پس از حمله به بیروت آیا تل‌آویو هدف قرار خواهد گرفت؟

افزایش توانمندی‌های نظامی جمهوری اسلامی عمده‌ترین عامل تحول در موازنه قدرت در منطقه است

خودروهای آسیب‌دیده از حمله اسرائيل به حومه بیروت، ۳۰ ژوییه ۲۰۲۴‌ــ عکس از  Anwar Amro/AFP via Getty Images

مذاکرات علنی درباره ماهیت و جغرافیای حمله قابل‌پیش‌بینی‌ اسرائیل به لبنان در پاسخ به «حمله موشکی حزب‌الله به روستای مجدل شمس» مشابه مذاکرات قبلی نیست و تحولات بی‌سابقه و خطرناک منجر می‌شود. آیا اسرائیل به مواضع حزب‌الله در جنوب بیروت حمله خواهد کرد یا فرودگاه پایتخت لبنان را هدف قرار خواهد داد؟ آن هم در حالی که حزب‌الله می‌گوید در صورت حمله به بیروت، تل‌آویو هدف حمله موشکی مشابه حمله حوثی‌ها قرار خواهد گرفت.

اگر پاسخ اسرائیل به حزب‌الله تهاجم زمینی به نوار مرزی لبنان برای ایجاد منطقه‌ای منزوی باشد، آیا جنگ زمینی گسترده‌تر خواهد شد؟ دولت بایدن به آکسیوس گفت نگران است که تهاجم زمینی به لبنان حتی اگر به مناطق نزدیک مرز محدود باشد، «جمهوری اسلامی ایران را به مداخله در جنگ وادارد».

از سوی دیگر، این نخستین باری است که جمهوری اسلامی با لحنی متفاوت از گذشته اعلام کرده است که در جنگ علیه لبنان مداخله خواهد کرد و «هر گونه حمله به لبنان ایران را به سمت مداخله سوق خواهد داد».

لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا، که بارها عبارت «جنگ همه‌جانبه» برسر غزه را به سخره گرفته بود، بار دیگر آن را تکرار کرد و گفت: «جنگ اسرائیل در لبنان اجتناب‌ناپذیر نیست اما در صورت گسترش دامنه رویارویی، ایالات متحده به حمایت از اسرائیل متعهد است.»

در واقع، تحول جدیدی که سطح تنش‌ها را بالا برد، این بود که حزب‌الله تهدید کرد در صورت حمله به مناطق در اختیار این حزب از جمله بیروت و فرودگاه آن، تل‌آویو موشک‌باران خواهد شد.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

تل‌آویو بزرگ‌ترین شهر و قلب اسرائیل است که دولت این کشور در قوانین تعامل آن را خط قرمز خود می‌داند. به همین دلیل، حمله حوثی‌ها به این شهر اگرچه محدود بود و به کشته شدن تنها یک نفر منجر شد، بعد جدیدی به درگیری‌ها افزود و باعث شد اسرائيل در واکنش به این تهاجم، بندر حدیده در جنوب یمن را هدف حمله بزرگی قرار دهد. اکنون در حالی که انتظار می‌رود اسرائيل در پاسخ به حمله مجدل شمس که به کشته شدن ۱۲ نفر انجامید، حمله‌ای انجام دهد، آیا حزب‌الله واقعا خواهان گسترش دامنه درگیری با اسرائيل است؟

حمله به زمین فوتبال روستای مجدل شمس در بلندی‌های جولان که جان ۱۲ نفر را گرفت، احتمالا اشتباهی بود که عامل آن می‌تواند مختصات نادرست یا نقصی فنی باشد، به‌ویژه اینکه این روستا در محدوده هدف نیست. این حادثه زمانی رخ داد که نتانیاهو در حال بازگشت از ایالات متحده به اسرائيل بود.

فارغ از اینکه حمله به مجدل شمس اشتباه پدافندی یا اقدام عمدی بود، موشه آربل، وزیر کشور اسرائيل، گفت: «پاسخ ما به حمله موشکی به جولان نمی‌تواند کمتر از پاسخ ما به حمله حوثی‌ها به تل‌آویو باشد.»

با این حال، جمهوری اسلامی ایران هم نمی‌تواند ظرف کمتر از یک سال دو متحدش را از دست بدهد و هیچ‌گونه واکنشی نشان ندهد. بنابراین، تهران برای بقای حزب‌الله دست به هر کاری خواهد زد؛ به‌ویژه اینکه حزب‌الله عمده‌ترین گروه نیابتی جمهوری اسلامی در منطقه است و رژیم ایران از این حزب برای پیشبرد اهدافش در سوریه، عراق و یمن بهره‌برداری می‌کند.

با توجه به اینکه نوار غزه یک منطقه منزوی بود و حماس هم در مقایسه با حزب‌الله از برای جمهوری اسلامی اهمیت کمتری داشت، رژیم ایران حماس را در میدان نبرد تنها گذاشت. به همین دلیل، اسرائيل با آغاز حمله نظامی کوبنده علیه حماس، بیشتر توانایی‌های نظامی آن را نابود کرد و حدود نیمی از رهبران آن را که سردرگم شده بودند، از بین برد و حماس جز حمایت تبلیغاتی هیچ کمکی از جمهوری اسلامی ایران و سایر کشورهای منطقه دریافت نکرد.

به‌نظر من، افزایش توانمندی‌های نظامی جمهوری اسلامی عمده‌ترین عامل تحول در موازنه قدرت در منطقه است. با توجه به هشدار حزب‌الله به هدف قرار دادن تل‌آویو و حمله پهپادی موشکی گسترده رژیم ایران به اسرائيل در ماه آوریل، این پرسش مطرح می‌شود که آیا جمهوری اسلامی به قدرتی تعیین‌کننده تبدیل شده است که واقعا می‌تواند اسرائیل را تهدید کند؟

موضوع امنیت اسرائیل را نمی‌توان با امنیت بسیاری از کشورهای دیگر مقایسه کرد، زیرا اسرائيل قدرتی هسته‌ای و از نظر مساحت کشوری کوچک است که برای جلوگیری از قرار گرفتن در معرض حمله، اغلب بر مفهوم بازدارندگی متکی است. بنابراین، واکنش آن به‌آسانی قابل‌پیش‌بینی نیست.

در نتیجه حمله این کشور به لبنان ممکن است بر اساس ملاحظات بازدارندگی انجام شود و به آنچه در روستای مجدل شمس رخ داد، ربطی نداشته باشد و هدف آن متوقف کردن رشد توانمندی‌های جنگی باشد که حزب‌الله فناوری آن را از جمهوری اسلامی ایران دریافت کرده است.

در حال حاضر، عامل اصلی نگرانی اسرائيل ادامه حمایت مالی جمهوری اسلامی ایران از متحدانش در منطقه و ارسال تسلیحات پیشرفته از جمله موشک و پهپاد برای آن‌ها است. همین امر می‌تواند مشارکت نکردن حزب‌الله در پاسخ به اکثر حملات گذشته اسرائیل را توضیح دهد و به این معنا باشد که حزب‌الله زمانی واکنش نشان خواهد داد که اسرائيل حمله گسترده‌ای انجام دهد و زیرساخت‌های این سازمان را هدف بگیرد.

برگرفته از روزنامه الشرق‌الاوسط

دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مقاله لزوماً سیاست یا موضع ایندیپندنت فارسی را منعکس نمی کند.

بیشتر از دیدگاه