بازار ملتهب، بازاریان معترض و حکومت در وحشت فروپاشی اقتصادی

مقام‌های جمهوری اسلامی با تهدید و ارعاب می‌کوشند مانع شکل‌گیری دوباره اعتراض‌ها شوند

افزایش بی‌سابقه نرخ دلار تا بالای ۸۰ هزار تومان، قطعی‌های مکرر برق و رکود عمیق بازار در پی سیاست‌های داخلی و خارجی جمهوری اسلامی زندگی و معیشت مردم از کسب‌وکارهای خرد گرفته تا بازاریان را، به‌شدت تحت تاثیر قرار داده و نارضایتی عمومی را به اوج رسانده است؛ تا جایی که حتی برخی نزدیکان حکومت شکل‌گیری دوباره اعتراض‌های سراسری و حتی فروپاشی نظام را در صورت تداوم روند موجود، غیرممکن نمی‌دانند. آنچه روز یکشنبه ۹ دی‌ماه در بازار تهران رخ داد، نیز از این موضوع پرده برمی‌دارد. اعتراض‌هایی که دامنه آن در روز دوشنبه ۱۰ دی‌ماه به برخی از شهرهای دیگر از جمله بازار اطلس مشهد کشیده شد.

روز دوشنبه ویدیوهایی در شبکه‌های اجتماعی بازنشر شد که اعتراض شماری از کسبه بازار اطلس را در پی رکود کامل بازار، قطعی‌های برق و افزایش نرخ دلار نشان می‌داد. پیش از آن و در روز یکشنبه نیز با صعود بی‌سابقه قیمت دلار و ادامه خاموشی‌ها، ویدیوها و تصاویری در شبکه‌های اجتماعی فراگیر شد که اعتراض و اعتصاب بازاریان و اصناف مختلف را آشکار می‌کرد.

بر مبنای گزارش‌های میدانی، اعتراض‌های روز یکشنبه تا چندین ساعت بازارهای مختلف تهران از جمله عباس‌آباد، چهارسو، کفاشان، سپهسالار و بازار بزرگ ملتهب کرد. در ویدیوهایی که از این اعتراض‌ها در رسانه‌ها بازنشر شد، شمار زیادی از بازاریان یک‌صدا شعار سر می‌دادند: «با دلار ۸۰ هزاری، کاسبی نمی‌شه!»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

همچنین تصاویری منتشر شد که نشان می‌داد بازاریان صنف کیف و کفش در باغ سپهسالار به موارد متعددی از جمله «گرانی و نبود مواد اولیه تولید، نبود نقدینگی در بازار، از بین رفتن سرمایه تولیدکنندگان و افزایش نرخ ارز» اعتراض می‌کنند.

در برخی ویدیوها هم مشخص است که بازاریان در مغازه‌هایشان را بسته‌اند و با شعار «نترسید، ببندید» در محوطه بازار بزرگ تهران تظاهرات می‌کنند و با سر دادن شعار «بازاری باغیرت! حمایت، حمایت» از سایر کسبه دعوت می‌کنند که به اعتصاب و اعتراض روز یکشنبه ملحق شوند.

در حالی‌ که این ویدیوها نشان می‌دهند که شمار زیادی از بازاریان به اعتراض روز یکشنبه پیوسته‌اند، جواد امانی، رئیس انجمن اسلامی بازار، ادعا کرد که «نهایتا ۱۰ تا ۱۵ نفر حدود ۲۰ دقیقه در بازار شعار دادند و در این مدت هم مغازه‌ها باز بودند و اتفاق خاصی هم نیفتاد». او علاوه بر تقلیل شمار بازاریان معترض، گستردگی اعتراض‌ها را نیز به کوچه حمام‌چال بازار عباس‌آباد محدود کرد و مدعی شد که در بخش‌های اصلی بازار بزرگ تهران رخداد خاصی دیده نشده است.

به‌رغم اینکه وابستگان حکومت می‌کوشند اعتراض‌های معیشتی مردم را کم‌اهمیت جلوه دهند، مقام‌های جمهوری اسلامی به‌صراحت یا تلویحا به نگرانی‌ها از شروع دوباره اعتراض‌های سراسری اشاره می‌کنند و با تهدید و ارعاب می‌کوشند مانع شکل‌گیری دوباره اعتراض‌ها شوند. از جمله غلامحسین محسنی اژه‌ای، رئیس قوه قضاییه، که روز ۳ دی‌ از مسئولان اطلاعاتی، امنیتی و انتظامی خواست که در «مقطع خاص» کنونی، جلو هرگونه ناامنی را بگیرند. پیش از آن نیز علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، برای معترضان خط و نشان کشید و آنان را به «لگدمال شدن زیر پاهای جمهوری اسلامی» تهدید کرد.

سپاه پاسداران هم روز یکشنبه به‌مناسبت سالگرد برگزاری راهپیمایی حکومتی نهم دی در سال ۱۳۸۸، در بیانیه‌ای هشدار داد که سپاه و بسیج برای مقابله با «آشوب، ناامنی و فتنه‌افروزی» در ایران آماده‌اند.

تنگناهای اقتصادی و بحران معیشتی در جامعه ایران اکنون به مرحله‌ای رسیده است که بسیاری از مردم از تهدیدهای مقام‌های جمهوری اسلامی عبور کرده‌اند و تنها راه چاره این بن‌بست را تغییر ساختار سیاسی ایران می‌دانند. از طرفی این بحران به بازاریان و صاحبان کسب‌وکارهای آزاد محدود نیست و طیف‌های وسیعی از جامعه را شامل می‌شود. کمااینکه طی روزهای اخیر، هم‌زمان با اعتراض و اعتصاب بازاریان، دیگر بخش‌ها از جمله فرهنگیان، بازنشستگان، کارگران و کادر درمان نیز تجمع‌های اعتراضی برگزار کردند.

هم‌زمان برخی کارشناسان اقتصادی معتقدند جمهوری اسلامی به مرحله فروپاشی اقتصادی رسیده است و فقر، فلاکت، تورم، گرانی و سرکوب‌های گسترده می‌تواند زمینه‌ساز قیام سراسری علیه جمهوری اسلامی باشد.

دلار آمریکا روز دوشنبه با اندکی کاهش نسبت به روزهای قبل، با قیمتی بیش از ۸۰ هزار تومان در بازار معامله شد. بهای یورو نیز از ۸۴ هزار تومان فراتر رفت. این در حالی است که اواسط تیرماه و تا قبل از روی کار آمدن دولت مسعود پزشکیان، هر دلار آمریکا در محدوده قیمتی ۶۰ تا ۶۱ هزار تومان خرید و فروش می‌شد.

لطف‌الله سیاهکلی، نماینده ادوار مجلس، به‌تازگی در مصاحبه‌ای تصویری اذعان کرد که اگر قیمت دلار به ۹۰ هزار تومان برسد، فروپاشی اقتصادی قطعی است و جمهوری اسلامی امکان کنترل آن را ندارد.