حامی مالی باشگاه پرسپولیس، خبرساز جدید عرصه بزرگ و بیانتهای فساد در اقتصاد ایران است. شرکت «طبیعت سبز پارس کهن» که در فصل جاری لیگ برتر، حامی مالی پرسپولیس مطرح شده بود، در فساد واردات برنج نقشآفرین اصلی است. پس از فساد چای دبش، برنج، از نیازهای اساسی سفرههای ایرانیان، به کالای سوءاستفاده واردکنندگان تبدیل شده است. روزنامه اقتصادی تعادل در ایران بر اساس افشاگری نمایندگان مجلس از فساد مالی دو نشان تجاری «محسن» و «طبیعت» خبر داده است. با این حال، در اینگونه اخبار انگار ۷۰۰ میلیون دلار به اضافه ۷۰۰ میلیارد تومان از سرمایههای ملی، پشیزی نمیارزد. عددهای بزرگ با تکرار اختلاسها در پروندههای فساد، برای ذهن مخاطب عادی جلوه میکنند.
فقط پرسپولیس نیست که درگیر این پرونده شده است، بلکه چرخ فوتبال ایران با پول بیحساب حامیان مالی مشکوک میچرخد و هرازگاهی، فساد یکی از حامیان مالی یا سرمایهگذاران در باشگاهها افشا میشود. نزدیک به دو دهه پیش با افشای اختلاس سه هزار میلیاردی امیرمنصور آریا، روشن شد که انگیزههای باشگاهداری داماش در لیگ برتر ایران چه بود و پس از آن، حسین هدایتی مشغول اختلاس و پولشویی و گراننمایی املاک برای دریافت وام بود که استیل آذین را به مثابه باشگاهی متمول در فوتبال ایران مطرح کرد و با خرید ستارههای بزرگ در تیمش، نمایش دروغین باشگاهی موفق را ساخته بود و حتی برای خرید باشگاه پرسپولیس خیز برداشت. هدایتی حتی در جلسههای دادگاهش، هواداران فوتبال را ضامن خود معرفی میکرد و تصورش این بود که با ولخرجیهایش در فوتبال، صاحب مقبولیت اجتماعی میان هواداران است. بابک زنجانی نیز همزمان با جریان اختلاس و پولشویی بود که مالک باشگاه راهآهن شد. اینها فقط نمونههایی مشهور در فوتبال ایران است؛ اعتبارسازی در ورزش، سرگرمی اختلاسگران است.
«طبیعت» که غیر از نقشآفرینی در پرسپولیس، تیمهای والیبال و بسکتبال و فوتسال زنان در لیگ ایران دارد، مدرسه میسازد و مدرسهسازی را مسئولیت اجتماعی خود مینامد، اینک با افشای خبر فساد مالیاش در واردات برنج، پرده برمیدارد که ورزش یا امور خیریه، ابزارهای خوشنامی برای پوشش چه نقشهایی در اقتصاد ایران است.
فوتبال زیانبار دولتی در ایران که زیر سایه دولت و مجموعه حکومت و با مصلحتهای امنیتی اداره میشود، عرصه سرمایهگذاری و ولخرجی کسانی است که از رانت و اختلاس و پولشویی، درآمدهای بادآورده دارند. پولهای آنها است که اقتصاد ورزش ایران را بیمار میکند و اجازه نمیدهد که ورزش، با اقتصاد سالم و رقابت عادلانه مالی رشد کند. باشگاهها با چنین درآمدهایی، دلیلی برای فعالیتهای اقتصادی ورزشی از مسیرهای حرفهای ندارند و آموخته شدهاند که باید از فرصتهای بادآورده بهرهمند شوند. باشگاهداری در ایران عرصهای برای همین نوع تولید درآمد است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
«حامی مالی» عنوانی غلط و مصطلح در فوتبال ایران است. باشگاهها فرصت تبلیغات به نشانهای تجاری میدهند، اما آنها «حمایتکننده» معرفی میشوند. باشگاهها چون همواره از درآمدهای واقعی خود، مانند حقپخش یا فرصتهای حرفهای در بازار آزاد فوتبال محروماند، در نقش نهادی نیازمند، تحت «حمایت» شرکتهایی قرار میگیرند که به فساد مالی مشغولاند. دولت هم خوشحال است که هزینه باشگاهداری دولتی را از حساب شرکتهای درگیر فساد مالی میپردازد. باشگاهها فقیر و همواره دچار بحران مالیاند تا آسانتر و ارزانتر ابزار اختلاسگران باشند.
در گزارش روزنامه تعادل چنین میخوانیم: «برند طبيعت، ۷۰۰ ميليون دلار ارز ترجيحی و ۷۰۰ ميليارد تومان به بهانه خريد ماشينآلات و تجهيزات به صورت رانت با هماهنگی وزارت جهاد كشاورزی دولت رئیسی دريافت كرده است. صاحب اين برند، با معامله صوری ۱۰۰ هزار تن برنج با ۳۰ هزار تومان زير قيمت بازار، از طرف دولت رئيسی مجوز ۲۰۰ هزار تن واردات برنج با ارز دولتی دريافت كرد و اينگونه، ۷۰۰ ميليون دلار فساد برنج اتفاق افتاده كه بخش كوچكی از اين فساد است. همچنين، ۷۰۰ ميليارد تومان به بهانه خريد ماشينآلات و تجهيزات به صورت رانت با هماهنگی وزارت جهاد كشاورزی دولت رئيسی دريافت كرده، كه فقط ۱۴۰ ميليارد خرج كردند و بقيه پول در جيب صاحب اين برند رفت.»
برای چنین شرکتی، ولخرجی در ورزش کار دشواری نیست. اما سرمایهگذاری چنین شرکتهایی در ورزش همواره کوتاهمدت و بیثمر است و به پویایی اقتصاد ورزش منجر نمیشود، بلکه رشد پوشالی و بعد، به جا ماندن انبوهی از بدهیها، عاقبت ماجرا است. بسیاری از چهرههای ورزشی هدف بهرهبرداری مدیران چنین شرکتهایی قرار میگیرند و بعدها بابت همنشینی با اختلاسگران سرزنش میشوند و این اعتبار بربادرفته، آسان به آنها برنمیگردد. ورزش ایران، اعتبار خود و چهرههایش را برای کسب درآمد حراج کرده است.
پرسپولیس شاید خیلی زود حمایت مالی «طبیعت» را از دست بدهد و مشکلی بر مشکلاتش اضافه شود. پرسپولیس، موفقترین باشگاه یک دهه اخیر فوتبال ایران، بهرغم قهرمانیهای پیدرپی، همواره با انبوهی از مشکلات مالی و بدهیهای انباشته مواجه است.