در واکنش به فشارهای ایالات متحده و تهدید به تحریم‌های بیشتر، ایران با بی‌اعتنایی هشدار داده است که از پیمان بین‌المللی جلوگیری از دستیابی کشورها به جنگ‌افزارهای اتمی خارج می‌شود و اقدامات خود را علیه غرب تشدید می‌کند.
وزیر امور خارجه ایران، محمد جواد ظریف، و رئیس مجلس، علی لاریجانی، هر دو روز دوشنبه هشدار دادند این کشور در حال بررسی این موضوع است که اگر اروپا به بهانه نقض پیمانی که این كشور در سال 2015 با غرب امضا کرده است، پرونده ایران را به شورای امنیت سازمان ملل متحد ببرد، این کشور از پیمان منع گسترش جنگ‌افزارهای هسته‌ای (ان‌پی‌تی) خارج خواهد شد.
این سخنان در حالی مطرح می‌شوند که مقامات ایران اعلام کرده‌اند به زودی دو ماهواره تجسسی ظفر به فضا خواهد فرستاد. کارشناسان عدم تکثیر سلاح‌های هسته‌ای ضمن ابراز نگرانی می‌گویند سیستمی که برای پرتاب این ماهواره‌ها به مدار زمین به کار گرفته می‌شود قابلیت استفاده جهت پرتاب موشک‌های دوربرد را نیز دارد.
علاوه بر این، وزارت امور خارجه ایران روز دوشنبه دوباره کشورهایی را که میزبان سربازان آمریکایی هستند تهدید کرد و گفت اگر اجازه دهند که آمریکا از خاک آنها برای انجام حملات علیه ایران استفاده کند، هدف حمله تلافی‌جویانه قرار خواهند گرفت.
در اقدامی که حاکی از بدتر شدن روابط ایران با بریتانیا است، مجلس این کشور قطعنامه‌ای را تصویب کرده است كه از دولت حسن روحانی می‌خواهد روابط خود را با این کشور از سطح سفیر به سطح کاردار کاهش دهد. این اقدام به دنبال بازداشت مختصر راب مکر، سفیر بریتانیا در ایران، صورت گرفت. او به دلیل حضور در یک مراسم یادبود نسبتا سیاسی در تهران برای قربانیان هواپیمای مسافربری اوکراینی که اوایل ماه جاری توسط پدافند هوایی ایران سرنگون شد بازداشت شده بود.
همچنین گزارش‌هایی منتشر شده مبنی بر اینکه کتائب حزب‌الله، که یک گروه شبه‌نظامی عراقی وابسته به ایران است، تنها چند هفته پس از آنکه هدف حمله موشکی آمریکا قرار گرفت، در حال تأسیس پایگاه جدیدی در مرزهای سوریه است.
روی هم رفته، این مجموعه هشدارها و تهدیدها نشانگر این است که تهران در حال مقابله با کارزار فشار اقتصادی و نظامی ویرانگری است که توسط دولت دونالد ترامپ پیش گرفته شده است. ترامپ برخورد با ایران را در همه حوضه‌های نگرانی بین‌المللی تشدید کرده است از جمله: برنامه هسته‌ای، برنامه موشکی، دخالت‌های ایران در کشورهای خارجی، و برخورد این کشور با اتباع بیگانه و مراکز دیپلماتیک در درون مرزهای خود.
تهدیدها و تشدید مواضع ایران پس از آن صورت می‌گیرد که بریتانیا، آلمان و فرانسه هفته گذشته تصمیم گرفتند مکانیسم قانونی جهت ارجاع اختلافات خود با ایران به شورای امنیت را فعال کنند. این در عمل تقریباً می‌تواند به لغو کامل توافق هسته‌ای 2015 و اعمال تحریم های سختگیرانه‌تر علیه این کشور بینجامد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
پس از آنکه ایران تصمیم گرفت در واکنش به ترور قاسم سلیمانی فرمانده سپاه پاسداران توسط آمریکا در تاریخ 3 ژانویه در خارج از محوطه فرودگاه بین‌المللی بغداد، همه محدودیت‌های اعمال شده بر غنی‌سازی سوخت هسته‌ای در چارچوب برجام را بردارد، اروپایی‌ها تصمیم گرفتند که عكس‌العمل نشان دهند.
در واکشن به ترور سلیمانی، ایران دو پایگاه آمریکا در عراق را مورد حمله موشکی قرار داد که در اثر آن حداقل هشت نیروی نظامی آمریکا زخمی شدند. این حمله باعث شد که مقامات عراقی به نقض حق حاکمیت این کشور توسط ایران اعتراض کنند. مقامات ایرانی از هرگونه پوزش خواستن در این مورد خودداری کرده‌اند.
سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه، روز دوشنبه در تهران به خبرنگاران گفت «اگر کارشناسان امنیتی و نظامی ایران به این نتیجه برسند کشور یا رژیمی در منطقه همکاری داشته و به این اقدام بزدلانه کمک کرده است، تاوانش را خواهد داد. ما دنبال جنگ نیستیم ولی آماده‌ایم تا در برابر هر شیطنتی جانانه دفاع کنیم.»
برایان هوک، مسئول ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران، هفته گذشته تأکید کرد فشار اقتصادی حداکثری و احیای بازدارندگی از طریق تهدید جدی به استفاده از قدرت نظامی باعث پیشبرد صلح و ثبات در منطقه خواهد شد.
اما کارشناسان هشدار می‌دهند که خروج ایران از ان‌پی‌تی پیامدهای فاجعه‌باری برای این منطقه به همراه خواهد داشت و موجب آغاز مسابقه تسلیحات اتمی در یکی از ناپایدارترین مناطق زمین خواهد شد. پاکستان، هند و کره شمالی همگی با دستیابی به تسلحیات هسته‌ای از پیمان ان‌پی‌تی خارج شدند، در حالی که اسرائیل، که یک قدرت هسته‌ای اعلام نشده است، هرگز این پیمان را امضا نکرده است.
ایران قبلا هشدار داده بود که از این پیمان خارج خواهد شد، اما هشدار اخیر در میانه فشارهای داخلی و بین‌المللی بی‌سابقه بر این کشور مطرح می‌شود.
طبق گزارش‌ها ظریف گفته است «اگر اروپایی‌ها به بازی سیاسی ادامه دهند، ما گزینه‌های بسیاری خواهیم داشت.»
ایران از جمله اولین امضاکنندگان توافقنامه 1970 بود که در ازای عدم تلاش برای دستیابی به بمب هسته‌ای، به کشورهای فاقد تسلیحات هسته‌ای امکان دسترسی به فناوری اتمی را می دهد.
اما در سال 2003 فاش شد که این کشور به توافق مذکور پایبند نبوده و برنامه‌ای مخفیانه را برای غنی‌سازی اورانیوم آغاز کرده است. این برنامه هم برای دستیابی به سلاح هسته‌ای و هم برای تولید انرژی اتمی قابل استفاده است.
ایران می‌گوید از برنامه هسته‌ای خود صرفا برای اهداف صلح‌آمیز غیرنظامی از جمله انرژی و دارو استفاده می‌کند. اما مقامات اطلاعاتی در غرب بر این باورند كه ایران تقریبا تا سال 2003، یعنی زمانی که حکومت صدام حسین دشمن اصلی این کشور در حمله آمریكا به عراق سرنگون شد، به طور جدی یک برنامه مخفی تولید سلاح‌های هسته‌ای را دنبال کرده است.
از آن زمان تاکنون، بیشتر متخصصان مستقل در زمینه منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای به این نتیجه رسیده‌اند که ایران سیاست ابهام هسته‌ای را دنبال کرده و در صدد است بدون نقض ان‌پی‌تی بخش‌های مختلف لازم برای یک برنامه تسلیحات هسته‌ای را فراهم کند.
قرار بود توافق هسته‌ای 2015 در ازای مشوق‌های اقتصادی محدودیت‌های سختگیرانه‌تری بر برنامه هسته‌ای ایران اعمال کند. اما خروج ترامپ از این توافق و پیروی شركت‌های اروپایی از تحریم‌های آمریکا، باعث از بین رفتن مشوق‌هایی شد که در ازای مهار برنامه هسته‌ای ایران ارائه می‌شد.
رئیس جمهور آمریکا و گروه کوچک جنگ‌سالاران مستقر در واشنگتن که ایران را زیر نظر گرفته‌اند، می‌گویند توافق هسته‌ای در ازای محدودیت‌های اعمال شده بر برنامه هسته‌ای ایران که سال 2030 منقضی خواهد شد، بیش از حد به ایران امتیاز داده است.
مقامات اروپایی می‌گویند خواهان این هستند این توافقنامه را که از دید آنها یک توافق دیپلماتیک برجسته است حفظ کنند. آنها می‌گویند هدفشان از فعال کردن مکانیسم حل اختلاف که می‌تواند پرونده برنامه هسته‌ای را جهت بازگرداندن تحریم‌ها به شورای امنیت ارجاع دهد، این است که از گسترش بیشتر فعالیت‌های هسته‌ای ایران جلوگیری کنند.
آنه‌گرت کرامپ-کارن باوئر، وزیر دفاع آلمان، هفته گذشته در لندن به خبرنگاران گفت ترامپ تهدید کرده است اگر دولت‌های اروپایی امضاکننده توافق هسته‌ای مکانیسم حل اختلاف را فعال نکنند، ایالات متحده 25 درصد تعرفه بر واردات خودرو از این کشورها اعمال خواهد کرد.
© The Independent
