نشریه واشنگتن‌پست در گزارشی به نقل از مقامات امنیتی غربی خبر داد که جمهوری اسلامی ایران در حال پیگیری همکاری با دو شرکت ماهواره‌ای چینی است.
به نوشته این نشریه، هدف تهران از این اقدام، گسترش قابلیت برای نظارت از راه دور و جمع‌آوری اطلاعات، به‌ویژه به دست آوردن تصاویری با وضوح بالا از اهداف نظامی در اسرائیل و در سراسر خاورمیانه است.
در گزارش واشنگتن‌پست آمده است که مقاماتی از ایالات متحده، اروپا و خاورمیانه اعلام کردند ارتباط تهران با دو تولیدکننده ماهواره‌های سنجش از راه دور با دوربین‌های پیشرفته، شامل برگزاری جلسات و اعزام چندین باره نمایندگان در ماه‌های اخیر بین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و این شرکت‌های چینی بوده است.
این مقامات که نامشان فاش نشده، گفتند که تعامل ایران با این دو شرکت به دقت تحت‌نظر است زیرا این نگرانی وجود دارد که هرگونه توافق میان آنها برای جمهوری اسلامی این فرصت را فراهم کند که به‌طور چشمگیری توانایی‌اش را برای جاسوسی از تاسیسات نظامی ایالات متحده، اسرائیل و همچنین رقبای عرب در خلیج فارس بهبود بخشد.
به گفته منابع آگاه، این دو شرکت توانایی آن را دارند که ماهواره‌ها را با تجهیزات نوری ارائه کنند که دست‌کم دو برابر حساس‌تر از پیشرفته‌ترین ماهواره‌های ایرانی است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
گزارش از سفر نمایندگان ایران و چین برای دستیابی به ماهواره‌های تخصصی در حالی است که روابط نزدیک‌تر بین پکن و تهران در پی یک پیمان همکاری سیاسی و اقتصادی ۲۵ ساله که سه سال پیش امضا شد، شکل گرفته است.
جمهوری اسلامی پیشتر نیز از روسیه برای توسعه شبکه ماهواره‌های تجسسی تحت کنترل ایران درخواست کمک کرده بود.
واشنگتن‌پست در ادامه گزارش خود با استناد به «یک ارزیابی محرمانه» هشدار داد که توافق ایران با چین می‌تواند ایران را قادر سازد هدف‌گیری دقیق‌تری برای زرادخانه موشک‌های بالستیک فراهم کند و همچنین سیستم‌های هشدار اولیه برای شناسایی حملات قریب‌الوقوع را به ایران بدهد.
تلاش ایران برای کسب این توانایی‌ها در هنگامی انجام می‌شود که جمهوری اسلامی ممکن است بخواهد اطلاعات ماهواره‌ای را برای گروه‌های نیابتی و متحدانی مانند شورشیان حوثی یمن، شبه‌نظامیان سوری و عراقی ارائه کند. حوثی‌های یمن از زمان جنگ غزه، با حمله به کشتی‌های تجاری امنیت دریای سرخ را به خطر انداخته‌اند و شبه‌نظامیان سوری و عراقی نیز مسئول حملات پهپادی و موشکی به پایگاه‌های نظامی ایالات متحده معرفی می‌شوند.
به نوشته واشنگتن‌پست در این سند محرمانه‌ای که از سوی این نشریه مشاهده شده، آمده است که ایران پیش از این تصاویر ماهواره‌ای خریداری شده از چین را به چنین گروه‌هایی ارائه کرده است.
اگرچه هنوز هیچ گزارشی مبنی بر توافق رسمی میان تهران و این شرکت‌های چینی وجود ندارد، ارزیابی روابط بین ایران و یکی از این شرکت‌ها به نام شرکت فناوری ماهواره‌ای چانگ گوانگ نشان می‌دهد که مبادلات متعدد نمایندگان میان آنها انجام گرفته و عوامل و مقامات سپاه در چین اقامت طولانی‌مدتی داشته‌اند؛ اقامتی که به نظر می‌رسد برای بررسی همکاری با این شرکت بوده است.
