در فاصله کوتاه باقی‌مانده تا برگزاری انتخابات ۲۰۲۴ ایالات متحده آمریکا و در حالی که رقابت میان کامالا هریس و دونالد ترامپ بسیار نزدیک است، گزارش‌های مختلفی از احتمال روی کار آمدن هرکدام از این دو رقیب و پیامدهای آن منتشر می‌شود.

خبرگزاری رویترز در گزارشی به موضوع احتمال ورود مجدد دونالد ترامپ به کاخ سفید و واهمه جمهوری اسلامی ایران از این اتفاق پرداخت.

به نوشته این خبرگزاری، مقام‌های جمهوری اسلامی ایران و متحدانش، خودشان را برای رویدادی‌ آماده می‌کنند که از نظر آن‌ها نتیجه وحشتناک انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده است: بازگشت دونالد ترامپ به قدرت.

رویترز در این گزارش به نقل از مقام‌های ایرانی، عربی و غربی نوشت که به نظر می‌رسد نگرانی اصلی جمهوری اسلامی از قدرت گرفتن ترامپ احتمال حمایت گسترده او از بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، است.

با توجه به تشدید تنش‌ها در خاورمیانه، مقام‌های تهران بیش از پیش نگران‌اند که پس از روی کار آمدن حزب جمهوری‌خواه آمریکا، اسرائيل با برخورداری از پشتیبانی بیشتر ایالات متحده، برنامه‌هایی ازجمله حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران یا انجام ترورهای هدفمند را مدنظر قرار دهد. در عین حال، نگرانی دیگر جمهوری اسلامی اعمال مجدد سیاست فشار حداکثری از طریق تشدید تحریم‌ها بر صنعت نفت ایران است.

کارشناسان در گفت‌وگو با رویترز پیش‌بینی کرده‌اند که دونالد ترامپ، که در سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ رئیس‌جمهوری ایالات متحده بود، بار دیگر حداکثر فشار را بر علی خامنه‌ای اعمال کند؛ تهدیدی که در زمان فعالیت دولت دموکرات جو بایدن و سیاست مماشات او با تهران بسیار کمرنگ شده بود.

به گفته تحلیلگران، تغییر در رهبری ایالات متحده ممکن است پیامدهای گسترده‌ای بر توازن قدرت در خاورمیانه داشته باشد و سیاست خارجی و چشم‌انداز اقتصادی ایران را تغییر دهد.

آ‌ن‌ها استدلال می‌کنند که در دولت بعدی ایالات متحده - چه هریس آن را رهبری کند چه ترامپ - جمهوری اسلامی ایران فاقد اهرم‌های فشاری است که زمانی در اختیار داشت، زیرا اسرائيل نیروهای نیابتی‌اش را تا حد زیادی ناکارآمد کرده است. با این حال، مواضع ترامپ، به‌دلیل حمایت بیشتر از اسرائیل، برای ایران مخرب‌تر تلقی می‌شود.

حتی برخی از تحلیلگران معتقدند که با توجه به وضعیت خاورمیانه، بازگشت ترامپ به کاخ سفید مانند یک رویا برای نتانیاهو است چراکه می‌تواند به او در پیروزی بر دشمنانش کمک زیادی کند.

تهران در برابر سناریوهای مختلف

خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام بلندپایه ایرانی، که نامش را فاش نکرد، نوشت که تهران برای همه سناریوها آماده است. این مقام جمهوری اسلامی مدعی شد: «ما برای دهه‌ها راه‌هایی برای صادرات نفت پیدا کرده‌ایم و تحریم‌های آمریکا را دور زده‌ایم. اکنون نیز مهم نیست که چه کسی در کاخ سفید باشد.»

این رسانه به نقل از یکی دیگر از مقام‌های ایرانی نوشت: «پیروزی ترامپ برای جمهوری اسلامی کابوس خواهد بود. او فشار بر تهران را افزایش خواهد داد. مطمئنا تحریم‌های نفتی به‌طور کامل اجرا می‌شوند و رژیم حاکم بر ایران از نظر اقتصادی فلج خواهد شد.»

