یکشنبه، ۱۹ آذر (۱۰ دسامبر)، نشستی با عنوان «زنان افغانستان؛ منبع ثبات» در مجمع دوحه برگزار شد.
ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوقبشر سازمان ملل، در این نشست گفت که زنان افغانستان بر این باورند که کشورهای قدرتمند به آنها «خیانت» کردهاند.
او مدعی شد که در میان رهبران طالبان در مورد آموزش زنان اجماع نظر وجود ندارد و برخی از آنها مخالف ممنوعیت آموزش دختران و زناناند.
او گفت: «طالبان در مورد آموزش دختران و زنان همنظر و متحد نیستند. فکر میکنم که اتحاد طالبان، از نقاط قوت آنها است؛ چون یکپارچگی را خیلی اساسی و مهم میدانند، اما در مسئله آموزش فکر نمیکنم این یکپارچگی را داشته باشند. ما این تفاوت را در برخی از بیانیهها دیدهایم.»
“To believe that women and girls are incapable of changing their future is a narrative that I as an Afghan woman and mother refuse to believe”, says H.E. Rangina Hamidi, Former Minister of Education, Afghanistan and Professor of Practice, Thunderbird School of Global Management. pic.twitter.com/F6p6vvuCqO
— Doha Forum (@DohaForum) December 10, 2023
ریچارد بنت به دیدار خود با عبدالباقی حقانی، وزیر پیشین تحصیلات عالی طالبان، اشاره کرد و مدعی شد که این مقام طالبان مخالف آموزش دختران و زنان نبوده است، اما روی تفکیک جنسیتی و جداسازی فضای آموزشی تاکید داشته است.
او گفت: «در مورد آموزش زنان و دختران، بحثهای دقیق فنی با عبدالباقی حقانی داشتیم و در آن زمان دختران به دانشگاه میرفتند و او نمیگفت که دختران به دانشگاه نروند. بحث داخلی آنها (طالبان) این بود که دختران و پسران در زمانهای جداگانه درس بخوانند، یا روزهای درسی هر گروه سه روز [جداگانه] در هفته باشد.»
همزمان، رینا امیری، نماینده ویژه آمریکا در امور حقوقبشر و زنان افغانستان، در نشست مجمع دوحه گفت که ممنوعیت آموزش دختران و زنان، مخالف ارزشهای اسلامی و فرهنگ افغانستان است و طالبان باید این ممنوعیت را لغو کنند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
او افزود که محدودیتهای اعمالشده طالبان بر زنان و دختران، دلایل سیاسی دارد: «من با طالبان در باره محدودیت بر حق آموزش، کار در فضای عمومی، حق سفر و مشارکت سیاسی زنان بحث کردهام. فکر نمیکنم که این محدودیتها مبنای اقتصادی داشته باشد، و نیز فکر نمیکنم که تصمیمهای طالبان در باره زنان مبنای مذهبی داشته باشد.»
امیری بر ضرورت دسترسی دختران و زنان به حقوق اساسیشان در افغانستان تاکید ورزید.
رویا محبوب، بنیانگذار تیم دختران روباتیک افغانستان، نیز در نشست مجمع دوحه گفت که ذهنیت مردم در مورد تواناییهای زنان در حال تغییر است.
او گفت: «آنها میخواهند که دختران و خواهرانشان به مدرسه بروند و به تحصیلات خود ادامه دهند.»
رنگینه حمیدی، وزیر معارف (آموزشوپرورش) در دوران نظام جمهوریت، نیز در این نشست گفت که زنان و دختران قادر به تغییر آینده خودند و باید حق کار و آموزش به آنها داده شود.
مجمع دوحه در حالی نشستی در پیوند به زنان افغانسان برگزار کرد که قطر از حامیان اصلی رژیم طالبان است. قطر به طالبان اجازه بازگشایی دفتر سیاسی در دوحه داده بود و از همین طریق، طالبان توانستند با غرب، بهویژه دولت وقت آمریکا، ارتباط برقرار کنند و مدعی شوند که در قیاس با دوران نخست حکومتشان در نیمه دوم دهه ۹۰ میلادی، تغییر کردهاند و به ارزشهای حقوقبشری و حقوق زنان متعهدند، اما وقتی در اوت ۲۰۲۱ به قدرت رسیدند، خلاف تعهدات خود عمل کردند.
طالبان در ۲۹ فوریه ۲۰۲۰ توافقنامهای در دوحه با دولت وقت آمریکا به امضا رساندند و بر اساس همین توافقنامه، واشنگتن به دو دهه حضور نظامی خود در افغانستان پایان داد و طالبان توانستند حکومت وقت افغانستان را سرنگون کنند.
با به قدرت رسیدن طالبان، میلیونها دختر و زن افغان از حق کار و آموزش محروم شدهاند و دختران فقط تا کلاس ششم دبستان اجازه تحصیل دارند.
زنان افغانستان معتقدند که جامعه جهانی حمایت لازم را از حقوق آنان نکرده است و در نتیجه، طالبان توانستهاند آنان را در جامعه منزوی کنند.
طالبان معتقدند که میخواهند «شریعت اسلامی» را در جامعه کاملا پیاده و اجرا کنند و ممنوعیت آموزش و کار زنان، بر اساس اصول و دستورهای «شرعی» صورت گرفته است. رژیم طالبان را روحانیون تندرو مدیریت و رهبری میکنند که دیدگاههای «زنستیزانه» دارند. برخی از مقامهای این گروه خواستار بازگشایی دوباره مدارس و دانشگاهها به روی زنان شدهاند، اما این مقامها در حلقه تصمیمگیری رهبری طالبان نیستند.