چانگ گوانگ، مستقر در چانگ‌چون در استان جیلین واقع در شمال شرقی چین، ماهواره‌های کوچک و کم‌هزینه‌ای به نام «کیوب‌ست» cubesat را با تجهیزات نوری می‌سازد که قادر به تولید تصاویری با وضوح فاصله ۳۰ سانتی‌متر هستند. این قابلیت با پیشرفته‌ترین ماهواره‌های ایالات متحده و آمریکا قابل مقایسه است و تهران در حالی قصد دسترسی به آن را دارد که شرکت‌های ماهواره‌ای تجاری اروپایی همکار در تولید ماهواره خیام ایران تصاویری با وضوح حدود یک متر تولید می‌کنند.
واشنگتن‌پست به نقل از منابع آگاه نوشت که مقامات ایرانی همچنین به دنبال یک توافق تجاری با شرکت فناوری «ماینواسپیس» MinoSpace مستقر در پکن هستند که ماهواره‌های سنجش از راه دور سری «تای‌جینگ» را می‌سازد. به گفته این مقام‌ها، نمایندگان جمهوری اسلامی جلساتی با اعضای این شرکت برگزار کرده‌اند.
هیچ‌یک از شرکت‌های چینی مورد اشاره، تحت تحریم‌های اقتصادی ایالات متحده یا تحریم‌های بین‌المللی نیستند و این شراکت در حالی رقم می‌خورد که نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به اتهام حمایت از عملیات تروریستی با تحریم‌های متعدد ایالات متحده مواجه است.
شرکت چانگ گوانگ سال گذشته پس از گزارش‌هایی مبنی بر ارائه خدمات و تصاویر ماهواره‌ای به گروه واگنر روسیه، با چالش‌هایی همراه شد. در آن زمان گزارش‌های متعددی درباره این شرکت منتشر شد که نشان می‌داد در نوامبر ۲۰۲۲، ۹ ماه پس از آغاز جنگ روسیه در اوکراین، یک قرارداد ۳۰ میلیون دلاری با مقامات واگنر امضا کرده است. با این حال پس از آن نیز تحریم‌هایی علیه این شرکت اعمال نشده است.
چین، یکی از مهمترین شرکای نظامی ایران، بیشتر فروش تسلیحات به تهران را در حدود سال ۲۰۰۵ به حالت تعلیق درآورد، زیرا در آن زمان کشورهای غربی در حال تشدید تحریم‌ها بر سر برنامه هسته‌ای ایران بودند. روابط تهران با پکن به تدریج در دهه گذشته بهبود یافت و با توافق چین در سال ۲۰۱۵ برای تامین فناوری ناوبری ماهواره‌ای ایران آغاز تازه‌ای را شاهد بود.
آن فناوری به تهران اجازه می‌داد دقت موشک‌ها و پهپادهای خود را بهبود بخشد و اکنون نیز بسیاری از قطعات الکترونیکی هواپیماهای ایرانی ساخته چین هستند. بر اساس توافقنامه ۲۵ ساله میان تهران و پکن، دو کشور متعهد به تمرینات آموزشی و توسعه مشترک هواپیماها و هلیکوپترهای بال ثابت شده‌اند.
چین در حال حاضر بزرگترین مشتری فرآورده‌های نفتی جمهوری اسلامی ایران است و تجارت بین دو کشور رونق گرفته تا جایی که در سال گذشته به ۳۲ میلیارد دلار رسید. با این حال، اگرچه پکن به سمت افزایش همکاری با تهران حرکت کرده، مقامات چینی در مورد ارائه کمک‌های نظامی که ممکن است به تنش با همسایگان ایران دامن بزند یا تحریم‌های بین‌المللی علیه شرکت‌های چینی ایجاد کند، محتاط مانده‌اند. پکن همچنین نسبت به تشدید تنش در خاورمیانه که می‌تواند آبراه‌های حیاتی خلیج فارس را برای نفتکش‌ها ببندد، محتاط به نظر می‌رسد.
