ما را روی دیوار‌ها تخریب کردند و بار سوم زمانی که دختران را از رفتن به مدرسه منع کردند.» 

صحرا کریمی، فیلم‌ساز و رئیس موسسه دولتی افغان‌فیلم، می‌گوید همه چیز در افغانستان به یکباره تمام شد. ما رویای خود را برای یک افغانستان آزاد از دست دادیم. ما دموکراسی و آزادی را از دست دادیم. من تمام تجهیزات فیلم‌سازی و فیلم‌هایم را رها کردم و از افغانستان خارج شدم.

اداره امر به معروف و نهی از منکر طالبان وظیفه دارد تا با هرگونه فعالیت هنری در افغانستان مبارزه کند. طالبان باور دارند که هنر به‌ویژه موسیقی و نقاشی، ضد باور‌های دینی است.

مبلغان امر به معروف به مردم می‌گویند که موسیقی از نظر اسلام حرام است و همچنین نباید تصویر موجودات زنده نقاشی شود. به همین دلیل طالبان در نمایشگاه کتاب هرات که از روز چهار شنبه آغاز شده است، تصاویر انسان‌ها روی جلد کتاب‌ها را با رنگ پوشانده‌اند. 

پس از سلطه طالبان بر افغانستان، فعالیت‌های هنری در افغانستان ممنوع شد. طالبان از نخستین روز سلطه بر افغانستان، به رسانه‌ها هشدار دادند که از پخش موسیقی خودداری کنند. آنان همچنین موسسه‌ موسیقی افغانستان، مرکز موسیقی وزارت اطلاعات و فرهنگ و حتی اداره موسیقی و تئاتر دانشکده هنرهای زیبا را هم بستند. 

بزرگ‌ترین جفای طالبان به عرصه هنر و فرهنگ افغانستان، تخریب دو مجسمه تاریخی بودا در بامیان است که در مارس سال ۲۰۰۱ صورت گرفت. با این حال، گروه طالبان در دور دوم سلطه خود اعلام کرده‌اند که از آثار تاریخی افغانستان، از‌جمله مجسمه‌های باستانی حفاظت خواهند کرد.