نشریه پولیتیکو روز دوشنبه ۲۶ اوت (پنجم شهریور) در گزارشی به موضوع بالا گرفتن تنش‌ها در خاورمیانه و نگرانی‌ها از قدرت گرفتن حزبالله لبنان با کمک‌های مالی جمهوری اسلامی ایران به این گروه شبه‌نظامی پرداخت.
این گزارش با طرح این پرسش آغاز می‌شود که چگونه می‌توان شریان حیاتی حزبالله، یعنی دلارهای نفتی جمهوری اسلامی، را قطع کرد و در حالی که توجه جهان به غزه و تشدید درگیری‌ها در شمال اسرائیل و حزبالله لبنان متمرکز شده است و سیاستمداران نگران‌اند که جنگی گسترده‌تر در خاورمیانه شکل بگیرد، مبارزه برای جلوگیری از جریان تامین مالی تروریسم از مبدا جمهوری اسلامی ایران نیز در پشت صحنه در جریان است.
به نوشته پولیتیکو، این مناقشه یعنی قرار دادن چندین کشور عربی مقابل اروپا و ایالات متحده می‌تواند بر امنیت منطقه آثار مشخصی داشته باشد و در هفته‌های آتی مشخص خواهد شد که آیا تصمیم مقام‌های جهانی برای مقابله با پولشویی در لبنان جدی گرفته خواهد شد یا خیر.
درگیری بر سر این موضوع، در سالن‌های گروه ویژه اقدام مالی مستقر در پاریس یا همان سازمان موسوم به اف‌ای‌تی‌اف (FATF) با هدف نظارت جهانی بر پولشویی در جریان است. انتظار می‌رود در هفته‌های آتی مشخص شود که لبنان برای اجتناب از قرار گرفتن در فهرست سیاه این سازمان چه اقدام‌هایی باید انجام دهد و اینکه آیا این کشور حاضر است اصلاحات مالی را جدی بگیرد یا خیر.
اگرچه اف‌ای‌تی‌اف هیچ قدرت اجرایی رسمی ندارد، ارزیابی‌های این سازمان می‌تواند بر فعالیت اقتصادی یک کشور در عرصه تبادلات جهانی تاثیر چشمگیری داشته باشد. از این رو خطر اضافه شدن به لیست سیاه، برای این کشور نگران‌کننده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
به نوشته پولیتیکو، اتخاذ رویکرد سختگیرانه در برابر لبنان پس از آن است که در جریان حملات هفتم اکتبر حماس به اسرائیل، برای جامعه جهانی مشخص شد باید مسدود کردن جریان تامین مالی گروه‌های شبه‌نظامی تحت حمایت جمهوری اسلامی ایران از جمله حماس، حزبالله و حوثی‌ها را بیش از پیش جدی گرفت. بنا بر اعتقاد نویسندگان گزارش، ممکن است تجربه جنگ غزه دلیل این باشد که مقام‌های امنیتی غربی در ماه‌های اخیر از تنظیم‌کننده‌های بین‌المللی خواسته‌اند برای مقابله با پولشویی و تامین مالی تروریسم در لبنان و نهادهای مرتبط با حزبالله رویکردی سختگیرانه‌تری اتخاذ کنند.
پولیتیکو در ادامه، به نقل از مقام‌های آشنا با تحقیقات اف‌ای‌تی‌اف که نخواستند نامشان فاش شود، می‌نویسد که لبنان به طور معمول یک پرونده باز محسوب می‌شود زیرا همواره شواهدی فاحش مبنی بر پولشویی و تامین مالی تروریسم در این کشور ارائه می‌شود. با این حال، وضعیت سیاسی نامشخص این کشور و همچنین تحولات گسترده در خاورمیانه رسیدگی به این مسائل مالی را پیچیده‌تر کرده است. به عنوان مثال، نفوذ حزبالله در نهادهای اصلی لبنان به این معنی است که دولت مرکزی این کشور حتی قادر نیست ابتدایی‌ترین هنجارهای بین‌المللی پولشویی را اجرا کند.
در گزارش پولیتیکو اشاره شده که دیپلمات‌های غربی معتقدند مشکل بزرگ‌تر این است که چندین کشور در منطقه از جمله بحرین و لیبی، با لبنان همکاری می‌کنند و مانع فشار تنظیم‌کننده‌های بین‌المللی بر بیروت می‌شوند و هدف قرار دادن موثر تامین مالی غیرقانونی حزبالله را غیرممکن می‌کند.
به گفته منابع مطلع مصاحبه‌کننده با این نشریه، جدال کنونی در اف‌ای‌تی‌اف این نیست که آیا لبنان باید در فهرست سیاه این سازمان قرار گیرد یا خیر، بلکه موضوع شرایطی است که بر دولت و سیستم بانکی این کشور حاکم است و اعمال ضوابط را دشوار می‌کند.