ترامپ در سخنرانی انتخاباتی‌اش در ماه اکتبر اعلام کرد که تمایلی به جنگ با ایران ندارد، اما در پاسخ به حمله موشکی جمهوری اسلامی به اسرائیل در اول اکتبر، گفت که اسرائیل باید «ابتدا به برنامه هسته‌ای ایران ضربه بزند».

اسرائیل درنهایت به درخواست کاخ سفید برای انجام ندادن یک حمله گسترده تن داد و روز ۲۶ اکتبر به اهداف نظامی ایران حمله کرد.

جام زهر برای خامنه‌ای؟

در بخشی از گزارش رویترز به نقل از حسن حسن، نویسنده و پژوهشگر گروه‌های اسلامی، آمده است: «ترامپ از نتانیاهو حمایت می‌کند و به همین دلیل برای ایران خطرنا‌ک‌تر از هریس خواهد بو.د»

حسن خاطرنشان کرد که اکنون واشینگتن در درگیری با جمهوری اسلامی و نیروهای نیابتی‌اش سهم عمده‌ای از مسئولیت را به اسرائیل واگذار کرده و با روی کار آمدن ترامپ حمایت از تل‌آویو افزایش خواهد یافت.

در این گزارش اشاره شده است که اگرچه کامالا هریس در طول مبارزات انتخاباتی‌اش جمهوری اسلامی را نیروی «خطرناک» و «بی‌ثبات‌کننده» در خاورمیانه خوانده است، انتخاب مجدد ترامپ برای خامنه‌ای وضعیت وخیم‌تری را رقم می‌زند و به‌مثابه «جام زهر» برای رهبر جمهوری اسلامی خواهد بود.

تحلیلگران در توضیح این پیش‌بینی گفتند که با ورود ترامپ به کاخ سفید و بازگشت تحریم‌های سخت‌گیرانه، ممکن است خامنه‌ای مجبور شود درمورد برنامه هسته‌ای به شرایطی که آمریکا و اسرائیل می‌خواهند تن بدهد.

به گفته آن‌ها، این ترامپ بود که در سال ۲۰۱۸ ایالات متحده را از توافق هسته‌ای خارج کرد و دستور کشتن قاسم سلیمانی را داد. ترامپ همچنین تحریم‌های گسترده را علیه درآمدهای صادرات نفت ایران و معاملات بانکی بین‌المللی وضع کرد که جمهوری اسلامی نگران است دوباره شاهد تکرار آن‌ها باشد.

رئيس‌جمهوری سابق آمریکا در طول مبارزات انتخاباتی بارها ‌گفت که سیاست جو بایدن و اجرا نشدن دقیق تحریم‌های صادرات نفت واشینگتن را تضعیف و تهران را جسورتر کرده است. ترامپ تاکید کرد که مماشات با تهران به جمهوری اسلامی اجازه داده نفت بفروشد، پول نقد جمع کند و فعالیت‌های هسته‌ای و نفوذش را از طریق شبه‌نظامیان مسلح گسترش دهد. در ماه مارس نیز ترامپ در مصاحبه‌ای با روزنامه اسرائیلی گفت که ایران می‌تواند ظرف ۳۵ روز به سلاح هسته‌ای دست یابد.

به گفته یکی از منابع عرب گفت‌وگوکننده با رویترز، در شرایط حاضر با توجه به پیشرفت برنامه غنی‌سازی اورانیوم ایران، ترامپ ممکن است یک توافق هسته‌ای جدید را مد نظر قرار دهد.

در عین حال یک مقام غربی به رویترز گفت که چنین نخواهد شد و اگر ترامپ دوباره قدرت را به دست گیرد از طرح‌های اسرائیل برای حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران حمایت خواهد کرد.

 به گفته او، هرچه جمهوری اسلامی بیشتر به ساخت بمب اتمی اشاره کند و بر افزایش توانایی‌های هسته‌ای‌اش تاکید کند، اسرائیل برای حمله به تاسیسات اتمی ایران بیشتر تحریک می‌شود نه اینکه عقب بنشیند و قصد سازش کند.