مقامهای طالبان در استان هرات دریچههای سد سلما را باز کردند و آب آن را به سمت هریرود که به سوی سد دوستی ایران و ترکمنستان میرود، هدایت کردند.
در پی بارندگیهای شدید، آب در پشت سد سلما در هرات بالا آمد و طالبان که نمیتوانستند آب را بیش از این پشت سد سلما ذخیره کنند، دریچههای این سد را باز کردند. رها شدن آب پشت سد سلما به سرازیر شدن سیل و بروز خسارات جانی و مالی در مسیر هریرود منجر شد.
چند تن از ساکن استان هرات به ایندیپندنت فارسی گفتند که آب زیر پل پشتون و پل مالان شهرستان انجیل هرات جاری شده است و به سمت سد دوستی میرود. شماری زیادی از ساکنان هرات برای تماشای جاری شدن آب در هریرود روی این پلها رفتند و عکس یادگاری و ویدیو گرفتند. منطقه پس از مدتها با ازدحام مردم دوباره به مکانی تفریحی بدل شد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در سالهای گذشته به دلیل خشکسالی شدید، در این وقت سال آب بسیار کمی زیر پل پشتون و پل مالان جریان داشت، اما حالا رودخانهای خروشان زیر پلها جریان دارد.
مقامهای ایران و ترکمنستان تاکنون در مورد میزان آبی که از هریرود به سمت سد دوستی سرازیر شده است، اظهارنظری نکردهاند.
سد سلما یکی از بزرگترین سدهای آبی افغانستان است. این سد خرداد ۱۳۹۵ با حضور محمد اشرف غنی، رئیسجمهوری وقت افغانستان، و نارندرا مودی، نخستوزیر هند، افتتاح شد. دولت هند حدود ۲۹۰ میلیون دلار برای احداث این سد اختصاص داده بود. این سد در بالادست هریرود، در نزدیکی شهرستان چشت استان هرات واقع است و ۱۰۷ متر ارتفاع و ۵۵۰ متر طول دارد. ظرفیت این سد ۶۳۳ میلیون مترمکعب است و در کنار تولید ۴۲ مگاوات ساعت برق، ظرفیت آبیاری حدود ۸۰ هزار هکتار زمین را نیز دارد. با تکمیل این سد، از ورود بخش زیادی از آب هریرود به ایران جلوگیری شد.
طالبان همچنین ادعا میکنند که در حال اتمام ساخت سد پاشدان، دومین سد آبی بزرگ پس از سلما، در شهرستان کرخ استان هراتاند. این سد هم روی هریرود احداث میشود. ملا عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی نخستوزیر طالبان، نهم فروردین به هرات رفت و اطمینان داد که سد پاشدان تکمیل میشود.
هریرود از مناطق مرتفع شهرستان لعل و سرجنگل استان غور سرچشمه میگیرد و با گذر از استان هرات، به ایران و ترکمنستان میرود. بخشی از آب رودخانه هریرود به سد دوستی در مرز ایران و ترکمنستان سرازیر میشود. این سد بزرگترین سد مخزنی در شرق ایران است که کار ساخت آن در سال ۱۳۷۹ آغاز و در سال ۱۳۸۴ پایان یافت. سد دوستی ۷۸ متر ارتفاع دارد، طول تاج آن ۶۵۰ متر است و ظرفیت آن یک میلیارد و ۲۵۰ میلیون مترمکعب است. ساخت سد سلما و خشکسالیهای پیدرپی در افغانستان باعث شده بود که آب کمی به سمت سد دوستی سرازیر شود و مقامهای ایرانی سال گذشته از کاهش قابلتوجه آب پشت این سد خبر داده بودند.
ایران و افغانستان در سال ۱۳۵۱ برای تقسیم آب هیرمند معاهدهای امضا کردند که بر اساس آن، حقابه ایران سالانه ۸۱۷ میلیون مترمکعب مشخص شد، اما در حوزههای آبی دیگر از جمله هریرود معاهده و توافقنامهای ندارند.
طرح ساخت سد بخشآباد در استان فراه به دلیل ناامنی گسترده در دوران حکومت پیشین افغانستان عملی نشد. با تکمیل این سد، از سرازیر شدن آب فراهرود به ایران هم جلوگیری خواهد شد. طالبان ادعا میکنند کار ساخت دو تونل انحرافی سد بخشآباد در حال تکمیل است. دو هفته قبل، ملا عبدالطیف منصور، وزیر انرژی و آب طالبان، به استان فراه رفت و از روند ساخت سد بخشآباد بازدید کرد.
حکومت طالبان اعلام کرده که با تکمیل سد بخشآباد، بیش از ۱۰۴ هزار هکتار زمین زراعتی آبیاری میشود و این سد ظرفیت تولید ۲۷ مگاوات برق دارد. به گفته طالبان، با ساخت سد بخشآباد، یک هزار و ۳۶۹ میلیون مترمکعب آب ذخیره خواهد شد.
سد کمالخان هم فروردین ۱۴۰۰ با حضور اشرف غنی، رئیسجمهوری پیشین افغانستان، به بهرهبرداری رسید. سد کمالخان در شهرستان چهار برجک در ۹۵ کیلومتری جنوب شهر زرنج، مرکز استان نیمروز، قرار دارد و با هزینه بیش از ۲۰۰ میلیون دلار و به کمک آمریکا تکمیل شده است.
با تکمیل این سدها در استانهای غربی و جنوبی افغانستان، مقدار قابلتوجهی از جریان آب رودها به سمت ایران کاسته میشود و استانهای هممرز با افغانستان در ایران با کمبود بیشتر آب مواجه خواهند شد.