وزیر ارتباطات جمهوری اسلامی خبر داد که بزرگ‌ترین پایگاه فضایی غرب آسیا ‌در چابهار در حال ساخت است. او مدعی شد فاز نخست این پایگاه با ۵۶ درصد پیشرفت فیزیکی در حال تکمیل است و قرار است تا بهمن‌ ۱۴۰۳ به بهره‌برداری برسد.

جمهوری اسلامی در سال‌های اخیر در چندین پروژه فضایی برای ارسال ماهواره به فضا با شکست مواجه شده است. در گزارش مهرماه سال گذشته پایگاه خبری اسپیس آمده بود که جمهوری اسلامی قصد دارد برای ساخت ماهواره سنجش از دور خیام با مقام‌های روسیه مذاکره کند و از آنان کمک بگیرد. این مذاکرات شامل طراحی و تعیین مشخصات فنی ماهواره‌های جدید خیام و نیز طرح‌هایی برای ساخت یک ماهواره کوچک و یک ماهواره مخابراتی بود.

حالا عیسی زارع‌پور با اعلام اینکه بزرگ‌ترین پایگاه فضایی غرب آسیا به‌ یاد ابراهیم رئیسی، رییس‌جمهوری ایران، درحال ساخت است، افزود: «این پایگاه با کا‌ر شبانه‌روزی در حال تکمیل است و حداکثر تا دهه فجر به بهره‌برداری می‌رسد تا نخستین پرتاب را امسال از این پایگاه داشته باشیم.»

هم‌زمان خبرگزاری تسنیم هم مدعی شد که از زمان شروع به کار دولت سیزدهم در تابستان ۱۴۰۰ تاکنون «۱۲ پرتاب فضایی موفق» انجام شده که معادل تعداد پرتاب‌های فضایی است که در یک دهه قبل از آن انجام شده است. دست‌یابی به مدار ۷۵۰ کیلومتری، ساخت منظومه قاسم سلیمانی، پایگاه فضایی چابهار، کپسول زیستی، ثبت تصاویر ماهواره‌ای با دقت یک متر و تزریق‌های چندگانه، ازجمله دستاوردهای ادعایی خبرگزاری تسنیم و دولتی‌ها در این گزارش است.

اما نگاهی به کارنامه‌ جمهوری اسلامی در صنعت فضایی نشان می‌دهد که در سال‌های اخیر آنان با چندین مورد ناکامی چشم‌گیر در برنامه‌های فضایی روبه‌رو شدند، ازجمله ناکامی در پرتاب ماهواره پیشگام در آگوست ۲۰۱۶، ارسال ناموفق ماهواره ظفر۱ به مدار زمین در فوریه ۲۰۱۹، پرتاب شکست‌آمیز ماهواره برکت۲ در آگوست ۲۰۲۰، قطع ارتباط ماهواره پارس۱ با زمین در سپتامبر ۲۰۱۹ و از دست رفتن کنترل ماهواره ناهید۱ در مارس ۲۰۲۱.

علاوه بر این موارد، تاخیر در پرتاب‌های فضایی و دست نیافتن به برخی اهداف برنامه‌ریزی‌شده نیز از دیگر چالش‌های برنامه فضایی ایران بوده است. ناکامی‌هایی که دلایلشان می‌تواند موارد مختلفی مانند مشکلات فنی، کمبود بودجه، تحریم‌های بین‌المللی و فقدان تجربه کافی باشد.

همچنین در برخی از موارد، ادعای موفقیت‌آمیز بودن پرتاب ماهواره‌ها و «دستاورد بزرگ» خواندن آن در سخنان مقامات ایران و سپاه پاسداران، از سوی مقامات دیگر کشورها رد شده است.

ازجمله آوریل ۲۰۲۰ که سپاه پاسداران مدعی شد نخستین ماهواره نظامی را با موفقیت به فضا پرتاب کرده و آن را «یک دستاورد بزرگ و پیشرفت در زمینه موشکی» اعلام کرد، اما در ادامه ژنرال جی ریموند، فرمانده نیروی فضایی ایالات متحده، در خصوص آن گفت: «این ماهواره فناوری جدیدی ندارد، دوربین نصب‌شده روی موشک از نوع بسیار معمولی است و نمی‌تواند اطلاعات خاصی جمع‌آوری کند.»

با این حال، جمهوری اسلامی همچنان به صرف هزینه‌های هنگفت در این صنعت و الگوبرداری از کشورهای روسیه، چین و کره شمالی برای ارتقای توانایی‌های خود در پرتاب موشک و ماهواره ادامه می‌دهد. بهمن‌ ۱۴۰۲ نیز رسانه‌های ایران اعلام کردند که برای اولین‌بار، هم‌زمان، سه ماهواره ایرانی با نام‌های مهدا، کیهان۲ و هاتف۱ با ماهواره‌بر سیمرغ به فضا پرتاب شدند و با موفقیت در مدار قرار گرفتند.

فرانسه، آلمان و بریتانیا روز جمعه ۲۶ ژانویه (۶ بهمن)، چند روز پس از پرتاب ماهواره ثریا از طریق ماهواره‌بر قائم۱۰۰، در بیانیه‌ای مشترک، این اقدام جمهوری اسلامی را محکوم کردند و با اشاره به اینکه ماهواره‌بر سوخت جامد سپاه پاسداران از فناوری لازم برای توسعه سامانه موشک‌های بالیستیک دوربرد بهره برده است، هشدار دادند که این سامانه به تهران امکان می‌دهد موشک‌های دوربرد نیز پرتاب کند.

به‌‌دلیل شباهت زیاد فناوری استفاده‌شده در پرتاب‌های ماهواره‌ای و پرتاب‌های بالیستیک، پرتاب ماهواره‌های جدید ایران از نگاه قدرت‌های غربی به‌منزله «پیشرفت‌های نگران‌کننده این کشور در زمینه موشک‌های بالیستیک» تعبیر می‌شود.