کمک مالی جمهوری اسلامی به حزبالله
در بخش دیگری از این گزارش، به کمک مالی جمهوری اسلامی به حزبالله اشاره شده و آمده است: «تهران در دهه ۱۹۸۰ کمک مالی به حزبالله را آغاز کرد؛ حمایتی که این گروه تروریستی را به نهادی قدرتمند در لبنان برای نبرد علیه اسرائیل تبدیل کرد. به‌رغم تسلط حزبالله بر لبنان و اقتصاد آن کشور، این گروه تروریستی همچنان به‌شدت به کمک‌های مالی جمهوری اسلامی که بیشتر آن را به صورت نقدی دریافت و سپس به سیستم بانکی لبنان منتقل می‌کند، وابسته است »
به نوشته پولیتیکو، مجرای اصلی این حمایت اقتصادی یک شرکت مالی تحت کنترل حزبالله است که به نام موسسه القرض الحسن (AQAH) شناخته می‌شود و حزبالله برای پرداخت حقوق سربازان و سایر مقام‌هایش و همچنین ارائه خدمات بانکی به جوامع محلی به این نهاد که مانند بانک فعالیت می‌کند، متکی است.
مقام‌های غربی گفته‌اند که در میان آشفتگی‌های سیاسی و اقتصادی سال‌های اخیر لبنان، القرض الحسن فعالیت‌هایش را گسترش داده و به یکی از بزرگ‌ترین بانک‌های لبنان تبدیل شده است که سپرده‌‌های آن میلیاردها دلار تخمین زده می‌شود.
در این میان، آنچه القرض الحسن را از سایر بانک‌های لبنانی متمایز می‌کند، این است که این موسسه مالی تحت نظارت بانک مرکزی نیست و حتی مجوز بانکی ندارد. ضمن اینکه به دلیل نام‌گذاری آن تحت عنوان سازمان غیرانتفاعی، مالیات پرداخت نمی‌کند.
دولت ایالات متحده که القرض الحسن را سال ۲۰۰۷ در فهرست تحریم‌هایش قرار داد، این گروه مالی را «پوششی برای مدیریت فعالیت‌های مالی حزبالله و دسترسی به سیستم مالی بین‌المللی» توصیف می‌کند.
با این حال، اقدام ایالات متحده نیز نتوانست مانع از تجارت جهانی موسسه القرض الحسن شود و حزبالله برای تجارت در لبنان یا در کشورهای خاورمیانه با موانع زیادی مواجه نیست و پس از تصمیم اتحادیه عرب در ماه ژوئن مبنی بر توقف نامیدن حزبالله به عنوان یک سازمان تروریستی، احتمالا فعالیت‌های فرامرزی این سازمان آسان‌تر هم خواهد شد.
تروریستی نامیدن یا ننامیدن حزبالله
موضوع دیگری که در گزارش پولیتیکو به آن اشاره شده، این است که در سازمان اف‌ای‌تی‌اف، تروریستی نامیدن یا ننامیدن حزبالله لبنان نیز محل اختلاف است. اختلاف نظر سر این موضوع به بروز ماه‌ها تاخیر در گزارش‌ها درباره لبنان منجر شد. این گزارش سرانجام در دسامبر منتشر شد اما در پایان، تنظیم‌کننده‌ها به حزبالله با نام مشخص خودش اشاره نکردند و تنها به یک تعبیر ساده اکتفا کردند: «یک سازمان شبه‌نظامی محلی بزرگ با سابقه‌ای مستند در ارتکاب اقدام‌های تروریستی».
اف‌ای‌تی‌اف در گزارش اخیرش درباره لبنان نوشت: «لبنان باید از خطرات پولشویی و تامین مالی تروریسم مرتبط با سازمان شبه‌نظامی بزرگ محلی یک ارزیابی ارائه دهد و اطمینان حاصل کند که این خطرات کاهش می‌یابد.»
به اعتقاد نویسندگان پولیتیکو، این تردید در حالی است که حزبالله از دهه ۱۹۸۰ حملات تروریستی زیادی انجام داده است و ایالات متحده، اتحادیه اروپا و ده‌ها کشور در سراسر جهان، شبه‌نظامیان شیعه تحت حمایت جمهوری اسلامی را در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار داده‌اند.
در شرایط کنونی منطقه، دیپلمات‌های غربی نگران‌اند که اگر اف‌ای‌تی‌اف این کار را انجام ندهد و حزبالله را رسما به‌عنوان سازمانی تروریستی معرفی نکند، برای لبنان راحت خواهد بود که از مقابله با فعالیت‌های موسسه القرض الحسن اجتناب کند؛ در نتیجه پول از ایران و نقاط دیگر بدون کنترل به حساب حزبالله سرازیر خواهد شد.
