کمیسیون حقوق بشر افغانستان، تازهترین گزارش سالانه خود را در مورد تلفات غیرنظامیان در جنگ افغانستان به نشر سپرده است. بر اساس این گزارش، تلفات افراد غیرنظامی در سه ماهه آخر سال ۲۰۱۹ نسبت به سه ماه آخر سال ۲۰۱۸ میلادی، ۳۸ درصد کاهش را نشان میدهد. این گزارش حاکی از آن است که دولت افغانستان در حدود ۴۴ درصد، و طالبان در حدود ۲۷ درصد، سطح تلفات افراد غیرنظامی را کاهش دادهاند.
اما به طور کلی، تلفات غیرنظامیان در سال ۲۰۱۹ نشانگر هفت درصد کاهش نسبت به سال ۲۰۱۸ است. در سال ۲۰۱۹ میزان تلفات وارده بر غیرنظامیان در اثر جنگها و درگیریهای داخلی افغانستان ۱۰۷۷۲ نفر بوده که این رقم شامل کودکان و زنان نیز میشود. (۲۸۱۷ نفر کشته و ۷۹۵۵ نفر زخمی)
این درحالی است که تلفات غیرنظامیان در سال ۲۰۱۸، در مجموع شامل ۱۱۶۱۱ کشته و زخمی بوده است. بر اساس گزارش کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، عامل ۷۱ درصد تلفات غیرنظامیان در سال ۲۰۱۹، طالبان بودهاند. میتوان گفت که ۱۴ درصد از این تلفات توسط نیروهای امنیتی افغانستان انجام گرفته است. باعث ۵ درصد این تلفات نیروهای داعش بوده و در حدود ۱ درصد از این تلفات ناشی از پرتاب راکت از خاک پاکستان به افغانستان بوده است. درحالی که عامل ۹ درصد از تلفات غیرنظامیان هنوز مشخص نیست.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
سال ۲۰۱۹ اما برای خبرنگاران افغانستان سال پرچالش و مرگباری بوده است. در این سال، در مجموع ۳۱ کشته و زخمی از خبرنگاران به ثبت رسیده است که ۱۰ کشته و ۲۱ زخمی را شامل میشود.
آمار تلفات و صدمات غیر نظامیان نسبت به سالهای گذشته افزایش نشان میداد.
دلیل این کاهش میتواند مربوط به کاهش مناطق تحت کنترل توسط گروه داعش در افغانستان باشد. نیروهای وابسته به گروه داعش در ۲۰۱۵ با منفجر کردن چندین جنگجوی طالبان در شهرستان اچین در استان ننگرهار، حضور خشونتبار خود را در افغانستان تثبیت کردند. پس از آن، هرچند دولت افغانستان و نیروهای ناتو بخش عمده تمرکز خود را روی داعش قرار دادند و حملات بزرگی، از جمله استفاده از «مادر بمبها» (بمب یازده تنی) علیه آنان به راه انداختند، اما این گروه توانست تا سال ۲۰۱۹ در افغانستان حضور داشته باشد. در اواخر ۲۰۱۹، رئیس جمهور غنی با سفر به استان ننگرهار، ختم شدن غائله داعش در افغانستان را اعلام کرد. با این حال، گفته میشود که هنوز گروههای کوچکی از وابستگان به داعش در شمال غرب افغانستان حضور دارند. به هر حال، داعش در زمان حضور فعال خود در افغانستان، عامل کشتارهای فجیع غیرنظامیان بود. به همین دلیل، سال به سال تلفات غیرنظامیان در افغانستان افزایش مییافت. می توان گفت با کاهش حضور داعش در افغانستان، سطح تلفات غیرنظامیان نیز کاهش یافته است.
دلیل دوم میتواند تا مربوط به مذاکرات صلح و تلاش برای یافتن یک راه حل سیاسی جهت خاتمه جنگ در افغانستان باشد. طالبان در طول روند گفتوگوهای صلح با نمایندههای دولت امریکا، کوشیدند تا از خود چهره مردمیتری به نمایش بگذارند. در آن روند، سطح حملات کور، مانند حملات انتحاری در شهرها، بمبهای کنار جادهای و سنگر گرفتن در میان خانههای مردم را کاهش دادند. به همین دلیل، در سال ۲۰۱۹ که سال اوجگیری مذاکرات صلح بود، سطح تلفات غیرنظامیان هم کاهش یافت. با این حال، طالبان هنوز هم عامل ۷۱ درصد تلفات غیرنظامیان در افغانستان هستند.
دلیل سوم برمیگردد به بالا رفتن ظرفیتهای نظامی دولت افغانستان، افزایش تسلیحات پیشرفته، از جمله هلیکوپترهای جنگی و هواپیماهای بدون سرنشین، که باعث شده است تا سطح هدفگیریهای دولت علیه مخالفان، دقیقتر شود. به ویژه هواپیماهای بدون سرنشین توانستهاند نیروهای طالبان را در بیرون از شهرها غافلگیر کنند و حملات هوایی نیروهای دولتی، به تلفات کمتری نسبت به گذشته انجامیده است. بر آن مبنا و بر اساس گزارش کمیسیون حقوق بشر افغانستان، نیروهای امنیتی افغان توانستهاند تلفات غیرنظامی را نسبت به سال گذشته، تا ۴۴ درصد کاهش دهند.
با این حال، هنوز میزان تلفات غیرنظامیان در افغانستان به شدت بالاست. همچنان کشته و زخمی شدن بیش از ده هزار نفر در یک سال، برای این کشور فاجعهبار است. همه در انتظار آن هستند که جنگ در افغانستان به صلح تبدیل شود و آمار تلفات مردم در اثر جنگ، به صفر برسد.