انتخابات ریاست‌جمهوری روسیه ساعاتی قبل درحالی آغاز شد که برای نخستین بار قرار است ۳ روز به طول بینجامد و همچنین در مناطق اشغال‌شده و تحت کنترل روسیه در اوکراین، مولداوی و گرجستان نیز برگزار می‌شود.

این انتخابات، که به گمان ناظران سیاسی به‌دلیل حذف مخالفان، برنده‌ای جز ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری فعلی روسیه، نخواهد داشت، حدود ۱۲ ساعت قبل در مناطق شرقی روسیه آغاز شد و در مناطق مرکزی روسیه هم شعبه‌های اخذ رای از  ۸ صبح به وقت مسکو‌ آرای شهروندان را دریافت می‌کنند.

ولادیمیر پوتین‌، مرد اول روسیه در ۲۵ سال اخیر، نیکولای خاریتونوف از حزب کمونیست، ولادیسلاو داوانکوف از حزب مردم جدید و لئونید اسلوتسکی از حزب لیبرال دموکرات، نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری روسیه‌اند. رای‌گیری در ۱۰۰هزار شعبه رای و یازده منطقه زمانی انجام می‌شود و تا یکشنبه ادامه خواهد داشت.

رویترز نوشت: «در شرایطی که مخالفان جدی پوتین با سرکوب وحشیانه از شرکت در انتخابات منع شده‌اند و رسانه‌های مستقل نیز اجازه فعالیت ندارند، به نظر می‌رسد که حکومت او قطعا تا ۶ سال دیگر ادامه پیدا کند. این رای‌گیری که انتظار نمی‌رود آزاد و منصفانه باشد، اولین انتخابات مهمی است که از زمان تهاجم گسترده پوتین در فوریه ۲۰۲۲ به اوکراین، در روسیه برگزار می‌شود.»

پوتین ۷۱ ساله که نزدیک به ۲۵ سال رئیس‌جمهوری روسیه است، در این انتخابات با سه سیاستمداری که رویترز آنان را «سطح پایین و هم‌فکر پوتین» می‌خواند، رقابت می‌کند.

ماه گذشته کمیته مرکزی انتخابات روسیه بوریس نادژدین، سیاستمدار ۶۰ ساله ضدجنگ، را به دلیل آنچه «تقلب و امضاهای نامعتبر برای حمایت از نامزدی» خوانده شد از شرکت در انتخابات ریاست‌جمهوری کنار گذاشت و پس از اعتراض نادژدین هم دادگاه عالی روسیه رای کمیته مرکزی انتخابات را تایید کرد.

اوکراین و دولت‌های غربی، روسیه را به‌دلیل برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری در خاک اوکراین محکوم کردند و این عمل را غیرقانونی خواندند.

احتمالا نتایج رسمی انتخابات ۱۸ مارس اعلام شود، نتیجه‌ای که به گفته رویترز،‌ پیش‌بینی آن با «مخالفانی که در زندان‌اند، تبعید شده‌اند یا مرده‌اند» چندان دشوار نیست.

براساس نتایج یک نظرسنجی که رسانه ویتیسوم‌نیوز روسیه اوایل ماه مارس انجام داد، ۷۵ درصد شهروندانی که قصد شرکت در انتخابات را دارند به پوتین، افسر سابق دستگاه اطلاعاتی شوروی، رای خواهند داد.

رویترز نوشت: «سرکوب بی‌رحمانه‌ای که رسانه‌های مستقل و گروه‌های حقوق بشری را فلج کرده است، قبل از آغاز حمله فوریه ۲۰۲۲ به اوکراین آغاز شد، اما از آن زمان تاکنون شدت گرفته است. تقریبا یک ماه قبل از افتتاح شعبه‌های رای‌گیری، الکسی ناوالنی، سرسخت‌ترین منتقد پوتین و سیاستمدار اپوزیسیون، در زندانی در قطب شمال، در شرایطی مشکوک و درحالی که دوران محکومیتش را به جرم فعالیت سیاسی سپری می‌کرد، درگذشت. بسیاری از ناظران می‌گویند پوتین حتی ضعیف‌ترین رقبای خود را هم دور زد تا مطمئن شود که می‌تواند از پیروزی بزرگش در انتخابات به‌عنوان مدرکی مبنی‌بر حمایت شهروندان روس از جنگ اوکراین و رهبری خود استفاده کند.»

اکثر ناظران می‌گویند منتظر یک انتخابات آزاد و عادلانه نیستند و امکان نظارت مستقل هم بسیار محدود است. نادژدین گفت که تلاش می‌کند بر این انتخابات نظارت داشته باشد، اما با توجه به اینکه تنها نامزدهای تاییدشده و نهادهای مشاور دولتی می‌توانند ناظران خود را در مراکز رای‌گیری بگمارند، مشخص نیست که او بتواند بر این انتخابات نظارت کند.

مایکل مک فول، سفیر سابق ایالات متحده در مسکو، پیش از آغاز رای‌گیری انتخابات روسیه، در مصاحبه‌ای با کارنت‌تایم گفت: «چه کسی در جهان فکر می‌کند که این یک انتخابات واقعی خواهد بود؟»

مک‌فول افزود، اگرچه دولت جو بایدن و دیگر دموکراسی‌های جهان معتقدند که انتخابات منصفانه‌ای در روسیه برگزار نمی‌شود، احتمال اینکه این دولت‌ها پوتین را به‌عنوان رئیس‌جمهوری روسیه به رسمیت نشناسند، کم است.

سفیر سابق ایالات متحده در مسکو می‌گوید: «معتقدم این اقدام درستی است که باید انجام داد، اما انتظار دارم که بایدن بگوید که پوتین رئیس‌جمهوری روسیه نیست و همه رهبران دیگر نیز این کار را بکنند، اما نمی‌کنند، زیرا می‌خواهند رابطه‌شان با پوتین را حفظ کنند.»

ناوالنی قبل از مرگش امیدوار بود که با شرکت در انتخابات ریاست‌جمهوری بتواند نارضایتی مردم از جنگ و حکومت مشت آهنین پوتین را نشان دهد. یولیا ناوالنایا، همسر این منتقد جان‌باخته، نیز این‌گونه چنین سیاستی را تکرار کرده است: «ما باید از روز انتخابات استفاده کنیم تا نشان دهیم که وجود داریم، تعدادمان زیاد است. ما افراد حقیقی، زنده و واقعی هستیم که با پوتین مخالفیم. حالا به شما بستگی دارد. می‌توانید به هر نامزدی به جز پوتین رای دهید. اصلا می‌توانید رای خود را نابود  کنید.»

رویترز نوشته است که هنوز مشخص نیست چنین راهکاری چقدر اثرگذار باشد. در  ۱۴ مارس، دفتر عالی اجرای قانون دولت مسکو به رای‌دهندگان روسیه درباره فراخوان‌های اعتراضی منتقدان برای شرکت در این کمپین‌ها هشدار داد و گفت که تجمع‌کنندگان و اعضای این کمپین‌ها با مجازات قانونی روبه‌رو می‌شوند.