خبرگزاری رویترز روز چهارشنبه ۲۴ ژانویه (۴ بهمن) به‌نقل از سه منبع آگاه نوشت که اسرائیل و حماس اتفاق‌نظر دارند که مبادله گروگان‌های اسرائیلی با اسیران فلسطینی در جریان آتش‌بسی یک‌ماهه انجام شود، اما این طرح به‌دلیل اختلاف‌های دو طرف در مورد چگونگی پایان دائمی جنگ غزه متوقف شده است.

بنا بر این گزارش، میانجی‌گری قطر، آمریکا، و مصر در هفته‌های اخیر بر آزادی گروه‌های متعدد گروگان‌های اسرائیلی (شامل غیرنظامیان و سربازان) در ازای وقفه در حمله‌ها، آزادی اسیران فلسطینی در زندان‌های اسرائیل، و چند شرط دیگر متمرکز شده است.

یکی از منابع آگاهی که با رویترز گفت‌وگو کرده است یک مقام رسمی در جریان مذاکرات است. او تاکید کرد که جدیدترین دور گفت‌وگوها در این مورد روز ۲۸ دسامبر آغاز شد. پس از آنکه حماس برای نخستین بار پیشنهاد توقف چندماهه درگیری را مطرح کرد، برقراری آتش‌بس به‌مدت حدود ۳۰ روز مورد توافق اولیه قرار گرفت.

با این حال، به گفته شش منبع، حماس از آن هنگام از ادامه و پیشبرد این روند خودداری و آن را موکول به زمانی کرده است که شروط آتش‌بس دائمی مورد توافق قرار بگیرد.

یکی از منابع فلسطینی نزدیک به تلاش‌های میانجی‌گرانه به رویترز گفت: «در حالی که اسرائیل خواهان مذاکره برای رسیدن به توافقی مرحله به مرحله است، حماس می‌خواهد توافقی صورت گیرد که بر سر برقراری آتش‌بس دائم قبل از آزادی گروگان‌ها به نتیجه برسد.» همه این‌ها در حالی است که اسرائیل و حماس از طریق میانجی‌ها با یکدیگر صحبت می‌کنند و گفت‌وگوی رودررو و مستقیم ندارند.

 سخنگوی کاخ سفید روز سه‌شنبه اعلام کرد که برت مک‌گورک، فرستاده آمریکا در خاورمیانه- برای دومین بار در یک هفته- به‌منظور گفت‌وگو در مورد آزادی گروگان‌ها به منطقه رفته است و دولت آمریکا از «وقفه بشردوستانه» طولانی‌تر حمایت خواهد کرد.

دو منبع امنیتی مصری نیز تاکید کردند که مذاکرات در حال پیشرفت است تا حماس متقاعد شود که آتش‌بس یک‌ماهه را بپذیرد. پس از آن برای آتش‌بس دائم تلاش خواهد شد. به گفته این منابع، حماس برای موافقت با آتش‌بس اولیه ضمانت‌هایی برای اجرای مرحله دوم توافق می‌خواهد. این منابع در مورد اینکه چنین تضمین‌هایی ممکن است شامل چه خواست‌هایی باشد جزئیاتی ارائه ندادند.

سامی ابو زهری، یکی از مقام‌های ارشد حماس، روز دوشنبه در پاسخ به سوالی درباره مذاکرات گفت که این سازمان آماده گفت‌وگو درباره پیشنهادهای مختلف است، اما هنوز توافقی صورت نگرفته است. او تاکید کرد: «ما پذیرای همه ابتکارها و پیشنهادها هستیم، اما هر توافقی باید مبتنی بر پایان دادن به تجاوز اسرائیل و خروج کامل اشغالگران از نوار غزه باشد.»

یکی دیگر از مقام‌های ارشد حماس در گفت‌وگو با رویترز اشاره کرد که یکی از پیشنهادهای اسرائیل برای پایان دادن به جنگ این است که حماس شش رهبر ارشدش را از غزه خارج کند. او گفت حماس این پیشنهاد را به‌طور کامل رد کرده است.

این منبع مقام‌هایی را که اسرائیل خواستار خروجشان از غزه شده است شامل طراحان حمله هفتم اکتبر، یحیی سنوار، و محمد ضیف دانست که هدف‌های اصلی اسرائیل برای کشتن یا بازداشت‌اند. گمان می‌رود این افراد در اعماق تونل‌های گسترده حماس پنهان شده باشند.

