دومین نشست سازمان ملل متحد در مورد افغانستان قرار است تا ساعاتی دیگر در دوحه، پایتخت قطر، آغاز شود. با این حال شماری از نمایندگان ویژه کشورها در امور افغانستان پیش از آغاز این نشست، رایزنی‌ها در مور مسائل افغانستان را آغاز کرده‌اند. 

دومین دور نشست سازمان ملل متحد و نمایندگان ویژه کشورها در امور افغانستان طی دو روز ( ۱۸ و ۱۹ فوریه) در دوحه برگزار می‌شود. از طالبان نیز برای شرکت در این نشست دعوت شد اما وزارت خارجه طالبان شامگاه شنبه ۲۸ بهمن (۱۷ فوریه) اعلام کرد که به دلیل پذیرفته نشدن شروط آن‌ها از سوی سازمان ملل، نمایندگان این گروه در این نشست شرکت نخواهند کرد. 

طالبان پیش از این، برای شرکت در نشست دوحه به میزبانی سازمان ملل متحد سه پیش‌شرط عمده گذاشته و تاکید کرده بودند که در صورتی که این شروط پذیرفته نشود، نشست آتی دوحه از نظر آن‌ها فایده‌ای نخواهد داشت و کاری از پیش نمی‌برد. 

رژیم طالبان دیدار هیئت این گروه با دبیرکل سازمان ملل متحد و رایزنی معنادار با سازمان ملل متحد در مورد مسائل مختلف افغانستان، شرکت هیئت طالبان به‌عنوان نماینده حکومت رسمی افغانستان در این نشست و ممانعت از شرکت سایر فعالان و سیاستمداران افغانستان را از پیش‌شرط‌های شرکت در دومین نشست سازمان ملل متحد درباره افغانستان اعلام کرده بودند. 

اینک به نظر می‌رسد که این نشست بدون حضور نمایندگان طالبان اما با شرکت شماری از فعالان مدنی و فعالان حقوق زنان افغانستان برگزار خواهد شد و احتمالا شش نماینده زن و مرد به نمایندگی از این فعالان به دوحه دعوت شده‌اند.

آغاز رایزنی نمایندگان ویژه کشورها در امور افغانستان

هم‌زمان با آغاز به کار نشست دوحه به میزبانی سازمان ملل متحد درباره افغانستان، نمایندگان ویژه کشورها از جمله جمهوری اسلامی ایران و پاکستان و شماری از کشورهای دیگر وارد دوحه شده و رایزنی‌هایشان را آغاز کرده‌اند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، نیز عصر شنبه ۲۸ بهمن وارد دوحه شد. بر اساس اطلاعیه وزارت خارجه قطر، نمایندگان ویژه بیش از ۲۵ کشور و سازمان بین‌المللی در نشست دوحه شرکت می‌کنند.

در حاشیه این نشست، حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه رئیس‌جمهوری ایران برای افغانستان، با سهیل شاهین، رئیس دفتر سیاسی طالبان در قطر، دیدار کرد. قمی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که «همسایگی و حوزه تمدنی و فرهنگی مشترک با افغانستان» سبب شده است تا «دفاع از کیان مردم افغانستان‬⁩ فارغ از سیاست‌ها» مبنای دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران باشد.

نماینده ویژه رئیس‌جمهوری ایران در امور افغانستان ادعا کرد: «در گفت‌وگویی مفصل، سودمند و صریح با نماینده حکومت سرپرست افغانستان در ⁧دوحه‬⁩ تاکید شد که قرن‌ها همجواری، هموندی و همسایگی توام با همکاری در حوزه تمدنی مشترک، دینی یکسان و فرهنگی همسان سبب شده دفاع از کیان همه اقشار ⁧‫مردم افغانستان‬⁩ فارغ از سیاست‌ها و صورت‌ها، مبنای دیپلماسی ایران باشد.»

کاظمی قمی روز شنبه ۲۸ بهمن هم با نماینده بریتانیا در مورد اختیارات نماینده ویژه دبیرکل که قرار است برای افغانستان تعیین شود، صحبت کرد.

آصف درانی، نماینده ویژه پاکستان در امور افغانستان نیز که در دوحه حضور دارد، از رایزنی‌ با هیئت‌های ازبکستان، ترکیه، نروژ و اتحادیه اروپا خبر داد.

هم‌زمان با این نشست در چند شهر اروپا و کانادا تجمع‌هایی در اعتراض به طالبان برگزار شد.

نماینده ویژه و رویکرد جهانی به افغانستان

موضوع دومین نشست سازمان ملل متحد درباره افغانستان در دوحه قطر بر مفاد قطعنامه ۲۷۲۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد متمرکز است و گفت‌وگو برای تشکیل دولت فراگیر و تعیین نماینده ویژه سازمان ملل در امور افغانستان از مهم‌ترین بندهای آن است.

طالبان تاکید دارند که با وجود حضور یوناما در افغانستان، به انتصاب نماینده ویژه سازمان ملل در افغانستان نیازی نیست؛ اما انتقادی که به یوناما وارد می‌شود، این است که با فعالان سیاسی و مخالفان طالبان در خارج از افغانستان ارتباط برقرار نکرده و ماموریتش فقط بر امور داخلی این کشور متمرکز بوده است. 

در همین حال، شورای هماهنگی نمایندگی‌های دیپلماتیک افغانستان متشکل از دیپلمات‌های حکومت پیشین این کشور هم‌زمان با آغاز نشست دوحه به میزبانی سازمان ملل متحد، با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که نماینده ویژه جدید سازمان ملل متحد به تاثیرگذاری رویکرد جهانی در قبال افغانستان کمک خواهد کرد. 

این شورا خواهان تمرکز تلاش‌های جهانی بر آغاز گفت‌وگوی ملی در افغانستان شد و تاکید کرد که تمرکز نکردن بر گفت‌وگوی ملی به تداوم وضعیت کنونی در افغانستان منجر می‌شود و لذا نیاز است که در اولویت تلاش‌های جهانی قرار گیرد.

در بیانیه این شورا آمده است: «نیاز است که نشست ملل متحد در دوحه به اتخاذ رویکردی منجر شود که مردم افغانستان خواستار آن‌اند. این رویکرد باید با در نظر گرفتن واقعیت‌های جاری مانند حکومت یک‌جانبه کنونی، نقض سازمان‌یافته حقوق بشر به‌ویژه حقوق زنان و بی‌توجهی به خواسته‌های سیاسی و اجتماعی مردم با ارزش‌های جامعه جهانی در تضاد است، شکل بگیرد.»