با آن که قیام مردمی عراق تا کنون نتوانسته است به اهداف تعیین شده ای خود برسد، اما تداوم تظاهرات علیه نظام حاکم و بر ضد سلطه جویی شبه نظامیان وفادار به ایران، می تواند منجر به تغییر افکار عمومی در ایالات متحده شده و دیدگاه واشنگتن را در قبال تحولات عراق دگرگون کند. افزون بر آن، ادامه تظاهرات مسالمت آمیز ضد دولتی در شهرها و مناطقی که اغلب ساکنان آن ها را شهروندان شیعه مذهب تشکیل می دهند، نشان می دهد که جنبش اعتراضی عراق یک حرکت ملی است که هدف از آن ایجاد تغییر مثبت در جامعه است و این روند به هیچ صورتی نمی تواند برگشت پذیر باشد، به ویژه این که بیش از سه ماه از آغاز این جنبش مردمی گذشته است.

همچنان، حضور جوانان عراقی در صفوف معترضان و قربانی های آن ها در طول چند ماه گذشته، ادعای همیشگی ایران مبنی بر این که گروه های شیعه مذهب عراق بنا به دلایل مذهبی، سیاسی و عقیدتی، از حضور ایران در کشور حمایت می کنند را عاری از حقیقت ثابت کرده و نشان می دهد که شهروندان عراق به صورت کل و صرف نظر از مسائل مذهبی، مخالف حضور ایران در عراق هستند.

از سوی دیگر، موضع واشنگتن در قبال تحولات عراق نسبت به گذشته ثابت و پایدار شده است و برخلاف آن چه تصور می شد، ایالات متحده نمی خواهد عراق را در عمق بحران رها کند. رهبران شبه نظامیان عراقی وفادار به ایران بدین باور بودند که پس از شکست داعش، نیروهای آمریکایی بلافاصله خاک عراق را ترک خواهند کرد و دولت عراق به رغم رویارویی با مخالفت مردم، می تواند تمام خواسته های گروه های مسلح را بر آورده کند. رهبری ایران نیز عقیده داشت که واشنگتن از رویارویی هراس دارد و به زودی صحنه را ترک خواهد کرد، به ویژه پس از این که آمریکا در مسئله ای سقوط پهپاد واکنش نشان نداد، بنابر این، تهران بدین باور بود که واشنگتن قصد دخالت در تحولات عراق را ندارد.

اما حمله هوایی آمریکا که منجر به کشته شدن قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس و ابو مهدی مهندس، معاون رئیس سازمان بسیج مردمی در عراق شد، تحول بزرگی را ایجاد کرده و برای همگان ثابت کرد که واشنگتن در قبال آن چه در عراق اتفاق می افتد، واکنش لازم را نشان می دهد.

در نتیجه می توان گفت که در حال حاضر، روند گسترش نفوذ ایران در عراق با دو مانع بزرگ رو به رو است، نخست این که واشنگتن می داند که اعتراضات مردمی به هیچ صورتی خاموش شدنی نیست، دوم این که دونالد ترامپ اعلام کرده است که نیروهای آمریکایی به منظور برچیدن بساط بقایای نیروهای داعش و مقابله با شبه نظامیان وفادار به ایران، در عراق باقی خواهند ماند.

اکنون پرسشی که مطرح می شود این است که چرا واشنگتن به رغم این که وضعیت موجود در عراق را به خوبی می داند، حمایت خود را از تظاهرات مردمی در این کشور اعلام نمی کند؟

در پاسخ به این پرسش می توان گفت از آن جا که نقش آمریکا در عراق تا هنگامی که ترامپ، به عنوان رئیس جمهور آمریکا باقی بماند ثابت بوده و در ماه نوامبر پیش رو آزمون نهایی خود را خواهد داد، بنابر این، واشنگتن سیاست خود را در قبال تحولات عراق تا هنگام آشکار شدن نتایج انتخابات ریاست جمهوری به صورت کنونی ادامه خواهد داد. زیرا رئیس جمهور آمریکا برای اتخاذ اقدام مستقیم در عراق، بایستی از یک سو مشروعیت مردمی را کسب کند و این امر پس از برگزاری انتخابات میسر می شود و از جانب دیگر، تظاهرات مردمی در عراق باید آن چنان گسترده و فراگیر شود تا سراسر عراق را در برگیرد و آن زمان، زمینه ای اقدام مستقیم ایالات متحده در تحولات عراق، فراهم می شود. به عبارت دیگر، اگر تظاهرات عراق در مرزهای کنونی و در مناطق شیعه نشین باقی بماند، حضور آمریکا در عراق ادامه خواهد داشت، اما واشنگتن نمی تواند اقدام به حمایت از اعتراضات مردمی کند. اما گسترش تظاهرات مردمی در سراسر قلمرو عراق می تواند افکار عمومی در آمریکا را تغییر داده و بر مراکز تصمیم گیری تأثیر گذار باشد، آن زمان، رئیس جمهور آمریکا می تواند حمایت همه جانبه  و آشکار خود را از قیام مردمی عراق اعلام کند.

از این رو شکی نیست که فراگیر شدن دامنه تظاهرات عراق و گسترش آن در مناطق اهل سنت و کردها، می تواند عامل اساسی در راستای پیروزی قیام مردمی به شمار رود و حضور تمام اقشار ملت عراق در تظاهرات، نه تنها دولت بغداد را زیر فشار قرار داده بلکه جامعه جهانی را نیز وادار می کند تا حمایت خود را از تحولات عراق اعلام کند.

اگر چه برخی از شهروندان سنی مذهب عراق با توجه به پیشینه ای تلخی که از برخورد گروه های مسلح شیعه مذهب دارند، از شرکت در تظاهرات نگرانی دارند، اما واقعیت این است که شبه نظامیان شیعه، که در حال حاضر سرگرم سرکوبی معترضان شیعه مذهب هستند، نمی توانند همزمان اقدام به سرکوبی اهل سنت کنند.

قابل یاد آوری است که اگر قیام مردمی توده های شیعه مذهب عراق پیروز شود، سراسر ملت عراق به پیروزی خواهد رسید و این موفقیت، تنها در مناطق شیعه نشین منحصر نمی ماند، از این رو، لازم است تمام اقشار مختلف ملت عراق، به ویژه سنی ها و کردها، همبستگی خود را با تظاهرات کنونی اعلام داشته و در تلاش برای سهم گیری بیشتر در این اعتراضات باشند. گسترش دامنه تظاهرات، می تواند زمینه همکاری  واشنگتن، کشورهای اروپایی و عربی را با جنش اعتراضی فراهم کند و عراق را از باتلاق بحران های کنونی نجات داده و منجر به قطع مداخلات ایران و خلع سلاح شدن شبه نظامیان عراقی وفادار به تهران شود.

https://www.independentarabia.com