همزمان با گسترش فعالیت تروریستها در افغانستان، از پرواز پهپادهای آمریکایی بر فراز آسمان افغانستان هم گزارشهایی وجود دارد.
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان، شنبه ۱۱ فروردین (۳۰ مارس) تایید کرد که هواپیماهای بیسرنشین آمریکایی بر فراز استانهای قندهار و نیمروز دیده شدهاند و واشینگتن باید به نقض حریم هوایی افغانستان پایان دهد. او از پرواز پهپادها بر فراز خاک افغانستان بهعنوان «تجاوز» یاد کرد و گفت که این هواپیماها از برخی کشورهای نزدیک به سمت این کشور حرکت میکنند.
او گفت: «این پهپادها بیشک به آمریکا تعلق دارند که با عبور از آسمان برخی کشورهای اطراف به افغانستان میآیند. همه باید مسئولیتهایشان را درک و تجاوز را متوقف کنند.»
منابع محلی در قندهار به ایندیپدنت فارسی گفتند که پهپادهای آمریکایی جمعه ۱۰ فروردینماه به مدت چندین ساعت بر فراز شهر قندهار و چند شهرستان اطراف آن پرواز کردند که باعث نگرانی شدید طالبان شده بود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
قندهار محل اقامت ملا هبتالله آخندزاده است و پرواز هواپیماهای بیسرنشین آمریکایی بر فراز این استان برای طالبان حساسیتبرانگیز است. محل اقامت رهبر طالبان مخفی است و مشخص نیست او در کدام قسمت استان ساکن است. دسترسی و ملاقات با ملا هبتالله حتی برای مقامهای ارشد طالبان هم دشوار و گاه غیرممکن است.
گمان میرود رهبر طالبان از ترس حملات پهپادی ایالات متحده و نگرانی از حملات مخالفان و رقیبانش پنهانی زندگی میکند. ایمن الظواهری، رهبر شبکه القاعده، ۳۱ ژوییه ۲۰۲۲ در منطقه دیپلماتنشین کابل هدف حمله هواپیمای بیسرنشین آمریکایی قرار گرفت و کشته شد اما طالبان کشتهشدن ایمن الظواهری در افغانستان را رد کردند.
پرواز پهپادهای آمریکایی بر فراز استانهای جنوبی افغانستان میتواند برای طالبان و بهویژه رهبر این گروه حامل این پیام باشد که هرچند واشینگتن در افغانستان حضور نظامی ندارد، طالبان در صورت پناه دادن به «دشمنان آمریکا» هدف حمله قرار خواهند گرفت. این در حالی است که با فروپاشی حکومت پیشین افغانستان، درباره افزایش فعالیت گروههای تروریستی در این کشور گزارشهای موثقی منتشر شد. از جمله در چند گزارش شورای امنیت سازمان ملل متحد اعلام شد که حدود ۲۰ گروه تروریستی از جمله القاعده و شاخه خراسان دولت اسلامی (داعش) که تهدیدی امنیتی برای کل جهاناند، در افغانستان حضور دارند.
با پایان ماموریت نظامی آمریکا در افغانستان و فروپاشی نظام جمهوری، واشینگتن تجهیزات موجود برای کنترل حریم هوایی افغانستان را غیرعملیاتی و تخریب کرد تا در اختیار طالبان قرار نگیرد و به همین دلیل دست طالبان از نظارت بر حریم هوایی افغانستان کوتاه شد. مقامهای ارشد طالبان از جمله ملا یعقوب، وزیر دفاع این گروه، بارها از اینکه نمیتوانند حریم هوایی افغانستان را کنترل کنند، ابراز نگرانی کردهاند.
رژیم طالبان پیشتر گفته بود که پاکستان فرودگاههایش را در اختیار نیروی هوایی آمریکا قرار میدهد تا قلمرو افغانستان را هدف قرار دهد. در دوران حکومت طالبان، پاکستان هم چند بار حریم هوایی افغانستان را نقض کرده است و جنگندههای ارتش پاکستان قسمتهایی از استانهای شرقی افغانستان را هدف حملات هوایی قرار دادهاند. اسلامآباد این حملات را به بهانه هدف قرار دادن فرماندهان و اعضای تحریک طالبان پاکستان (تیتیپی) انجام میدهد. آخرین مورد حمله هوایی پاکستان دوشنبه ۲۸ اسفند ماه به استانهای خوست و پکتیا انجام شد که طالبان با صدور بیانیهای آن را محکوم کردند و شماری از نیروهایشان را به منطقه دندپتان پکتیا فرستادند و ادعا کردند که به پاسگاههای نظامیان پاکستانی حمله کردهاند.
رژیم طالبان به دلیل نقض شدید حقوق بشر بهویژه حقوق زنان فاقد مشروعیت بینالمللی است و طالبان به درخواست جامعه جهانی مبنی بر تشکیل حکومت فراگیر با حضور همه اقوام پاسخ مثبت ندادهاند. در این چنین شرایطی، هیچ کشوری تمایل ندارد تسلیحات و تجهیزات لازم برای کنترل حریم هوایی را به طالبان بفروشد. طالبان هم که به دلیل تحریمهای جهانی با بحران مالی مواجهاند، در خرید تجهیزات کنترل حریم هوایی ناکام ماندهاند.