دفتر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، درخواست اظهارنظر درباره این پیشنهاد یا مذاکرات گسترده‌تر را رد کرد. با این حال، بر اساس گزارش‌های شبکه خبری ۱۲ اسرائیل، نتانیاهو گفت که سناریویی مبنی بر «تسلیم و تبعید» در اوایل ژانویه مورد بحث قرار گرفته است.

حدود چهار ماه پس از حمله حماس به جنوب اسرائیل، و با وجود جنگ گسترده اسرائیل در غزه و کشته شدن بیش از ۲۵ هزار فلسطینی، نتانیاهو هنوز نتوانسته است رهبری ارشد حماس یا توانایی این گروه برای جنگیدن را از بین ببرد.

نخست‌وزیر اسرائیل پس از کشته شدن ۲۴ سرباز ارتش آن کشور تاکید کرد که فقط «پیروزی مطلق» بر حماس می‌تواند به جنگ پایان دهد. این اظهارات در حالی بیان می‌شود که او برای دستیابی به توافق برای آزادسازی گروگان‌ها زیر فشار فزاینده‌ای در داخل کشور قرار دارد، زیرا حدود ۱۳۰ گروگان اسرائيلی هنوز در اسارت باقی مانده‌اند.

پنج منبع آگاه اعلام کردند در صورتی که گفت‌وگوها شامل از بین رفتن حماس نباشد، اسرائیل از مذاکره درباره پایان جنگ خودداری می‌کند. این منابع مشخص نکردند که آیا تبعید رهبری حماس نیز ارتباطی با محدودیت در گفت‌وگوها دارد یا خیر.

ایلون لوی، سخنگوی دولت اسرائیل، روز سه‌شنبه در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت که تلاش‌ها برای آزادی گروگان‌ها ادامه دارد. او افزود که اسرائیل با آتش‌بسی که حماس را در قدرت باقی بگذارد موافقت نخواهد کرد.

یک مقام آگاه از جریان مذاکرات اسرائیل و حماس گفت که از ۲۸ دسامبر، مذاکره‌کنندگان قطری چهارچوب توافق جدیدی را برای دو طرف ارسال کردند و از آن‌ها خواستند اعلام کنند که با کدام موارد موافق‌اند. به گفته این مقام، در اوایل ژانویه، زمانی که دو طرف پاسخ دادند، حماس خواهان آتش‌بسی بود که چند ماه طول بکشد، در حالی که اسرائیل می‌خواست همه گروگان ها در چند هفته آزاد شوند.

این منبع آگاه می‌گوید که در چند هفته گذشته، میانجی‌گری‌های آمریکا و قطر توانسته است اسرائیل و حماس را به توافق بر سر روند آتش‌بس ۳۰ روزه نزدیک‌تر کند. این آتش‌بس شامل آزادی همه گروگان‌های اسرائیل، ورود کمک‌های بیشتر به غزه، و آزادی اسیران فلسطینی می‌شود.

با وجود همه دشواری‌ها و تفاوت گسترده در مواضع دو طرف، یکی از منابع گفت که گفت‌وگوهای فشرده ادامه دارد و توافق ممکن است «هر لحظه» صورت گیرد.

در همین حال، یک مقام آگاه گفت که حماس از آمریکا و مصر و قطر می‌خواهد که اجرای توافق را تضمین کنند، زیرا این نگرانی وجود دارد که دولت نتانیاهو پس از آزاد شدن گروگان‌های غیرنظامی، حتی اگر سربازان اسرائیلی در اسارت باقی بمانند، جنگ را از سر گیرد.

 این منبع گفت: «در این دور از گفت‌وگوها، حماس خواستار آزادی همه اسیران فلسطینی از زندان‌های اسرائیل است، از جمله کسانی که در حمله‌های هفتم اکتبر شرکت داشتند.»

او تاکید کرد که به اعتقاد حماس، اسرائیل قبل از صحبت جدی در مورد برقراری آتش‌بس بلندمدت می‌خواهد عملیاتش را در خان‌یونس، شهر جنوبی غزه که شاهد شدیدترین تهاجم و درگیری‌ها در هفته‌های اخیر بوده است، به پایان برساند.