رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی که به تازگی به ایران سفر کرده، در آستانه نشست شورای حکام به فایننشالتایمز گفت: «ایران برای نخستین بار در بیش از یک سال اخیر آماده گفتوگوی جدی با آژانس است.» او همزمان به روزنامه گاردین نیز گفت، به دنبال توافق جدیدی با ایران نیست و به همان بیانیه مشترک مارس ۲۰۲۳ قناعت میکند.
باتوجه به اظهارات گروسی بهنظر میرسد مانند سفرهای قبلی به او وعده همکاری داده شده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در سفر مارس سال گذشته گروسی به تهران نیز وعده نصب دوباره ۳۰ دوربین آژانس در تاسیسات هستهای داده شده بود اما فقط ۹ دوربین فعال شد.
نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی حدود سه هفته دیگر، سوم ژوئن، در وین برگزار میشود. تصویب قطعنامهای علیه ایران در این نشست میتواند زمینهساز فعال شدن مکانیسم ماشه باشد. اما تهران به روال بسیاری از نشستهای قبلی شورای حکام، در آستانه برگزاری این نشست میزبان گروسی در تهران بود.
فایننشالتایمز اظهارات گروسی را نشانه تمایل تهران به کاهش تنش با آمریکا توصیف کرده است.
گروسی به فایننشالتایمز گفت، روابط ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی که برای ماهها پرتنش بود، «میتواند وارد مرحله جدیدی شود.»
مدیرکل آژانس بیالمللی انرژی اتمی همچنین گفته است که پس از ماهها روابط ایران و آژانس دوباره برقرار شده و بهنظر میرسد تهران میخواهد درباره موضوعات جدی مذاکره کند.
این درحالی است که گروسی گفته تهران برای ساخت سه بمب هستهای در مدت چند هفته، مواد لازم را در اختیار دارد. او همچنین به در نوسان بودن تولید اورانیوم غنیشده ۶۰ درصدی در ایران اشاره کرد اما گفت که این نوسانات خیلی جدی نیست، در دورهای تولید سرعت گرفته و در دورهای سرعت کمتر شده است اما برنامه در حال رشد و گستردهتر شدن است.
مدیرکل آژانس گفت، برای محدود نگاهداشتن فعالیتها و نظارت موثر تلاش میکنیم.
گروسی در این مصاحبه به برقرار بودن کانال دوجانبه بین تهران و واشینگتن اشاره کرد.
فایننشالتایمز هم پیشتر گزارش داده بود که مقامات ایران و آمریکا در ماه ژانویه مذاکراتی غیرمستقیم در عمان داشتهاند.
مدیرکل آژانس در مصاحبه دیگری که با گاردین انجام شده است نیز درباره اظهارات اخیر مقامات جمهوری اسلامی در زمینه احتمال تغییر دکترین هستهای در صورت احساس تهدید، ابراز نگرانی کرد. به گزارش این روزنامه بریتانیایی، گروسی خواسته است که صحبت درباره تغییر سیاست هستهای متوقف شود.
کمال خرازی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی اخیرا از احتمال تغییر دکترین هستهای سخن گفته است. در این اظهارات او مبنا را بر اساس صلحآمیز بودن فعالیتهای هستهای ایران گذاشته و از احتمال تغییر آن سخن گفته اما تا کنون هیچ مرجع رسمی جهانی یا نهاد بینالمللی از جمله آژانس بینالمللی انرژی اتمی قادر به تایید ماهیت صلحآمیز فعالیتهای هستهای ایران نبوده است.
گروسی روز سهشنبه، پس از دیدار با دیوید کمرون، وزیر خارجه بریتانیا در لندن به گاردین گفت: «ببینید، صحبت درباره سلاح هستهای برای من خیلی جدی است و باید متوقف شود.»
او افزود: «به شرایطی نزدیک میشویم که این پرسش بزرگ مطرح میشود که آنها چه میکنند و چرا آن را انجام میدهند؟»
به گزارش گاردین، گروسی به دنبال توافقی غیر از توافق انجام شده در مارس ۲۰۲۳ نیست. این روزنامه بریتانیایی همچنین نوشته است که صدور قطعنامه در شورای حکام میتواند به خروج ایران از پیمان منع اشاعه هستهای بیانجامد.
گروسی گفت: میکوشم از کارتهای موجود بیشترین بهره را ببرم و کارآمد بوده است. این ضروری است، مگر اینکه به دنبال جنگ یا چیز دیگری باشید.
البته گروسی روشن نکرد که در این روند به گفته او کارآمد، تا کنون چه دستاوردی داشته است و کدام ابهامها برای آژانس رفع شده و یا روند نظارتها چگونه برقرار شده است.
گروسی درباره نظارتها با کلیگویی به گاردین گفت: در دورهای دوربینها میتوانستند ضبط کنند و به فیلم ضبط شده دسترسی نداشتیم و در دورهای هم هیچ چیزی نداشتیم.
او بار دیگر تاکید کرد به دنبال مذاکره برای توافق یا سند جدید نیست و بیانیه مشترک سال ۲۰۲۳ به اندازه کافی خوب است و چیز دیگری لازم نیست.