مقامهای رژیم طالبان مدعیاند سفر گردشگران از کشورهای مختلف جهان بهویژه چین به افغانستان افزایش یافته است.
الجزیره، در گزارشی در مورد افزایش شمار گردشگردان خارجی در افغانستان، به نقل از خیرالله خیرخواه، وزیر اطلاعات و فرهنگ طالبان، نوشت که گردشگران خارجی در جریان سفرشان به افغانستان، «قطعا تصویر خوبی از کشور به نمایش خواهند گذاشت». خیرخواه افزود که «مخالفان طالبان» معمولا وضعیت افغانستان را خوب توصیف نمیکنند اما گردشگران تصویر مثبتی از این کشور ارائه میکنند.
در چند سال اخیر، حضور گردشگران چینی در ایران نیز افزایش یافته است. بر اساس گزارش خبرگزاری فارس، تنها در هفت ماه از سال ۱۴۰۲، بیش از ۵۰ هزار شهروند چینی به ایران سفر کردهاند. خطر بازداشت خودسرانه شهروندان کشورهای غربی و احتمال حوادث تروریستی یا گروگانگیری موجب شده است که بسیاری از کشورها درباره سفر به ایران و افغانستان برای شهروندان خود هشدار سفر صادر کنند. در مقابل حکومتهای جمهوری اسلامی و طالبان به استفاده از گردشگران چینی روی آوردهاند.
گروهی از گردشگران چینی در قندهارــ رسانههای اجتماعیدر چند سال اخیر، وزارت خارجه برخی کشورهای غربی از جمله سوئد، بریتانیا و آمریکا با انتشار پیامهایی پیوسته از شهروندان این کشورها خواستهاند به دلایل مختلف از جمله خطر گروگانگیری و حوادث تروریستی از سفر به ایران و افغانستان خودداری کنند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
رسانههای تحت کنترل طالبان با انتشار گزارشهایی از بازدید گردشگران از مکانهای باستانی در شهرهای مختلف افغانستان، ادعا میکنند که پس از سلطه طالبان بر افغانستان، زمینه سفر و گردش در سراسر این کشور فراهم شده است.
از شمار شهروندان کشورهای مختلف که از زمان بازگشت طالبان به قدرت به افغانستان سفر کردهاند آمار دقیقی در دست نیست، اما بیشتر گزارشهای منتشرشده در رسانههای وابسته به طالبان در مورد بازدید گردشگران خارجی از افغانستان مربوط به شهروندان چین است.
الجزیره به نقل از منابع در میان طالبان نوشت که در سال ۲۰۲۳، پنج هزار و ۲۰۰ خارجی از افغانستان دیدن کردهاند. با این حال سید محمد سعید، رئیس بخش گردشگری در وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان، آمار گردشگران خارجی سال ۲۰۲۳ افغانستان را حدود چهار هزار نفر اعلام کرد و اداره ملی آمار و اطلاعات رژیم طالبان هم در اواخر دسامبر ۲۰۲۳ در اطلاعیهای مدعی شد که تنها در یک ماه، دو هزار و ۹۷۰ گردشگر از کشورهای مختلف وارد افغانستان شدهاند. بنابراین آمار معتبر و مشخصی که شمار واقعی گردشگران خارجی را در افغانستان نشان دهد، وجود ندارد و هر یک از مقامها و ادارات رژیم طالبان، آمار متفاوتی در زمینه ارائه میکنند که مشخص نیست کدام یک نزدیک به حقیقت است.
این هم مشخص نیست که چه تعداد از این افراد به قصد گردشگری و چه تعداد به قصد تجارت به افغانستان سفر کردهاند. در این مدت صدها تن از شهروندان افغانستان که از سالها پیش در کشورهای مختلف جهان زندگی میکنند و شهروندی این کشورها را دارند، نیز برای دیدار با بستگان و خانوادههایشان به افغانستان سفر کردهاند که به نظر میآید در آمارها محاسبه شدهاند.
نهادهای رژیم طالبان هم که از سفر گردشگران خارجی بهویژه شهروندان چین به افغانستان به عنوان ابزاری برای تبلیغ ادعای برقراری امنیت استفاده میکنند، از شمار گردشگران گزارش واضح و شفافی منتشر نکردهاند.
گروهی از گردشگران تایلندی در هرات، ۳۰ مارس ۲۰۲۴ــ رسانههای اجتماعیاحمدالله متقی، رئیس اطلاعات و فرهنگ طالبان در هرات، اخیرا مدعی شد که در سال ۲۰۲۳، یک هزار و ۲۰۰ گردشگر خارجی تنها به قصد دیدن هرات وارد افغانستان شدهاند.
هرچند طالبان برخلاف شهروندان افغانستان، بهویژه زنان، قواعد سختگیرانهای برای گردشگران خارجی وضع نکردهاند، بیشتر گردشگرانی که از افغانستان دیدن میکنند، مردان هستند.
