ارتش پاکستان روز یکشنبه ۱۹ آذر (۱۰ دسامبر) از سفر ژنرال عاصم منیر، فرمانده ارتش این کشور، به ایالات متحده آمریکا خبر داد. این نخستین سفر این ژنرال ارشد در مقام فرمانده ارتش پاکستان به آمریکا است. ارتش پاکستان اعلام کرد که ژنرال عاصم منیر در این سفر با مقام‌های ارشد نظامی و سیاسی آمریکا دیدار خواهد کرد.  

فرمانده ارتش پاکستان در حالی به آمریکا سفر کرده است که این کشور با موجی از حملات خونین گروه‌های تندرو از جمله تحریک طالبان پاکستانی (تی‌تی‌پی)، شاخه خراسان دولت اسلامی (داعش) و دیگر گروه‌ها مواجه است. اسلام‌آباد مدعی است که گروه‌های تروریستی که تهدیدی برای امنیت و منافع این کشور به شمار می‌روند، در افغانستان تحت سلطه‌ طالبان حضور دارند.  

در شرایط فعلی، دست ارتش پاکستان برای مقابله با این گروه‌ها که از آن‌ها به‌عنوان «تروریست» نام می‌برد، کوتاه‌تر از هر زمان دیگری است؛ چون این کشور با بحران شدید مالی مواجه است و ارزش پولش نیز کاهش یافته است. در این مقطع حساس، ارتش پاکستان به حمایت‌ کشورهای منطقه و قدرت‌های جهانی امید بسته است تا از این طریق بتواند از فشارهای اقتصادی بکاهد و با حمایت آن‌ها، برای از میان برداشتن یا کاهش خطر گروه‌های تندرو طی عملیات گسترده نظامی اقدام کند. بحران افغانستان تحت حاکمیت طالبان هم یکی از کارت‌های بازی پاکستان برای گرفتن امتیاز از غرب و به‌ویژه آمریکا است.

ژنرال منیر پیش‌تر با شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، هم دیدار کرده بود. از آنجا که ریاض از دیرباز به عنوان حامی مالی و اقتصادی پاکستان شناخته می‌شود، مقام‌های پاکستانی امیدوارند عربستان سعودی در این شرایط دشوار بار دیگر دست یاری اسلام‌آباد را که به سمتش دراز شده است، بگیرد.  

پاکستان اخیرا تصمیم گرفت ۱.۷ میلیون مهاجر افغان را از این کشور اخراج کند و تاکنون بیش از ۴۰۰ هزار تن از این مهاجران را اخراج کرده است. ژنرال عاصم منیر، فرمانده کل ارتش پاکستان، هم از این تصمیم حمایت کرده است اما مقام‌های آمریکایی به این تصمیم پاکستان واکنش نشان دادند و از مقام‌های پاکستانی خواستند آن دسته از مهاجران افغان را که در انتظار طی مراحل بررسی مدارکشان برای انتقال به ایالات متحده‌اند، به افغانستان تحت سلطه‌ طالبان بازنگرداند. به احتمال زیاد در سفر رئیس ستاد ارتش پاکستان به ایالات متحده آمریکا در این مورد هم صحبت خواهد شد.  

توماس وست، نماینده ویژه آمریکا در امور افغانستان، به‌تازگی در دیدار با چندین مقام پاکستانی از جمله ژنرال عاصم منیر تاکید کرد که واشنگتن برای مبارزه با تروریسم در کنار اسلام‌آباد است. او اضافه کرد که در دیدار با مقام‌های پاکستانی، در مورد معضل تحریک طالبان پاکستانی (تی‌تی‌پی) نیز صحبت کرده است.  

حکومت پاکستان ادعا می‌کند که تی‌تی‌پی در قلمرو افغانستان پایگاه حمایتی دارد و رژیم طالبان برای دفع این تهدید کاری انجام نداده ؛ در حالی که پاکستان از طالبان خواسته‌‌ است برای بر طرف کردن تهدید تی‌تی‌پی اقدام کنند. 

پاکستان خود به حمایت از گروه‌های تروریستی و جهادی که برای منطقه و جهان تهدیدی جدی محسوب می‌شوند، متهم است و مدارس دینی در ایالت‌ خیبرپختونخوا پاکستان از کانون‌های ترویج اندیشه‌های افراط‌گرایانه دینی به شمار می‌روند. بخش زیادی از نیروهای جنگی طالبان که در زمان حضور نظامی آمریکا و ناتو با آن‌ها درگیر می‌شدند هم از همین مدارس دینی بیرون می‌آمدند و این مدارس از شورش و جنگ‌طلبی طالبان حمایت می‌کردند.

