دادههای ردیابی کشتی از شرکت الاسایجی در روز سهشنبه نشان داد چهار نفتکشی که محمولههای گاز طبیعی مایع قطر (الانجی) را منتقل میکردند، پس از توقفی چندروزه در بحبوحه حملات دریایی حوثیهای یمن تحت حمایت ایران در دریای سرخ، مسیرشان را از سر گرفتند.
از سرگیری تردد این کشتیها پس از آن صورت میگیرد که شبهنظامیان حوثی از ماه نوامبر به نشانه حمایت از فلسطین در برابر اسرائيل، به کشتیها در دریای سرخ حمله میکنند و مسیری را که حدود ۱۲ درصد از حملونقل دریای جهان از طریق آن انجام میشود، تحت تاثیر قرار دادهاند.
به گزارش رویترز، این حملات که با اقدام متقابل به رهبری ایالات متحده مواجه شد، شبح اختلال فعالیت در تجارت بینالملل را به وجود آورد؛ آن هم درست پس از آنکه تحولات همهگیری کووید-۱۹ پشت سر گذاشته شد و امیدها برای رونق تجارت جهانی افزایش یافت.
آخرین تحولات چیست؟
در روزهای آخرهفته گذشته و پس از واکنش نیروهای آمریکایی و بریتانیایی در اجرای دهها حمله به اهداف حوثیها در یمن، دستکم چهار تانکر مورداستفاده برای حمل الانجی قطر توقیف شدند.
یک منبع آگاه درباره این موضوع روز دوشنبه به رویترز گفت: «اگر عبور از دریای سرخ ناامن بماند، ما از مسیرهای دیگر عبور خواهیم کرد اما تولید را متوقف نمیکنیم.»
دادههای ردیابی کشتی از شرکتهای الاسایجی و کپلر نشان میدهد که از اواخر هفته، دستکم شش نفتکش دیگر مسیرشان تغییر داده یا قبل از ورود به جنوب دریای سرخ متوقف شدهاند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
حملات حوثیها رسیدن به کانال سوئز را خطرناک کرده است؛ آن هم در شرایطی که حدود ۱۲ درصد از ترافیک دریایی جهان از این کانال عبور میکند و چهار تا هشت درصد از محمولههای الانجی جهان در سال ۲۰۲۳ از این کانال گذر کردهاند.
به گزارش شرکت تحلیلی ورتکسا، در بازه زمانی ژانویه تا نوامبر ۲۰۲۳، روزانه ۸.۲ میلیون بشکه نفت خام و فراوردههای نفتی از دریای سرخ عبور کردهاند. بر اساس گزارش اساندپی گلوبال نیز در سال ۲۰۲۳، حدود ۱۶.۲ میلیون تن متریک یا ۵۱ درصد از تجارت الانجی، از حوزه اقیانوس اطلس به سمت شرق و از طریق کانال سوئز جریان داشته، در حالی که ۱۵.۷ میلیون تن از کانال غرب حوزه اقیانوس آرام عبور کرده است.
ارسالکنندگان اصلی محموله از این مسیر چه کسانیاند؟
کانال سوئز یکی از مهمترین شریانهای تجارت جهانی نفت است و کشورهای قطر، ایالات متحده و روسیه فعالترین صادرکنندگان الانجی از طریق کانال سوئز به شمار میروند. قطر در صدر کشورهایی است که محمولههایش از شرق به اروپا میروند، با این وجود تنها حدود پنج درصد از واردات خالص اتحادیه اروپا و بریتانیا را تامین میکند.
الکس فرولی، تحلیلگر نفتی، درباره تحولات رخداده در دریای سرخ معتقد است: «تعیین یک مسیر جایگزین به اروپا احتمالا حدود ۹ روز به سفر ۱۸ روزه از قطر به شمال غربی اروپا اضافه میکند.»
پس از قطر، ایالات متحده قرار دارد که اخیرا از کانال سوئز به عنوان جایگزینی برای کانال پاناما استفاده کرده و در جریان اتفاقهای اخیر با چالش مواجه شده است.
آیا قیمتها تحت تاثیر قرار میگیرند؟
در روز جمعه، قیمت الانجی نقطهای آسیا به پایینترین سطح هفت ماهه یعنی ۱۰.۱۰ دلار به ازای هر میلیون واحد حرارتی بریتانیا (mmBtu) سقوط کرد که این امر تحت حمایت سطوح ذخیرهسازی سالم در اروپا و شمال شرق آسیا بود.
در حال حاضر موجودیهای بالا در اروپا و شمال آسیا تقاضا را محدود کرده است و انتظار میرود رشد قیمت لحظهای در نیمه اول سال ۲۰۲۴ مهار شود.
قیمت نفت در هفته گذشته دو درصد افزایش یافت و به بالاترین حد در سال ۲۰۲۴ رسید؛ از جمله نفت برنت که بهای ۸۰ دلار در هر بشکه را پشت سر گذاشت؛ با این حال قیمتها در روز دوشنبه کاهش یافتند.
برخی تحلیلگران میگویند تاکنون در عرضه نفت هیچ کاهشی وجود نداشته، اما اختلال در حملونقل و انتخاب مسیر طولانیتر برای اجتناب از تهاجم در دریای سرخ، بازار را با چالشهایی مواجه کرده است.
یک منبع آگاه در امور کشتیرانی که نخواست نامش فاش شود، در این زمینه گفت: «حق بیمه خطر جنگ در نتیجه حمله حوثیها از دو هزار دلار به ۱۰ هزار دلار افزایش یافته است. این مبلغ تا قبل از حملات ایالات متحده و انگلستان در اواخر هفته گذشته به ۳۰ هزار دلار هم رسیده بود.»
نظر فعالان بازار درباره ریسک عبور از دریای سرخ چیست؟
بازیگران بازار نفت خام و فراوردههای نفتی میگویند که میزان تاثیر این تحولات بر اساس مدت زمانی تعیین میشود که اختلالات حملونقل در نتیجه حملات حوثیها ادامه داشته باشد.
یک تحلیلگر نفتی گفت که بعید است شرایط تغییر کند، مگر اینکه وضعیت بحرانی بیش از چند هفته ادامه یابد. یک تاجر نفت خام نیز گفت که تاخیر در جابهجایی محمولههای تولیدکنندگان خاورمیانه ممکن است باعث جایگزینی محمولههایی با کیفیت مشابه از برزیل، گویان و نروژ شود.
در همین حال بازیگران بازار الانجی میگویند که تجارت این محموله احتمالا خیلی تحت تاثیر قرار نخواهد گرفت و هرگونه اختلال بر عرضه جهانی این فراورده تاثیر زیادی نخواهد داشت. آنها بر این باورند که احتمالا محمولههایشان تنها با تغییر مسیر و تاخیر کوتاهمدت مواجه خواهند شد.
تاکاهیرو هونجو، رئیس انجمن گاز ژاپن، یکی از این افراد است که در یک کنفرانس خبری گفت: «اگرچه خطراتی وجود دارد، فکر نمیکنم به این زودیها کاهش ناگهانی عرضه رخ دهد.»