طالبان در حالی مدعیاند که امنیت در افغانستان برقرار شده است و گردشگران میتوانند از تمامی نقاط این کشور دیدن کنند که تا پیش از فروپاشی دولت جمهوری، هیچ گردشگری نمیتوانست به مناطق تحت سلطه طالبان سفر کند و بسیاری از شاهراههای افغانستان هم به دلیل خطر نفوذ و حضور طالبان ناامن بود اما مقامهای طالبان بدون اشاره به نقش این گروه در گروگانگیری و آدمرباییها تا پیش از بازگشت به قدرت، دولت جمهوری و حضور نیروهای آمریکایی را عامل ناامنی تلقی میکنند.
طالبان حضور گردشگران چینی و دیگر کشورها در افغانستان را نشانه برقراری امنیت میدانند، با این حال در نزدیک به سه سال سلطه این گروه بر افغانستان، داعش خراسان در امنیتیترین مکانهای افغانستان، مقامها و اعضای طالبان را با حملات انتحاری و بمبگذاری هدف قرار داده است. در آخرین مورد، روز دوم فروردین، گروهی از اعضای طالبان مقابل کابل بانک در قندهار، هدف حمله یک مهاجم انتحاری داعش قرار گرفتند که در اثر آن بیش از ۲۰ تن کشته و شماری دیگر مجروح شدند.
دو هفته پیش از این حمله مرگبار، اداره اطلاعات و فرهنگ طالبان در قندهار، محل اقامت رهبر این گروه، گزارش داد که «دهها» گردشگر از کشورهای مختلف از اماکن باستانی این استان دیدن کردهاند. خبرگزاری باختر، رسانه تحت کنترل طالبان، گزارش داد که گردشگران در «فضایی امن و بدون هراس» از مکانهای موردنظر دیدن کردند و «برقراری امنیت در افغانستان» را ستودند.
گردشگران خارجی ملزماند پس از ورود به هر یک از شهرهای افغانستان، به اداره اطلاعات و فرهنگ طالبان در آن شهر مراجعه و برای اخذ مجوز اقدام کنند. ادارات اطلاعات و فرهنگ طالبان در شهرها هم پیدرپی از ورود گردشگران خارجی به شهرها عکس و گزارش منتشر میکنند و مدعی میشوند که شمار گردشگران رو به افزایش است.
چین که از کشورهای حامی رژیم طالبان تلقی میشود، از نخستین کشورهایی بود که با فروپاشی دولت جمهوری، سفارت افغانستان در پکن را به طالبان واگذار کرد و با راهاندازی مناسبات سیاسی و اقتصادی، روابطش را با طالبان گسترش داد. از زمان بازگشت طالبان به قدرت، شماری از چهرههای تاثیرگذار چینی در شبکههای اجتماعی که میلیونها مخاطب دارند، پیوسته در مورد سفر به افغانستان و روابط چین و افغانستان مطلب منتشر میکنند.
کاربری با نام «د چین غوتی»، با یک میلیون و ۷۰۰ هزار دنبالکننده در فیسبوک و صدها هزار دنبالکننده در تیکتاک و اینستاگرام، به زبان پشتو مطلب منتشر میکند. شرکت متا به بخش مشخصات این حساب کاربری نشان «حساب کاربری تحت کنترل دولت چین» را افزوده که نشان میدهد یک برنامه هدفمند دولتی در زمینه تبلیغ حضور چین در افغانستان است.
این کاربر چینی به زبان پشتو، مطالبی در مورد روابط چین و افغانستان منتشر میکندــ فیسبوکدر میان کشورهای منطقه، چین بیشتر از همه به سرمایهگذاری در معادن افغانستان علاقه دارد و شرکتهای این کشور در دو سال گذشته قراردادهای بزرگ و طولانیمدتی در زمینه استخراج معادن مس عینک، معادن طلا در تخار و بدخشان و استخراج نفت حوزه آمودریا در شمال افغانستان امضا کردهاند.
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری پیشین آمریکا، پس از خروج آشفته دولت بایدن از افغانستان، چندین بار در سخنرانیها گفت که چین میخواهد پایگاه هوایی بگرام در شمال کابل را تصرف کند، با این حال هنوز نشانهای از حضور نظامی چین در افغانستان مشاهده نشده است.
چین رژیم طالبان را به رسمیت نشناخته است اما دیپلماتهای این کشور در سازمان ملل متحد و نشستهای بینالمللی، از موضع طالبان حمایت میکنند و همواره بر رفع تحریمها علیه طالبان و آزادسازی ذخایر بانک مرکزی افغانستان و واگذاری آن به طالبان تاکید میکنند.
هرچند کشورهای مختلف از جمله روسیه و چین، از قدرتمند شدن گروه داعش خراسان در افغانستان نگراناند و شهروندان چین و سفارت روسیه در کابل نیز در سال ۲۰۲۲ هدف حمله داعش قرار گرفتهاند، به نظر میرسد دولت چین همچنان با ارائه تصویری مثبت از افغانستان تحت سلطه طالبان به نحوی در تلاش برای خارج کردن این گروه از انزوای بینالمللی است.