ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوق‌بشر سازمان ملل متحد در افغانستان، در نشستی با عنوان «پاسخگویی به جنایت‌های ارتکابی در افغانستان: فراتر از دیوان کیفری بین‌المللی» بر ضرورت پاسخگویی به جنایت‌های جنگی، جنایت علیه بشریت، نقض حقوق‌بشر و پایان دادن به فرهنگ معافیت از مجازات تاکید کرد.  

این نشست با حضور چهار کارشناس حقوق‌ بشری برگزار شده بود و بنت به‌طور مجازی در این نشست شرکت کرد.  

ریچارد بنت گفت: « باید به حقوق بشر و مهم‌تر از آن فراهم کردن زمینه برای صلح و امنیت پایدار در افغانستان توجه داشته باشیم و موارد نقض حقوق‌بشر باید مستندسازی شود.» 

گزارشگر ویژه حقوق‌بشر سازمان ملل متحد تاکید کرد که تیم‌های کاری‌ او در راستای جمع‌آوری اطلاعات درباره نقض حقوق‌بشر، خشونت و جنایت‌های جنگی در افغانستان کار می‌کنند.  

او گفت: «تیم من برای مستندسازی و حفظ اطلاعات در افغانستان فعالیت می‌کند و بر تعهدات حقوق‌بشر برخاسته از معاهدات بین‌المللی، آغاز بررسی فوری، مستقل و بی‌طرفانه قطعنامه‌ها و کشاندن عاملان جنایت جنگی، ناقضان حقوق‌بشر و قانون بین‌المللی به دادگستری‌ها تاکید دارد.» 

ریچارد بنت از مورد پیگرد قرار نگرفتن برخی از موارد نقض حقوق‌بشر در افغانستان ابراز نگرانی کرد. 

او گفت: «من احساس راحتی نمی‌کنم که بگویم برخی ازموارد حقوق بشری که اخیرا نقض شده بودند، شانس رسیدگی عادلانه را داشتند و پرونده‌های قبلی شانس یکسانی برای اجرای عدالت کیفری ندارند.» 

بنت گفت شاید نقض حقوق‌بشر پس از اوت ۲۰۲۱ در افغانستان تشدید شده باشد، اما اعمال خشونت طالبان و شاخه خراسان دولت اسلامی (داعش) در افغانستان محدود نشده است.  

در دوران حکومت طالبان، داعش علاوه بر حمله به برخی از مقام‌ها و نیروهای طالبان، مسئولیت حمله‌های خونین علیه غیرنظامیان به‌ویژه هزاره‌ها را بر عهده گرفته است. هر چند طالبان مدعی تامین امنیت سرتاسری در افغانستان‌اند، اما هر‌از‌چند گاهی انفجار و حملات انتحاری در این کشور رخ می‌دهد. 

ریچارد بنت با اشاره به محرومیت زنان از حق کار و آموزش در افغانستان گفت این امکان وجود دارد که پرونده‌‌ای برای رسیدگی به این موضوعات در دادگاه‌های بین‌المللی گشوده شود. 

او تصریح کرد که زنان و دختران افغان باید به حق آموزش و کار دسترسی داشته باشند و نباید در انزوا زندگی کنند.  

طالبان در اوت ۲۰۲۱ توانستند نظام جمهوری مورد حمایت کشورهای غربی را در افغانستان سرنگون کنند و از آن زمان به این‌سو، جمع‌آوری اطلاعات درباره جنایت‌های جنگی و نقض حقوق‌بشر در این کشور دشوار شده است.  

رژیم طالبان مخالف شدید فعالیت نهادهای ناظر بر حقوق بشر در افغانستان است و کمیسیون حقوق بشر این کشور را نیز منحل کرده است.  

گزارش‌هایی از جنگجویان طالبان وجود دارد که فرمان عفو عمومی ملا هیبت‌الله آخوندزاده، رهبر طالبان، را نادیده گرفته‌اند و به انتقام‌جویی، شکنجه، بازداشت و کشتار نظامیان حکومت پیشین افغانستان اقدام کرده‌اند.  

افغانستان حدود نیم‌قرن است که درگیر جنگ و نابسامانی‌های سیاسی شده است و در طول این مدت موارد متعددی از جنایت‌های جنگی و نقض حقوق‌بشر علیه شهروندان رخ داده، اما در بیشتر موارد به این جنایت‌ها رسیدگی نشده است.