اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران، روز سه‌شنبه در نشست مطبوعاتی با خبرنگاران مدعی شد که «حضور ایران در سوریه برای دفاع یا حمایت از یک شخص، گروه یا حزب نبود بلکه برای کمک به استقرار صلح و ثبات و مقابله با تروریسم و داعش بود».
به گزارش رسانه‌های داخلی ایران، بقایی درباره اینکه سفارت ایران در دمشق چه زمان بازگشایی خواهد شد، گفت: «من ترجیح می‌دهم از واژه قریب‌الوقوع استفاده نکنم. بازگشایی سفارت نیازمند مقدماتی است که مهم‌ترین آن اطمینان از امنیت کارکنان و دیپلمات‌های جمهوری اسلامی در آنجا است.»
این گفته‌ها در حالی است که پیش از این، سفیر جمهوری اسلامی در سوریه از بازگشایی قریب‌الوقوع سفارت ایران در دمشق خبر داده بود. در همین حال، برخی کشورهای دیگر نیز از جمله قطر، از آمادگی برای بازگشایی سفارتخانه‌هایشان در سوریه خبر داده‌اند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی در بخش دیگری از گفته‌هایش مدعی شد که «حضور ایران در سوریه مبنایی و اصولی و خروج از سوریه هم مسئولانه بود».
او بدون پاسخ به انتقادها درباره سرمایه‌گذاری میلیاردی جمهوری اسلامی در سوریه و حمایت از رژیم اسد برای ماندن بر حکومت در سال‌های اخیر، افزود: «ما در سوریه به دنبال کشورگشایی، سلطه‌جویی و احیای امپراتوری‌های گذشته نبودیم. آنچه در سوریه برای ما مهم بود، کمک به تامین امنیت این کشور در مبارزه با تروریسم بود.»
بقایی درباره اظهارنظر مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درباره لزوم نقش نداشتن تهران در آینده سوریه هم گفت: «دوران زمانی که یک قدرت خارجی بخواهد برای منطقه دیگری تعیین تکلیف کند، گذشته است. آن‌ها به جای اینکه برای دیگران تعیین‌تکلیف کنند، در عملکرد خود تجدیدنظر کنند.»
کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، روز دوشنبه با اشاره به حمایت جمهوری اسلامی ایران و روسیه از حکومت بشار اسد، گفته بود: «افراطی‌گری، روسیه و جمهوری اسلامی در آینده سوریه جایی ندارند.»
بقایی در بخش دیگری از نشست خبری، درمورد نامه سه کشور اروپایی به سازمان ملل و شورای امنیت در ارتباط با برنامه هسته‌ای ایران و تهدید به استفاده هرچه زودتر از مکانیزم ماشه گفت: «این نامه‌نگاری موضوع جدیدی نیست و ما نیز پاسخ مستدلمان را به شورای امنیت سازمان ملل ارائه کردیم.»
او بار دیگر مدعی شد که «برنامه هسته‌ای ایران صلح‌آمیز بوده و سال‌ها است که این موضوع اثبات شده است».
هفته گذشته بریتانیا، فرانسه و آلمان به شورای امنیت سازمان ملل اطلاع دادند که آماده‌اند در صورتی که لازم باشد، برای جلوگیری از دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح هسته‌ای، مکانیسم ماشه را فعال کنند. فعال شدن این مکانیسم که مهلت آن تا ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ به پایان می‌رسد، راه را برای بازگشت تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران فعال می‌کند. در صورتی که این فرصت به پایان برسد، تحریم‌های سازمان ملل طبق بند غروب برجام، لغو خواهد شد.
مقام‌های جمهوری اسلامی در روزهای اخیر در موضع‌گیری‌های مشابه یکدیگر ادعا کرده‌اند که در صورت فعال شدن مکانیسم ماشه، واکنش نشان می‌دهند، اما اعلام نکرده‌اند که این واکنش دقیقا چه خواهد بود.
سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی در پاسخ به سوالی درباره بدهی سوریه به ایران و اعداد و ارقامی که در این زمینه مطرح است، نیز مدعی شد که این ارقام «اغراق‌آمیز» است.
پیش از این در برخی گزارش‌ها اشاره شده است که سوریه ۵۰ میلیارد دلار به جمهوری اسلامی ایران بدهی دارد. بقایی بدون اشاره به رقم دقیق بدهی سوریه، کلیت آن را تایید کرد و گفت: «به صورت کلی موافقت‌نامه‌ها، معاهده‌ها و یادداشت‌تفاهم‌نامه‌هایی که بین دو کشور منعقد می‌شود، ناپدید نمی‌شوند و هر نظام و حاکمیتی که روی کار خواهد آمد، بر اساس اصل جانشینی این حقوق و تکالیف با آن منتقل خواهد شد. پیگیری این موضوع در دستور کار جمهوری اسلامی است.»
بقایی در پاسخ به سوالی درباره دعوت نکردن ایران به نشست اردن درباره سوریه و این ادعا که ایران در حال کنار گذاشته شدن از روندهای منطقه‌ای است، مدعی شد که چنین نیست. او این غیبت را این‌طور توجیه کرد که «یک روند دیپلماتیکی ایجاد شد که کشورهای اروپایی هم در این نشست حضور نداشتند و عمدتا کشورهای عربی بودند. روند آستانه هم این سال‌ها با حضور سه کشور وجود داشت و دوستان عرب ما حضور فیزیکی نداشتند، اما حامی این روند بودند».
