جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، در ماه مارس یک طرح راهبردی هسته‌ای بسیار محرمانه را تایید کرد که برای اولین بار تمرکز راهبرد بازدارندگی آمریکا را بر گسترش سریع زرادخانه هسته‌ای چین معطوف می‌کند.

به گزارش نیویورک تایمز، این تغییر در حالی صورت می‌گیرد که پنتاگون معتقد است زرادخانه‌های چین در یک دهه آینده در اندازه و تنوع با زرادخانه‌های آمریکا و روسیه رقابت خواهد کرد.

کاخ سفید اعلام نکرده که بایدن راهبرد بازنگری‌شده موسوم به «راهنمای به‌کارگیری تسلیحات هسته‌ای» را تایید کرده است. این راهبرد علاوه بر این درصدد آماده‌سازی آمریکا برای چالش‌های هسته‌ای هماهنگ احتمالی از جانب چین، روسیه و کره شمالی است. این سند که هر چهار سال یک بار به‌روز‌رسانی می‌شود، به‌قدری محرمانه است که هیچ نسخه الکترونیکی از آن موجود نیست و فقط تعداد محدودی نسخه چاپی در اختیار تعدادی از مقام‌های امنیت ملی و فرماندهان پنتاگون قرار گرفته است.

با این حال، دو مقام ارشد دولت در سخنرانی‌های اخیر اجازه پیدا کردند به این تغییر راهبرد اشاره کنند‌، البته با جملاتی محدود. انتظار می‌رود کنگره پیش از پایان دوره ریاست‌جمهوری بایدن در جریان اطلاعات غیرمحرمانه مفصل‌تر قرار بگیرد.

به گفته پرانای ودی، مدیر ارشد شورای امنیت ملی در امور کنترل و منع گسترش تسلیحات، راهبرد جدید بر «لزوم بازدارندگی هم‌زمان مقابل روسیه، جمهوری خلق چین و کره شمالی» تاکید دارد.

در گذشته، احتمال هماهنگی تهدیدهای هسته‌ای کشورهای متخاصم برای سبقت از زرادخانه هسته‌ای آمریکا بعید به نظر می‌رسید. اما همکاری نوظهور میان روسیه و چین، و تسلیحات متعارفی که کره شمالی و جمهوری اسلامی ایران در اختیار روسیه قرار می‌دهند در تفکر واشینگتن تغییر اساسی ایجاد کرده است.

در حال حاضر، روسیه و چین مشغول برگزاری رزمایش‌های مشترک‌اند و سازمان‌های اطلاعاتی در تلاش‌اند بفهمند آیا روسیه در ازای دریافت کمک‌های نظامی به برنامه‌های موشکی جمهوری اسلامی ایران و کره شمالی کمک می‌کند یا خیر.

این سند جدید گوشزدی صریح است که هرکس در ۲۰ ژانویه سال آتی سوگند ریاست‌جمهوری بخورد با چشم‌انداز هسته‌ای تغییریافته و بسیار ناپایدارتر نسبت به سه سال قبل مواجه خواهد شد.

علاوه بر تهدیدهای مکرر روسیه به استفاده از سلاح هسته‌ای علیه اوکراین، توسعه هسته‌ای چین بسیار سریع‌تر از آنچه مقام‌های اطلاعاتی آمریکایی دو سال قبل پیش‌بینی کرده بودند در جریان است و شی جین‌پینگ عزمش را جزم کرده است زرادخانه این کشور با زرادخانه‌های آمریکا و روسیه برابری کند یا از آن‌ها پیشی بگیرد. در حال حاضر، مجموعه هسته‌ای چین سریع‌ترین رشد را در جهان دارد.

کره شمالی نیز برخلاف برآوردهای پیشین نه تنها از برنامه هسته‌ای‌اش عقب‌نشینی نکرده است بلکه اکنون بیش از ۶۰ سلاح هسته‌ای و سوخت لازم برای ساخت تعداد بیشتر را در اختیار دارد و اندازه زرادخانه‌اش به‌سرعت در حال نزدیک شدن به زرادخانه‌های پاکستان و اسرائیل است.

تاکنون، چالش‌های جدید راهبرد هسته‌ای آمریکا موضوع بحث کارزار انتخابات ریاست‌جمهوری نبوده است. اما بایدن در آخرین نشست مطبوعاتی‌اش در ماه ژوییه، پیش از آنکه کناره‌گیری‌اش از رقابت‌های انتخاباتی را اعلام کند، تایید کرد سیاستی اتخاذ کرده است که به‌دنبال راه‌هایی برای مداخله در همکاری گسترده چین و روسیه است.

از دوره ریاست‌جمهوری هری ترومن، این راهبرد عمدتا بر زرادخانه کرملین متمرکز بوده است. راهنمای جدید بایدن حاکی از آن است که تمرکز این راهبرد به‌سرعت در حال تغییر است.

پنتاگون برآورد می‌کند که ظرفیت هسته‌ای چین تا سال ۲۰۳۰ به ۱۰۰۰ و تا سال ۲۰۳۵ به ۱۵۰۰ سلاح خواهد رسید، که با تعداد سلاح‌هایی که آمریکا و روسیه اکنون در اختیار دارند تقریبا برابری می‌کند. البته به گفته مقام‌ها، به نظر می‌رسد که پکن از این برنامه زمانی جلوتر است.