مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی ایران در گزارشی با انتقاد از مسکوت‌ماندن لایحه اصلاح ماده ۸۷ قانون مدیریت خدمات کشوری که با کاهش ساعات کاری، یک روز به تعطیلات پایان هفته می‌افزاید، خواستار تعطیل اعلام شدن روز شنبه در تقویم رسمی ایران شد.
به گفته این مرکز، تفاوت روزهای کاری ایران و کشورهای دیگر جهان هماهنگی بین شرکای تجاری و پیگیری کارهای اداری را دشوار کرده است.
مرکز پژوهش‌های اتاق ایران با دفاع از طرح افزایش روزهای تعطیل، از احتمال تصویب تعطیلی روز پنجشنبه اعلام نگرانی کرد و گفت: «اگر تعطیلی دو روز پایانی هفته پنجشنبه و جمعه باشد، با احتساب تعطیلی شنبه و یکشنبه در اکثر نقاط دنیا، وقفه‌ای چهار روزه در ارتباطات ایجاد می‌شود که زیان اقتصادی آن می‌تواند قابل‌توجه باشد.»
مسئله تفاوت روزهای کاری در ایران با بسیاری از کشورهای جهان همواره محل بحث فعالان اقتصادی بوده است. ایران از معدود کشورهایی است که محاسبه روزهای تعطیل رسمی آن به دو تقویم متفاوت (قمری و شمسی) وابسته است و تعداد این تعطیلات و چرخشی بودن تقویم قمری که سبب جابه‌جایی تعطیلات مذهبی در سال‌های مختلف می‌شود، فعالان اقتصادی را دچار چالش می‌کند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در شرایط فعلی، بانک‌ها و مراکز اداری ایران جمعه‌ها تعطیل‌اند و پنجشنبه‌ها نیمه‌وقت کار می‌کنند. برخی ادارات نیز پنجشنبه‌ها کلا تعطیل‌اند که با توجه به تعطیلی رسمی روزهای شنبه و یکشنبه در اکثر کشورهای جهان، تعداد روزهای کاری مشترک را که امکان کار و تجارت بین‌المللی وجود دارد، به سه روز و نیم می‌رساند.
این در حالی است که در صورت تصویب تعطیلی کامل پنجشنبه‌ها، این میزان به سه روز کاهش پیدا می‌کند؛ در مقابل در صورت تعطیلی شنبه‌ها، تعداد این روزهای کاری مشترک به چهار روز افزایش می‌یابد.
آنچه بر نگرانی فعالان اقتصادی افزوده، اصرار دولت بر انتخاب روز پنجشنبه به عنوان دومین روز تعطیل هفته است. به گفته سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، نظر دولت در این لایحه تعطیلی کامل پنجشنبه‌ها در سراسر ایران است و دولت از اینکه به تعطیلات آخر هفته اضافه شود، دفاع می‌کند.
مهدی طغیانی در مورد این موضوع گفت: «تمایل به تعطیلی شنبه‌ها از سوی صنوف، اتحادیه‌ها و اتاق‌های بازرگانی مطرح است. درعین حال، دراین‌باره دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد و برخی معتقدند از اساس به تعطیلات اضافه نشود.»
موضوع انتخاب روز دوم تعطیلات هرچند در ظاهر امری پیچیده‌ای نیست، با توجه به زیاد بودن تعطیلات رسمی سالانه در تقویم جمهوری اسلامی، در مجلس به چالشی بدل شده که این لایحه را مسکوت نگه داشته است.
به نظر برخی کارشناسان، بخشی از مشکلات تصویب تعطیلات آخرهفته در ایران به مسئله باورها و اعتقادات اقشار مذهبی در جامعه مربوط است و در میان نمایندگان مجلس نیز عوامل عقیدتی بر عوامل کارشناسی و اقتصادی غلبه دارد.
جلال رشیدی کوچی، عضو کمیسیون شوراها در مجلس که از موافقان انتخاب روز شنبه برای دومین روز تعطیلات آخرهفته است، علت مخالفت برخی نمایندگان را اعتقادی می‌داند و تصریح می‌کند: «مخالفان می‌گویند شنبه و یکشنبه روز تعطیلی یهودیان و مسیحیان است.»
معین‌الدین سعیدی، نماینده مجلس شورای اسلامی، شهریور ۱۴۰۲ چهره‌هایی همچون مصطفی میرسلیم را جزو مخالفانی معرفی کرد که عقیده دارند شنبه روز مقدس یهودیان است و نباید تعطیل شود.
شواهد نشان می‌دهند دولت هم که در استدلالش برای انتخاب روز پنجشنبه وضعیت نیمه‌تعطیل آن روز را ملاک قرار داده و خواسته‌های فعالان اقتصادی را نادیده گرفته، بیشتر تحت تاثیر فشار گروه‌های مذهبی است و از واکنش روحانیون نگران است.
با این حال محسن پیرهادی، عضو هیئت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی، مدعی است در مورد انتخاب تعطیلی روز شنبه از دفتر برخی مراجع سوال شده و اشکالی به آن وارد نشده است.
تردید کمیسیون اجتماعی مجلس و مسکوت ماندن این لایحه فعالان اقتصادی و گروه‌های مختلفی همچون انجمن اقتصاد ایران و اتاق بازرگانی را بر آن داشته است تا طی بیانیه‌هایی، دلایلشان در حمایت از تعطیلی روز شنبه را به نمایندگان مجلس اعلام کنند.
انجمن اقتصاد ایران در بیانیه‌‌اش آورده که این سیاست‌گذاری روزهای کاری هفته بین کشور ایران و کشورهای دنیا را به حداکثر می‌رساند و «محیط پیش‌نیاز و لازمه توسعه و مراودات بین‌المللی در عرصه‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، بانکی، انرژی، گردشگری، علمی، تسهیل تجارت و روابط گمرکی و ارزآوری را فراهم می‌کند».
این انجمن «کاهش هزینه‌های مبادله و زیان اقتصادی تعطیلات، مبادله‌پذیر کردن بیشتر خدمات، کاهش گوشه‌گیری، افزایش بهره‌وری و ارتباط موثرتر در آینده با دنیا» را از دیگر ثمرات تعطیلی روز شنبه اعلام کرد.
اعضای هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران نیز در یک نشست فوق‌العاده، با صدور بیانیه‌ای در مورد تعطیلات هفته تاکید کردند که «در راستای حمایت از حقوق شهروندی، بهینه‌سازی حقوق نیروی کار و همگام‌سازی با بازارهای جهانی و مبادی گمرکی به منظور تسهیل فرایندهای تجاری و مبادلات بین‌المللی، توسعه اقتصاد گردشگری و ارتقا بهره‌وری» از این اقدام اصلاحی حمایت می‌کنند. آن‌ها با دفاع از تعطیل اعلام شدن روز شنبه این تصمیم را منطبق با ملزومات اقتصادی و تجاری دانسته‌اند.
کاهش فاصله میان تعطیلی‌ها در تقویم میلادی و قمری طرحی است که بسیاری از کشورهای اسلامی آن را اجرا کرده‌اند تا با یکی کردن روزهای تعطیل در این کشورها، روند تجارت بین‌المللی با دیگر نقاط جهان تسهیل شود.
اما در جمهوری اسلامی ایران به نظر می‌رسد که با وجود درک این واقعیت، هنوز دایره نفوذ باورهای مذهبی بر حوزه‌های تخصصی همچون اقتصاد چنان گسترده است که مخالفان تعطیلی روز شنبه حتی به قیمت خسارت بازار از تعطیلی روز پنجشنبه دفاع می‌کنند.
