«امارت طالبان» با چهره‌های پنهانی و مرموز

ملا هبت‌الله آخندزاده، تاج‌میر جواد، قیوم ذاکر و صدر ابراهیم از تکرار سناریو کشته‌شدن اختر محمد منصور و ایمن الظواهری در حملات هوایی برای خود نگران‌اند

عکس منتسب به رهبر طالبان در یکی از همایش‌های این گروه‌- Wakil KOHSAR/AFP

از قدرت‌گیری مجدد طالبان در افغانستان حدود سه سال می‌گذر‌د اما از چندین نام مطرح این گروه از جمله ملا هبت‌‌الله آخندزاده، رهبرطالبان، تاج‌میر جواد، معاون استخبارات (اطلاعات) و قیوم ذاکر، معاون وزارت دفاع طالبان، هیچ عکس و ویدیویی منتشر نشده و این افراد همواره پنهان و به‌شدت تحت حفاظت و تدابیر امنیتی شدید بود‌ه‌اند، به طوری که دستیابی به این مقام‌های طالبان از گذشتن از هفت خوان رستم دشوارتر است و آن‌ها تنها با حلقه‌ای محدود از افراد مورداعتمادشان رودررو دیدار می‌کنند.  

مسئولان مطبوعاتی و رسانه‌های وابسته به گروه طالبان هم از تاج‌میر جواد، قیوم ذاکر و صدر ابراهیم به‌ندرت نام می‌برند و به نظر می‌رسد که این سه چهره مطرح نهادهای امنیتی، دفاعی و استخباراتی طالبان به هیاهوهای رسانه‌ای و حضور در انظار عمومی تمایلی ندارند. 

از ملا هبت‌الله آخندزاده، رهبر طالبان، هم تنها یک عکس منتشر شده است، به طوری که برخی شهروندان افغانستان با آن را به کنایه و تمسخر، «عکس پاسپورتی» خطاب می‌کنند.

رژیم طالبان چندین بار ادعا کرده که ملا هبت‌الله در حضور جمع کثیری از شهروندان این کشور سخنرانی کرده، اما عکس یا ویدیویی که حضور ملا هبت‌الله را اثبات کند، منتشر نکرده است.  

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

هبت‌الله آخندزاده سومین رهبر طالبان است که برداشتی سختگیرانه‌ و افراطی از اسلام دارد و بر همین اساس تحصیل، کار و اشتغال بخش زیادی از زنان افغانستان را ممنوع اعلام است. او معتقد است که در راستای اجرای شریعت اسلامی، نباید هیچ نرمشی نشان داد. فرمان‌های رهبر طالبان به افزایش تحریم‌های کشورهای غربی و کاهش کمک‌های بشردوستانه به افغانستان منجر شده است؛ آن هم در شرایطی‌ که این کشور با یکی از سخت‌‎ترین بحران‌های انسان مواجه است. 

از صدر ابراهیم، معاون وزیر داخله (کشور) طالبان هم تا دی ۱۴۰۲ هیچ عکس و ویدیویی منتشر نشده بود، اما پس از آن، طالبان و هوادارانشان چندین عکس از صدر ابراهیم در شبکه ایکس منتشر کردند. پیش‌تر رحمت‌الله نبیل، رئیس پیشین سازمان امنیت ملی افغانستان، گفته بود که خدا‌یداد، با اسم جهادی ملا ابراهیم صدر، از قوم الکوزی و متولد منطقه ساروان قلعه شهرستان سنگین استان هلمند است. 

قیوم ذاکر و صدر ابراهیم از فرماندهان مشهور طالبان در جنوب و بخش‌هایی از غرب افغانستان بودند و از چهره‌های ضدپاکستان و نزدیک به جمهوری اسلامی ایران شناخته می‌شوند. پس از کشته شدن ملا اختر محمد منصور در حمله هوایی نیروهایی آمریکایی در مسیر سفر از ایران در اردیبهشت ۱۳۹۵، قیوم ذاکر و صدر ابراهیم در جنوب افغانستان شورای هلمند را تشکیل دادند. گفته می‌شود شورای هلمند روابط نزدیکی با جمهوری اسلامی از جمله سپاه پاسداران برقرار کرده بود و حتی برخی از زخمی‌های شورای هلمند طالبان برای درمان به ایران منتقل شدند.  