ایالات متحده آمریکا اگرچه در ۲۹ فوریه ۲۰۲۰ توافق دوحه را با طالبان امضا کرد، همچنان از حضور گروه‌های تروریستی در افغانستان نگران است. از سوی دیگر، پاکستان از حامیان درجه اول طالبان شمرده می‌شود و بر شماری از رهبران ارشد طالبان نفوذ بالایی دارد و سالیان متمادی به رهبران این گروه پناه داده بود.

پس از پایان ماموریت نظامی ایالات متحده آمریکا در افغانستان در اوت ۲۰۲۱، توان عملیاتی‌ این کشور برای مبارزه با گروه‌های تروریستی در افغانستان کاهش یافت و اینک تنها از راه دور فعالیت‌ این گروه‌ها را زیر نظر دارد. هدف قرار دادن ایمن‌الظواهری، رهبر شبکه القاعده، در منطقه دیپلمات‌نشین کابل با هواپیمای بدون‌سرنشین در ۳۱ ژوییه ۲۰۲۲ به‌عنوان توانایی آمریکا در هدف قرار دادن تروریست‌ها در خاک افغانستان از طریق آسمان تعبیر می‌شود.  

مقام‌های ارشد طالبان از جمله ملا یعقوب پس از چندین حمله هوایی به قلمرو افغانستان، ادعا کردند که پاکستان آسمانش را در اختیار ایالات متحده آمریکا قرار می‌دهد و حملات هوایی آمریکا به افغانستان به کمک این کشور انجام می‌شود.

کاخ سفید پنجشنبه گذشته نامه جو بایدن، رئیس‌جمهوری این کشور، به روسای کنگره آمریکا را منتشر کرد که در آن، بایدن بر ادامه روند نظامی مبارزه با تروریسم تاکید کرده بود. در این نامه آمده بود که تهدید علیه منافع آمریکا ممکن از داخل افغانستان ناشی شود و نظامیان آمریکایی به منظور بررسی تهدیدها علیه واشنگتن و منافع این کشور در خارج از افغانستان باقی بمانند.  

کشورهای همسایه افغانستان به استثنای پاکستان چندان تمایل ندارند آمریکا از پایگاه‌‌های هوایی و فرودگاه‌هایشان برای نشست و برخاست هواپیماهایش استفاده کند. در شرایطی‌ که پاکستان به حمایت مالی و نظامی آمریکا نیاز دارد، احتمال افزایش همکاری در بخش تامین امکانات برای عملیات‌ هوایی آمریکا در افغانستان افزایش یافته است. ایالات متحده آمریکا و غرب از احتمال تکرار حملاتی شبیه ۱۱ سپتامبر از منشا افغانستان نگران‌اند و به همین دلیل می‌خواهند اوضاع این کشور را تحت کنترل داشته باشند. 

پاکستان یکی از حامیان اصلی رژیم طالبان است. با حمایت اسلام‌آباد بود که طالبان پناهگاه‌های امن و پایگاه‌های آموزشی در مناطق مرزی پاکستان در اختیار داشتند و نیروهایشان را آموزش می‌دادند و تجدید قوا می‌کردند. هنوز اعضای خانواده‌ برخی رهبران و مقام‌های ارشد طالبان در پاکستان سکونت دارند و برخی از آن‌ها صاحب املاک بزرگی در آن کشورند. ارتش و سازمان استخبارات پاکستان بر تعدادی از رهبران طالبان نفوذ دارد و به احتمال زیاد در سفر رئیس ستاد ارتش پاکستان به آمریکا درباره این موارد هم صحبت خواهد شد.  

برخی سیاستمداران و نمایندگان کنگره آمریکا حمایت پاکستان از طالبان را یکی از دلایل شکست نظامی آمریکا و سرنگونی حکومت افغانستان می‌دانند. بی‌تردید پاکستان و به‌ویژه ارتش و استخبارات این کشور در تحولات چهار دهه افغانستان بسیار تاثیرگذار بوده‌اند. اسلام‌آباد که رویای استفاده از افغانستان به‌عنوان یک «عمق استراتژیک» را در سر می‌پروراند، می‌خواهد در افغانستان حکومتی ضعیف روی کار باشد و با این کشور هم روابط نزدیکی داشته باشد.