نام قیوم ذاکر بار دیگر اواخر تیرماه سر زبان‌ها افتاد که هبت‌الله آخندزاده وزرا و مقام‌های ارشد امنیتی را به قندهار در جنوب افغانستان فرا خواند و ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی رژیم طالبان، اعلام کرد که در این نشست ملا یعقوب، وزیر دفاع، سراج‌الدین حقانی، وزیر داخله، عبدالحق وثیق، رئیس اداره استخبارات و شماری دیگر از مسئولان عالی‌رتبه حضور داشتند و برخی منابع نزدیک به طالبان گفتند که در این نشست ملا قیوم ذاکر نیز حضور داشته است. پس از آن، نامه رسمی ملا یعقوب منتشر شد که در آن مسئولیت تمامی نیروهای مرزی ارتش این گروه را به ملا قیوم ذاکر سپرد. 

تاج‌میر جواد، معاون استخبارات (اطلاعات) است که از او به‌عنوان فردی نزدیک به رهبر طالبان نام برده می‌‍شود. او اسفند ۱۴۰۲ شماری از نیروهای انتحاری این گروه را به قندهار فرا خواند و به آنان دستور داد از فرمان‌های هبت‌الله پیروی کنند و برای حملات انتحاری آماده باشند. گفته می‌شود تاج‌میر بینایی‌اش را از دست داده است، اما همچنان از او به‌عنوان مغز متفکر حملات انتحاری طالبان نام برده می‌شود که کنترل و نفوذ زیاد بر نیروهای انتحاری طالبان دارد.

از تاج‌میر جواد هم هیچ عکسی منتشر نشده است تا چهره‌اش شناسایی شود و او هم جز با مقام‌های ارشد طالبان و نیروهای استخباراتی و انتحاری دیدار نمی‌کند و نمی‌خواهد در محافل و مراسم‌ حضور یابد.  

سازمان استخبارات طالبان تنها چند فایل صوتی منتسب به تاج‌میر را منتشر کرده است و در اطلاعیه‌هایش هم از او نام نمی‌برد. 

بیشتر مقام‌های ارشد رهبری طالبان در دوران حکومت پیشین افغانستان و حضور نظامی آمریکا و ناتو در این کشور عکس‌ یا ویدیو از خود منتشر نمی‌کردند و در فضای عمومی نیز ظاهر نمی‌شدند که دلیل آن ترس از هدف قرار گرفتن از سوی نظامیان حکومت پیشین و متحدان غربی آن‌ها بود. با فروپاشی حکومت افغانستان و پایان ماموریت نظامی آمریکا و ناتو در این کشور، بخش زیادی از مقام‌های طالبان نقاب از چهره‌ برداشتند و در انظار عمومی حاضر شدند. ملا یعقوب، فرزند ملا عمر، بنیان‌گذار تحریک طالبان افغانستان و وزیر دفاع این گروه، و سراج‌الدین حقانی، رهبر شبکه مخوف حقانی و وزیر کشور (داخله)، از جمله مقام‌هایی بودند که چهره‌شان را عیان کردند.  

طالبان نمی‌توانند حریم هوایی افغانستان را کنترل کنند و آمریکا هم پیش از خر‌وج از افغانستان، تمام تجهیزات و امکانات کنترل حریم هوایی را غیرعملیاتی و دست طالبان را از این امر مهم کوتاه کرد. پس از آن بود که ایمن‌ الظواهری، رهبر شبکه القاعده، ۳۱ ژوییه ۲۰۲۲ در منطقه دیپلمات‌نشین کابل هدف حمله هواپیمای بی‌سرنشین آمریکایی قرار گرفت و کشته شد، اما طالبان کشته‌شدن ایمن الظواهری در افغانستان را رد کردند.   

ملا هبت‌الله آخندزاده، تاج‌میر جواد، قیوم ذاکر و صدر ابراهیم از تکرار سناریو کشته شدن اختر محمد منصور، رهبر دوم این گروه، و ایمن الظواهری در حمله‌ هوایی، برای خود نگران‌اند و به همین دلیل دور از اجتماع و در میان حصارهای امنیتی بلند زندگی می‌کنند. از سوی دیگر در درون طالبان هم آتش جنگ قدرت شعله‌ور شده است و این چهره‌های کلیدی طالبان از هدف قرار گرفتن به دست رقیبانشان، نیز در هراس‌اند و نمی‌خواهند چهره‌شان را آفتابی کنند. 

بیشتر از جهان